۲-۲-۲- فرسودگی:منظور از فرسودگی، ناکارآمدی و کاهش کارایی یک بافت نسبت به کارآمدی سایر بافت های شهری است.فرسودگی بافت و عناصر درونی آن یا به سبب قدمت و یا به سبب فقدان برنامه توسعه و نظارت فنی بر شکل گیری آن بافت به وجود می آید.پیامد فرسودگی بافت که در نهایت به از بین رفتن منزلت آن در اذهان شهروندان منجر می شود، در اشکال گوناگون از جمله کاهش و یا فقدان شرایط زیست پذیری و ایمنی و نیز نابسامانی های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و تاسیساتی قابل دریافت و شناسایی است.
۲-۲-۳- بافت های فرسوده: بخش هایی از بافت های شهری که کیفیت کالبدی و کارکردی آن ها کاهش یافته و مختل گردیده است.فرسودگی بر دو نوع است:فرسودگی کالبدی و فرسودگی عملکردی.هرگاه فعالیت ها و کاربری ها پاسخگوی نیازها باشند ولی کالبد آسیب دیده باشد و یا نظام فعالیت ها به هم ریخته و کاربری ها مختل گردد ولی کالبد حفظ شده باشد، فرسودگی نسبی است و اگر هردو نوع باشد فرسودگی حادث شده کامل است(رضایی،۱۴:۱۳۹۰).
۲-۲-۴- بافت ارزشمند تاریخی: این بخش محدوده ای از بافت تاریخی را در بر می گیرد که ساختار و قسمت عمده ی اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی آن، اعم از ابنیه، فضاها و گذرها دست نخورده باقی مانده و دارای ارزش تاریخی شهرسازی و معماری اند.در این گونه بافت ها، ابنیه، فضاها و عناصر واجد ارزش به صورت مجموعه ای به هم پیوسته اند و ساختار واحدی دارند. بازارها در اکثر بافت های تاریخی یا میدان نقش جهان اصفهان و مجموعه پیرامون آن از این جمله اند(ابلقی،۱۲۴:۱۳۸۰).
۲-۲-۵- بافت قدیمی: به قسمتی از شهرهای قدیمی اطلاق می شود که قدمت بیشتری از سایر بخش ها و قسمت های شهر دارد و به دور هسته ی اولیه و یا بافت تاریخی تنیده شده است و انتهای مرحله زمانی شکل گیری این بافت به اواخر دوره قاجاریه می رسد(مشهدی زاده دهاقانی،۴۲۳:۱۳۷۲ ).
۲-۲-۶- بافت ناکارآمد: گستره هایی با کاربری نامتجانس و بخش هایی از شهر هستند که کاربری موجود آن ها با کارکرد شهری مغایرت دارد و سطح نسبتاً وسیعی از گستره های شهری را به خود اختصاص داده اند.از قبیل کارخانه ها و صنایع مزاحم،پادگان ها،زندان ها،کارگاه های بزرگ،اراضی بایر،ساختمان های متروک،گستره های طبیعی موجود مانند تپه ها،باغات،مسیل ها،رودخانه ها(رضایی،۱۵:۱۳۹۰ ).
۲-۲-۷- بافت های نابسامان و مساله دار:بخش هایی از بافت های شهری را در بر می گیرد که بعد از سال ۱۳۰۰هجری شمسی توسعه یافته و بدون برنامه قبلی، یا با کیفیت نازل و بدون رعایت حد اقل موازین معماری و شهرسازی ایجاد شده اند.این بافت ها به لحاظ اجتماعی،هویتی،زیستی،منظری،کالبدی،اقتصادی و تاسیساتی دچار معضل هستند(شفائی،۱۱:۱۳۸۴ ).
۲-۲-۸- اصالت بخشی یا باززنده سازی(gentrification):فرایند نوسازی و بازسازی ساختمان ها با همراهی و کمک ثروتمندان برای آبادکردن مناطق فقیرنشینCURL,2002:2) به نقل از رضایی،۱۶:۱۳۹۰)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مجموعه فعالیت هایی که به منظور اصلاح و بهبود مسکن،محیط سکونتی و تغییر در ترکیب واحد های همسایگی و جایگزینی گروه های کم درآمد به وسیله ساکنان با درآمد متوسط و بالا در بخش مرکزی شهرها انجام می گیرد،اصالت بخشی می گویند. در فرایند اصالت بخشی، تغییر تدریجی یک ناحیه شهری با شرایط بد که مردم فقیر ساکن هستند به یک ناحیه مناسب با ساکنین ثروتمندترصورت می گیرد(رهنما،۴۷۶:۱۳۷۵).
جدول۱-۲میزان فرسودگی فضای شهری، نوع فرسودگی، نوع مرمت، مدت زمان اقدام و مقیاس

میزان فرسودگی
نوع فرسودگی
نوع مرمت
مدت زمان اقدام
مقیاس

فرسودگی نسبی

فعالیت

بهسازی

کوتاه مدت(۵-۰سال)

زیر محله و کوی

فرسودگی نسبی

کالبد

نوسازی

میان مدت (۱۵-۰)

محله و برزن

فرسودگی کامل

فعالیت و کالبد

بازسازی

بلند مدت(۲۵-۰)

شهر یا بخشی از شهر

منبع: حبیبی و مقصودی،۱۷:۱۳۸۱

۲-۲-۹- ساماندهی : ساماندهی در لغت به معنای نظم دادن،ترتیب دادن و سر و صورت دادن است. مفهوم ساماندهی به طور عام عبارت است از اصلاح روابط موجود و ایجاد نظم و ترتیب بهینه در میان اجزای یک سیستم، به گونه ای که در نهایت نیز کل نظام، به سوی اهداف از پیش تعیین شده هدایت می شود. به کارگیری این واژه برای برنامه ریزی یک منطقه را می توان در ابتدا با شناخت کامل و سپس تدوین سیاست های موثر بهینه سازی عملکرد سازمان فضایی منطقه دانست. برخی از این سیاست ها شامل ایجاد ساختار سلسه مراتبی منظم و موزون فضاها ،تجهیزات، خدمات و تاسیسات زیربنایی، اصلاح راه های ارتباطی موجود، طراحی فضاهای شهری و متناسب ساختن آنها با نیازهای امروز است(steiner,2007,p17)