۹-۲ انواع رفتارهای پرخطر
۱-۹-۲ مصرف مواد
سوء مصرف مواد از قرن‌ها پیش وجود داشته است و با گسترش علم و فناوری، روز به روز بر گونه های مختلف مصنوعی و نیمه مصنوعی مواد افزوده شده و به این ترتیب، امکان دسترسی آسان تر به آنها نیز فراهم گردیده است. اکنون نیز تقریباً کشوری وجود ندارد که از گسترش سوء مصرف مواد در امان مانده باشد. اگرچه از دیرباز در تمام جوامع بشری سوء مصرف مواد افیونی، عادتی غیر اجتماعی و نامقبول تلقی شده است، اما با وجود این، طبقات مختلف اجتماع با این مسأله به صورت جدی درگیر هستند، به طوری که هم اکنون مردان و زنان زیادی، خصوصاً از سنین نوجوانی تا میان سالی مواد مخدر مصرف می‌کنند و به آن وابسته اند. این معضل یکی از آسیب های مهم اجتماعی است، به طوری که نه تنها سلامت فرد و جامعه را به خطر می‌اندازد، بلکه موجبات انحطاط روانی و اخلاقی افراد را نیز فراهم می‌آورد و پیامدهای مختلفی، به خصوص عوارض روانی را هم برای فرد مصرف کننده و هم برای سایرین که به نوعی با او ارتباط دارند، به همراه می‌آورد.(میری، بهرامی احسان، ۱۳۸۹).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

مصرف مواد مخدر در سال های اخیر افزایش چشمگیری یافته و به یک بحران تبدیل شده است (بحرینیان و همکاران، ۱۳۸۳). شمار دانش آموزان معتاد در کشور شش تا ده هزار نفر برآورد می‌شود (سمیعی، رفیعی و طاهری نخست، ۱۳۸۱).
مصرف سیگار، الکل و سایر مواد در نوجوانان یک خطر مهم به شمار می‌رود. مصرف این مواد با افزایش احتمال خودکشی، دیگرکشی، حوادث خطرناک در جوانی و نوجوانی و افزایش خطر بیماریهای قلبی و سرطان در بزرگسالی همراه است. نوجوانانی که سیگار، الکل و سایر مواد به کار می‌برند بیشتر از سایر دانش آموزان ترک تحصیل می‌کنند، کمتر وارد دانشگاه می‌شوند و موفقیت تحصیلی کمتری دارند.(نجفی، آوخ، خلخالی، نظیفی، فرهی و فقیرپور۱۳۸۴).
سن شروع مصرف مواد در کشور ما پایین آمده است. بر اساس آمار مراجعان به مراکز بازپروری، طی سال های ۱۳۷۷-۱۳۷۵ سهم کسانی که پیش از ۱۰ سالگی مصرف مواد مخدر را آغاز کرده اند از تقریباً صفر در سال ۱۳۷۵ به ۲/۱ درصد در سال ۱۳۷۷ رسیده است. سهم کسانی که اعتیاد آنها پیش از ۱۵ سالگی یا بین ۱۹-۱۵ سالگی آغاز شده، تنها طی ۲ سال به ترتیب از حدود ۱ درصد به ۳/۳ درصد و از ۱۲ درصد به ۲/۲۲ درصد افزایش یافته است. به بیان دیگر، در سال ۱۳۷۵ تنها ۱۳ درصد افراد مراجعه کننده به مراکز بازپروری پیش از ۱۹ سالگی گرفتار اعتیاد شده بودند و این رقم در سال ۱۳۷۷ به ۵/۲۵ رسیده است( رئیس دانا و غروی، ۱۳۸۰).
الف- الکل
مصرف الکل در بین جوانان از جمله رفتار پرخطری است که علاوه بر ایجاد دردسر برای فاعل آن، هزینه‌های بسیار زیادی را نیز بر جامعه تحمیل کرده و موجب مرگ میلیون‌ها جوان و تحمیل میلیاردها دلار هزینه بر جوامع انسانی می‌شود. در کشورهای اروپایی و امریکایی نوشیدن الکل به طور هفتگی در پسران ۱۵ ساله بیشتر از دختران است (بالوک و رووم^[۹۹]،۲۰۰۴). متاسفانه در جامعه ایران مصرف الکل با وجود حرام بودن در شرع و محکومیت در فرهنگ در حالی با رشد مواجهه است که متخصصین مغز و اعصاب هم نسبت به اثرات سوء الکل بر سیستم عصبی و محیطی هشدار جدی داده اند( کریمی، نیک نامی و حیدرنیا،۱۳۸۳).
بررسی های همه گیر شناسی انجام شده در ۳۰ کشور اروپایی نشان داد که ۵۰ درصد دانش آموزان ۱۶-۱۵ ساله، مصرف الکل و مواد اعتیاد آور را تجربه کرده اند(رحیمی موقر و همکاران، ۱۳۸۵). دانش آموزان تبریزی نیز به میزان ۷/۱۲ درصد مصرف الکل، ۲ درصد مصرف داروهای روانگردان و ۵۹ درصد مصرف سیگار را تجربه کرده اند(محمدپوراصل، وحیدی، فخاری، رستمی و دستگیری،۲۰۰۷). چگونگی تعاملات دانش آموزان با مدرسه و جامعه در سال هشتم مدرسه بر سلامت روانی، پیشرفت تحصیلی و مصرف مواد آنها در سال های آینده تأثیر دارد (لیندال، هلن، دیپ، لیندال، جوهن، سارا، گلن و جئورگ^[۱۰۰]،۲۰۰۷، به نقل از جباری بیرامی، بخشیان، وحیدی و محمدپوراصل۱۳۸۷). بنابراین یکی از راه های کاهش مصرف مواد در بزرگسالی کنترل آن در نوجوانی(رحیمی موقر و سهیمی ایزدیان،۱۳۸۴) با آگاه سازی و اصلاح نگرش افراد نسبت به اعتیاد و مواد مخدر و اصلاح شیوه زندگی است(طارمیان،۱۳۸۲).
ب- سیگار
مطالعات مختلف درباره الگوی سیگار کشیدن در بین نوجوانان امریکایی و اروپایی نشان می‌دهد ۱۱ تا ۵۷ درصد پسران ۱۵ ساله و ۱۲ تا ۶۷ درصد دختران ۱۵ ساله در طول هفته سیگار می‌کشند در ایران حدود ۱۳ درصد دانش آموزان پایه‌های سوم راهنمایی تا سوم دبیرستان کشور در معرض خطر مواد مخدر قرار دارند و بر اساس پژوهشی که روی دانش آموزان این پایه‌ها در سراسر کشور توسط دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش انجام شده، ۵ درصد دانش آموزان این پایه‌ها حداقل یک بار مواد مخدر مصرف کرده اند(بالوک و رووم^[۱۰۱]،۲۰۰۴) گرایش روز افزون نوجوانان و جوانان ایرانی دخانیات و کاهش سن مصرف سیگار در کنار آن، میزان استفاده از دخانیات و سیگار را در کشور بالا برده است. به طوری که بر اساس برآورد ستاد مبارزه با مواد مخدر، در حال حاضر ۴۰ تا ۴۵ هزار دانش آموز در معرض خطر اعتیاد به مواد مخدر و ۶۰۰ هزار نفر در معرض استعمال سیگار قرار دارند( ملک شاهی و مومن نصب، ۱۳۸۶).
ج- قلیان
مصرف قلیان در بسیاری از کشورهای جهان به خصوص در خاورمیانه و آفریقا رواج دارد. مطالعات انجام شده در مورد مضرات قلیان، ارتباط مصرف آن را در افزایش خطر ابتلاء به سرطان های دهان، معده، مری، ریه، کاهش عملکرد دستگاه تنفسی و کاهش باروری نشان داده اند. مطالعات متعددی که در ارتباط با شیوع مصرف سیگار، قلیان و عوامل مرتبط با آن در جمعیت دانش آموزی و دانشجویی انجام گردیده است که نتایج آنها نشان می دهد عوامل متعددی در گرایش به مصرف سیگار و قلیان نقش دارد. از مهم ترین این عوامل زمینه ساز می توان به عوامل محیطی و وجود استرس های پیرامون اشاره نمود. (ترقی جاه، حمدیه و یعقوبی،۱۳۸۹).
د- مواد توهم زا
در حال حاضر حداقل ۱۳۰۰ نوع ماده محرک وجود دارد که از بین آن ها ترکیبات آمفتامینی و فراورده های کوکا، بیشترین مصرف را در جهان دارد. در این بین می توان به ترکیب اکستازی و مت آمفتامین (شیشه) اشاره کرد. در ابتدا، مصرف این مواد با مقاصد تفریحی، توسط نوجوانان اروپایی و امریکایی افزایش یافت ولی امروزه طیف وسیعی از ترکیبات این مواد در بازار، موجود می باشند. خسارات جانی و مالی و پیامدهای اجتماعی، هم چون هزینه های اقتصادی، مرگ، خودکشی، بزه های سنگین، ازدواج های ناموفق و خطر بیماری های آمیزشی مانند ایدز و هپاتیت در اثر سوء مصرف این مواد را نبایست از نظر دور داشت.( براتی، وردی پور و جلیلیان، ۱۳۹۰).
۲-۹-۲ رفتار پرخطر جنسی
به هر نوع رفتار یا رابطۀ جنسی با هم جنس یا جنس مخالف که قواعد اخلاقی، اجتماعی، عرفی در آن رعایت نشده باشد، اطلاق می‌گردد. این رفتار جزو رفتارهای خطرآفرین نوجوانان نیز طبقه بندی شده است.رفتارهای سوء جنسی یا هرزگی و بی مبالاتی جنسی عوارض متعددی مانند درگیری در سایر موارد بزه و جرم و جنایت، سوء مصرف الکل و مواد مخدر، بارداری نامشروع، سقط جنین غیرقانونی، روسپیگری، بیماری‌های مقاربتی و ایدز را به دنبال دارد.(کامکار، ۱۳۸۱).
آموزش ارتباطات به جوانان، به منظور تصمیمات آگاهانه و مسئولانه از جانب فرد برای زندگی مستقل، سالم و مطمئن ضروری است. این آموزش‌ها می‌تواند آشنایی با روابط آسیب زا، روابط سالم، ضرورت ازدواج و تولد کودک و ارتباطات ثابت به عنوان واحد کلیدی در ساخت جامعه را در بر بگیرد. این آموزش‌ها باید موجب رشد روانی، فرهنگی و اخلاقی شده و فرد را برای مسئولیت های زندگی آماده کند. آموزش های مؤثر موجب به تعویق افتادن ارتباطات جنسی می‌شود. این آموزش‌ها باعث فهم خود، دیگران و احترام قائل شدن برای خود و دیگران می‌شود(یوسفی، اشرف، هویدافر،۱۳۸۶)
جوان بودن جمعیت کشور و رشد فزاینده خطرپذیری جنسی و پیامدهای ناگوار آن در بین نوجوانان، ضرورت آمادگی جامعه دربرابر سرعت تغییرات رفتاری و نگرشی آن‌ها را بیش از پیش نمایان می‌کند.
اعتیاد و رفتارهای پرخطر جنسی از مهم ترین رفتارهای مخاطره آمیز هستند که فرد و جامعه را در معرض ابتلاء به بیماری‌های عفونی خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت‌های ویروسی قرار می‌دهد( نانسی و پتری^[۱۰۲]،۲۰۰۰، به نقل از ملکشاهی و مومن نسب ۱۳۸۶).
در ایران طبق آمار منتشر شده توسط مرکز کنترل بیماری‌های وزارت بهداشت در سال ۱۳۸۶، شمار مبتلایان شناخته شده به اچ‌ای وی به ۱۶۰۹۰ نفر افزایش یافته است. تخمین زده می‌شود که روزانه بیش از ۴۰ نفر در ایران به ویروس اچ‌ای وی مبتلا شده و در حال حاضر رقمی حدود ۷۰ الی ۸۰ هزار فرد مبتلا وجود داشته باشد. در مورد راه‌های انتقال اچ‌ای وی، هرچند هم هنوز انتقال تزریقی در رتبه‌ی اول قرار دارد ولی انتقال از طریق تماس جنسی به صورت تصاعدی رو به افزایش و در حال جایگزینی با روش تزریق است (گزارش جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۸۶). سن بیشتر مبتلایان شناسایی شده بین ۲۵ تا ۳۴ و سپس ۳۵ تا ۴۴ سال است که با توجه به دوره‌ی کمون طولانی، حدود ۱۰ سال، بدیهی است درصد بسیاری از موارد آلودگی به ویروس، در زمان نوجوانی و جوانی اتفاق می‌افتد( خلج آبادی فراهانی و عبادی فردآذر، ۱۳۸۲).
۳-۹-۲ خشونت
رفتارهای پرخاشگرانه یکی از مشکلات اجتماعی مهم و اساسی در هر جامعه‌ای است و به دلیل اهمیت آن به اینگونه رفتار در دوران کودکی و به خصوص در دوران نوجوانی بیشتر توجه می‌شود.(حاجتی، اکبرزاده و خسروی، ۱۳۸۷).
نکته عمده پژوهش در قلمروی پرخاشگری، از مفهوم آن ناشی می‌شود. مفهومی که در عین حال ساختارهای خصومت، خشم، پرخاشگری را در بر می‌گیرد. هاولز و رایت ۱۹۷۸ کوشش کردند تا تمایز بین این اصطلاحات را بر اساس توصیف خشم، به عنوان یک حالت ذهنی از برانگیختگی هیجانی، خصومت، به عنوان یک بازخورد به همراه یک ارزیابی منفی بلند مدت از دیگران و رویدادها و پرخاشگری را، به عنوان رفتاری آشکار، درگیر شدن و آسیب رساندن به دیگران مشخص کنند؛ اما آنها اصطلاحاتی را تعریف وتأیید می‌کنند که به یکدیگر وابسته هستند.(هاولز و رایت،۱۹۷۸، به نقل از اللهیاری ۱۳۷۶).
در کل می‌توان گفت پرخاشگری و خشونت ممکن است به شکل‌های مختلفی، مانند آزار و اذیت دیگران؛ کتک زدن؛ دشنام دادن و … جلوه گر شود و هدف آن صدمه زدن به خود یا دیگری است(اکبری،۱۳۸۱).
نوجوانان خشونت گرا معمولاً قدرت کنترل رفتار خود را نداشته، رسوم و اخلاقیات جامعه‌ای را که در آن زندگی می‌کنند، زیر پا می‌گذارند. تحقیقات نشان می‌دهد پسران بیش از دختران در رفتارهای خشونت آمیز و پرخاشگرانۀ خود از نیروی بدنی استفاده می‌کنند. اما دختران بیشتر متوسل به جدال‌های لفظی می‌شوند. این گونه افراد معمولاً به عنوان افرادی گستاخ، بی تربیت و بی رحم نسبت به اطرافیان و همسالان، در میان گروه، شناخته می‌شوند.(مرادحاصل،۱۳۸۲)
نظریه‌های خشونت
علل پرخاشگری از دیدگاه‌های مختلفی بررسی شده است. مطابق رویکرد یادگیری اجتماعی بندورا، پرخاشگری شکلی از رفتار اجتماعی است، که یادگرفته می‌شود و بروز آن در هر موقعیت به عواملی مانند تجربه افراد پرخاشگر، تقویت‌های کنونی برای پرخاشگری و بسیاری از عوامل شناختی و اجتماعی بستگی دارد، که ادراک مطلوب بودن رفتار پرخاشگر را تعیین می‌کند. بندورا بیان می‌کند که رفتار مشاهده شده یا رفتار تجربه شده از نظر شناخت باید بررسی شود. تجربه‌های ناخوشایند احساسات منفی به وجود می‌آورند و احساسات منفی تمایل به پرخاشگری را برمی انگیزند. (اعزازی،۱۳۸۰).
بر طبق دیدگاه شناختی، فرآیندهایی مانند ادراک‌های فرد از رویدادها، تعبیرها و استنباط‌های فرد از عوامل اصلی به وجود آورنده هرگونه رفتار از جمله رفتار پرخاشگرانه است. طبق این تئوری کودکان پرخاشگر رفتار دیگران را به عنوان نشانۀ پرخاشگری تعبیر می‌کنند و بر اساس این گونه نحوه پردازش اطلاعات عمل می‌کنند. (کریک و داگ^[۱۰۳]، ۱۹۹۶، به نقل از حاجتی، اکبرزاده و خسروی، ۱۳۸۷).
علت‌های خشونت
خشونت در قالب پرخاشگری فیزیکی یا لفظی ممکن است ناشی از ناکامی‌های اساسی باشد یا به دلیل وجود مدل‌های پرخاشگرانه در محیط زندگی (خانه یا مدرسه) نوجوان ایجاد شود.
نوجوانان خشن معمولاً والدینی پرخاشگر دارند که روش‌های تربیتی آنها بیشتر مبتنی بر سخت گیری، خشونت و تنبیه بدنی است.
عامل وراثت هم می‌تواند در رفتار خشن یک نوجوان که بیشتر رفتاری اکتسابی و آموخته شده است، مؤثر باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که در اغلب مواقع تربیت‌های کارآمد و قوی می‌تواند آثار وراثت را تحت پوشش خود قرار دهد.
نوجوانی که پرتوقع و نازپرورده بارآمده است و انتظار دارد که همگان به خواست‌های او احترام بگذارند، هنگام برآورده نشدن انتظاراتش، عصبانی شده به خشونت و پرخاشگری متوسل می‌شود.
نابسامانی‌های خانواده از عوامل دیگر ایجاد خشونت در قالب پرخاشگری می‌تواند باشد، مانند غیبت‌های طولانی پدر یا مادر، درگیری و اختلاف، جدایی و متارکه و محیط‌های زندگی دور از تفاهم و مسالمت.(مرادحاصل،۱۳۸۲)
خودکشی
خودکشی یکی از معضلات بهداشت روان است. بر اساس گزارش رسمی سال ۱۹۹۶ سازمان بهداشت جهانی هرساله حداقل ۵۰۰ هزار نفر در جهان با خودکشی به زندگی خود پایان می‌دهند. مطالعات مربوط به خودکشی سه پدیده مهم را بررسی می‌کند که شامل افکار خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی می‌باشد. افکار خودکشی عبارتی است که بر وقوع هر گونه اندیشه خودتخریبی دلالت دارد. این افکار طیفی از اندیشه های مبهم در مورد امکان خاتمه زندگی تا خودکشی کامل را در بر می‌گیرد.(همتی، دانش آموز، پناغی،۱۳۸۳) میزان خودکشی و اقدام به آن در ایران طی سال های ۷۲-۱۳۶۰ رو به افزایش نهاده است، از نظر میزان خودکشی در ایران، استان ایلام یکی از سه استان پرخطر به شمار می‌رود(محمدخانی،۱۳۸۳). بر پایه آمار جهانی نزدیک به چهار میلیون نوجوان در سال تلاش برای خودکشی دارند که نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ مورد آن به مرگ می‌ انجامد (آنان^[۱۰۴]،۲۰۰۱).
۱۰-۲ تفاوت‌های جنسیتی در رفتارهای پرخطر
اغلب تحقیقات صورت گرفته در زمینه رفتارهای پرخطر نوجوانان به ویژه در ایران با استدلال آنکه شیوع رفتارهای پرخطر در پسران بیشتر از دختران بوده و در اولویت پژوهش و برنامه ریزی قرار دارند، گروه دختران را از مطالعه خود حذف کرده اند. این در حالی است که طبق آنچه که از یافته‌های پژوهش حاضر بدست آمد، تفاوت میان دختران و پسران تنها در مقوله‌های مصرف موادی مثل سیگار، الکل و مواد مخدر معنادار بوده است و این تفاوت در حوزه‌های خشونت، خودکشی و رفتارجنسی ناایمن به چشم نمی‌خورد. بنابراین باتوجه به نزدیکی مرز میان رفتارهای پرخطر دختران و پسران و با مدنظر قرار دادن روند کم رنگ شدن هرچه بیشتر نقش‌های جنسیتی در جوامع صنعتی و در حال توسعه، ضرورت پرداختن به مداخلات پیشگیرانه در زمینه رفتارهای پرخطر در دختران نیز در کنار پسران بیش از پیش احساس می‌گردد.(محمدخانی، سلیمانی نیا، جزایری،۱۳۸۴). با توجه به این که بسیاری از جوانان در معرض خطر قرار دارند ارتقاء تاب آوری می تواند بر سازگاری زندگی پرمخاطره آنها تأثیر گذار باشد.)سلیمانی بجستانی، اعتمادی و دلاور، ۱۳۸۹).
۱۱-۲ تحقیقات مرتبط خارجی
در پژوهش اسکهیل^[۱۰۵]،(۲۰۰۱)؛ این نتیجه به دست آمد که آموزش مؤلفه‌های تاب آوری در بهبود کیفیت زندگی مؤثر است.
اریکسون و لینداسترام^[۱۰۶](۲۰۰۷) و عبدالغدیر، شبیکا، التوم، برن و ویک بلاد^[۱۰۷](۲۰۰۹) هم راستا با یافته‌های تحقیق حاضر، دریافته اند که تاب آوری و معادل‌های آن همانند احساس یکپارچگی و درایت اکتسابی با کیفیت زندگی، همبستگی دارند و پیش بینی کنندۀ آن هستند.
کرولی، هیسلیپ و هوبدی^[۱۰۸](۲۰۰۳) دریافته اند سرسختی روانی بر سازوکارهای دفاعی افراد، اثر دارد و باعث می‌شود آنها از سازوکارهای دفاعی بهتری مانند ارزیابی مجدد مثبت، استفاده کنند.
طبق نظر مک کلا، برایجستوک، دونادسون، کالرا^[۱۰۹](۲۰۰۵) آموزش‌هایی که به عضو مراقب در زمینه کاهش فشار روانی داده می‌شود، می‌تواند کیفیت زندگی او را افزایش دهد. اغلب مداخله‌های حیطه تاب آوری در سبک اسناد افراد، تغییراتی ایجاد می‌کنند. اُو، لی، چان، لویی، نگ، ووک وهمکاران^[۱۱۰](۲۰۰۲) بر این باورند که عوامل روانی در کیفیت زندگی تأثیر گذارند.
ماستن(۲۰۰۱) تاب آوری افراد را عامل توانمندی آنان در راستای تغییر نتایج حوادث ناگوار در جهت مثبت و کمک به حفظ سلامتی شخص می‌داند. فرایبرگ، هجمدال، روسنوینگ، مارتینوسن آسلاکسن و فلاتن^[۱۱۱](۲۰۰۶) نیز معتقدند که تاب آوری، ظرفیت و توانمندی افراد را برای تغییر، صرف نظر از خطرات تهدیدکننده را افزایش می‌دهد. همچنین تفسیر مثبت هیجانات منفی (ورنر و اسمیت^[۱۱۲]،۱۹۹۲) توسط افراد تاب آور می‌تواند زمینه‌های سلامتی را در آنان فراهم سازد. از آن جایی که کیفیت زندگی در بر دارنده رضایت از زندگی است، ممکن است تاب آوری با تأثیر بر نوع احساس‌ها و هیجان‌های فرد، باعث نگرش مثبت و در نتیجه رضایت از زندگی شود، حتی گاهی با کاهش احساس استرس، موجبات خرسندی و رضایت را برای افراد فراهم سازد و موجب ارتقاء کیفیت زندگی شود.
بنسون با انجام تحقیقی به روی ۹۹۴۶۲ دانش آموز دبیرستانی نشان داد که وجود نقاط قوت و امتیازاتی که افراد در خود احساس می‌کنند، می‌تواند پیش بینی کنندۀ بروز رفتارهای پرخطر درآنها باشد. طبق نتایج این پژوهش با افزایش ویژگی‌های مثبت در نوجوانان (از قبیل عزت نفس، حس یکپارچگی، تاب آوری، هدفمندی در زندگی، ارتباط مثبت با همسالان و … ) از میزان بروز رفتارهای پرخطر در آنها مثل مصرف سیگار، الکل، مواد، و رفتارهای ضداجتماع و… کاسته می‌گردد.(بنسون و لفرت^[۱۱۳]،۱۹۹۸).
جسور^[۱۱۴](۱۹۹۲) عنوان می‌کند که درگیر شدن نوجوانان در فعالیت‌هایی که سلامت ایشان را به خطر می‌اندازد، ناشی از تعامل مستقیم یا غیر مستقیم میان عوامل خاص و میزان رویارویی نوجوانان با این عوامل می‌باشد. وی همچنین مطرح می‌سازد که همان طور که عوامل زمینه‌ای خطرزا، احتمال بروز رفتارهای پرخطر نوجوانان را افزایش می‌دهد، وجود برخی عوامل محافظت کننده نیز از این احتمال کاسته و یا از تأثیرات عواقب منفی آنها جلوگیری می‌کند. البته این گونه نیست که این عوامل محافظت کننده از رویارویی نوجوان با رفتار پرخطر جلوگیری کند بلکه میان مواجهه با رفتار پرخطر و درگیر شدن نوجوان در آن، نقش حائل را ایفا کرده و نوجوان را برای مقابله با خطر توانمندتر می‌سازد.
نتایج پژوهشی که در مورد ارتباط بین رفتارهای پرخطر نوجوانان و تاب آوری انجام شد نشان داد که نوجوانان تاب آور به احتمال کمتری در رفتارهای پرخطر شرکت می‌کنند(روز، اینگرسول و اور^[۱۱۵]،۱۹۹۸).
پژوهش براورمن^[۱۱۶](۲۰۰۱) نشان داد همپوشی قابل توجهی بین تاب آوری و پیشگیری از رفتارهای پرخطری چون سوء مصرف مواد وجود دارد.