۲-۱۲-۱- حق حفظ آثار و علائم جرم از سوی پلیس ۵۳
۲-۱۳- گفتار دوازدهم ۵۴
۲-۱۳-۱- حق ابراز درد ها ونگرانی ها ۵۴
۲-۱۴-گفتار سیزدهم ۵۵
۲-۱۴-۱-انتقال بزه دیدگان به مکان امن ۵۵
۲-۱۵-گفتار چهاردهم ۵۶
۲-۱۵-۱- حق جبران خسارت ۵۶
فصل سوم: بررسی مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از متهمین
۳-۱-مقدمه ۵۹
۳-۲-مبحث اول : مسئولیت ضابطین دادگستری در رعایت حقوق متهم ۶۰
۳-۲-۱-گفتار اول : جرم مشهود ۶۰
۳-۲-۲-گفتار دوم : جرایم غیر مشهود ۸۴
فصل چهارم: مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از شاهدان
۴-۱-مقدمه ۹۵
۴-۲-گفتار اول : مبنای ادای شهادت ۹۵
۴-۳-گفتار دوم : احضار شهود ۹۷
۴-۴-گفتار سوم : جلب شاهد ۹۹
۴-۵-گفتار چهارم : حقوق شاهد در هنگام تنظیم صورتجلسه ۱۰۰
۴-۶-گفتار پنجم : تحقیق و بازجویی از شهود ۱۰۱
۴-۷-گفتار ششم : ممنوعیت اجبار شاهد به ادای سوگند ۱۰۳
۴-۸-گفتار هفتم : حق سکوت ۱۰۳
۴-۹-گفتار هشتم : جابجا شدن عنوان شاهد و متهم ۱۰۴
۴-۱۰-گفتار نهم : حفظ هویت شاهدان ۱۰۵
۴-۱۱-گفتار دهم : امنیت شاهد ۱۰۷
۴-۱۲-گفتار یازدهم : حمایت روانی از شاهد ۱۰۹
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱- نتیجه گیری ۱۱۲
۵-۲- مبحث دوم : پیشنهادت ۱۱۷
منابع و ماخذ ۱۱۹
چکیده
یکی از ارکان اساسی در حکمرانی خوب ورسیدن به جامعه ی مطلوب تامین امنیت در تمام سطوح وابعاد آن است، یکی از مهمترین ابعاد در تامین امنیت همه جانبه در جامعه امنیت قضایی افراد است. مسلماً جامعه ای یافت نخواهد شد که عاری از جرم باشد و هر قوم و قبیله ای متناسب با فرهنگ، منش و خصوصیاتی که دارد در کنار پیشرفت ها – ترقی ها و مسائل مختلفی که جهت تکامل خود داراست آبستن اعمال مجرمانه ای است که ناگزیر به تحمل آنهاست به هر تقدیری افرادی در جامعه هستند که در معرض بزه دیدگی، اتهام وشهادت قرار دارند وبر این اساس ممکن است تعدیات مجریان قانون و ضابطین دادگستری حقوق مشروعه آنها را مورد تعرض قراردهد. پس بایستی با مکانیسم های امنیت قضایی و حمایت از حقوق این افراد تامین گردد.
بدون تردید استقرار نظام دادگستری شایسته و اصل حاکمیت قانون می تواند تضمین عمده ای در خصوص تهدیدات مختلف امنیت قضایی باشد و از سویی ضابط به سبب تعامل مستقیم با شهروندان نقش اساسی در چرخه عدالت کیفری دارد و از سوی دیگر استفاده از ضابطین دادگستری مجرب و کارآزموده در کشف جرم و رعایت حقوق اساسی و مسئولیت آنها در حمایت از بزه دیدگان مثل حق داشتن مشاوره احساس همدردی پلیس با آنان – حق دسترسی سریع به پلیس- رسیدگی عادلانه و مناسب در زمان معقول – آگاهی از حقوق و حق دسترسی به پرونده – حفاظت از بزه دیده در برابر خطر – حفاظت از بزه دیده در رویارویی با متهم و . . . و مسئولیت آنها در حمایت از متهمین مثل ثبت هویت متهمین، حق سکوت متهم در بازجویی، انجام پرسش های ممیز و روشن از متهم، ممنوعیت شکنجه، حق داشتن وکیل و … و مسئولیت آنها در حمایت از شهود و مطلعین مثل حمایت از شهود و مطلع در مقابل مجرم – برقراری امنیت و اعتماد خاطر آنها، مصونیت شاهد، حق السکوت، ممنوعیت الزام شاهد به ادای سوگند و . . . می تواند از جمله مواردی باشد که بایسیت مورد اهتمام قرارگیرد .
واژگان کلیدی
ضابطین دادگستری- حقوق بزه دیدگان- حقوق متهمین – حقوق شهود و مطلعین
مقدمه
ضابطین دادگستری به عنوان بازوی اجرایی نظام قضایی نقش مهم وقابل توجهی در دستیابی به عدالت کیفری و نزدیک شدن هر چه بیشتر به نظام های کیفری مطلوب و کارآمد دارند. هدف از زندگی اجتماعی برخورداری از آسایش، آرامش، رفاه وسعادت در جامعه است، اگر چه در این بین افراد جامعه انسانی تفاوت های فردی وتمایلات گوناگونی دارند . برای رسیدن به این هدف باید روابط اجتماعی مردم تحت ضوابط و قواعدی درآیند . وجود ضوابط، قواعد وقوانین کیفری برای دفاع جامع در مقابل بزه و بزهکاری کفایت نمی کند چرا که صرف تعیین جرایم و مجازاتها جهت مبارزه با بزهکاران، پاسخگوی نیاز موجود نبوده وضرورت داشت این قوانین کیفری ماهوی از قوه به فصل درآید. به همین دلیل قوانینی وضع گردید که شیوه رسیدگی به جرایم، صدور حکم و اجرای آن، وظایف واختیارت مراجع قضایی کیفری را معین می کردکه به این آیین دادرسی کیفری می گویند .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در دستگاه عدالت کیفری از زمان کشف جرم تا هنگام اجرای حکم مقامات ویژه ای عهده دار انجام هر یک از مراحل دادرسی کیفری هستند. در این مرحله بزه دیده، بزهکار و جامعه دارای حقوق و تکالیفی هستند که نادیده گرفتن آنها یکی از موارد نقض حقوق شهروندی محسوب می شود و همچنین حقوق شهروندی از جمله اموری است که کوچکترین مسامحه نسبت به آن در مرحله کشف جرم و تحقیقات مقدماتی موجب تضییع آزادی های اساسی و در مواردی نقض حقوق طرفین در فرایند کیفری را فراهم می سازد و ضابطین یه عنوان اولین مقامات دستگاه عدالت کیفری با پرونده کیفری برخورد دارند و همچنین توجه به حقوق بزه دیده، متهمین ، شهود و مطلعین از مسئولیت اولیه ضابطین دادگستری به عنوان اولین نهاد مرتبط با فرایند کیفری است .
ضابطین دادگستری به عنوان بازوان قوه قضاییه شناخته شده اند، پس ضرورت دارد چنین نیرویی با توجه به حساسیت وظایف محوله که ارتباط مستقیم با دستگاه قضایی دارد از استعداد، دانش، تجربه ، آگاهی تسلط والایی نسبت به ماموریت های خود برخوردار باشد تا بتواند در ایفای نقش خود همواره به موفقیت دست یابد^[۱] .
نخستین تعرضی که به حقوق بزه دیده گان، متهم و سایر شهروندان صورت می گیرد در همان مرحله ابتدایی تشکیل پرونده های جزایی است زیرا ضابط دادگستری نخستین فردی است که با صحنه جرم ، شاکی، متهم، شهود و مطلعین روبرو می شود و باید شایستگی های لازم را داشته باشند، شایستگی از طریق آموزش و تجربه به دست می آید. بنابرانی نتیجه و نحوه عملکرد ضابطین دادگستری با حاصل کار مقام قضایی ارتباط دارد.
شناخت دقیق و کامل ضابطین دادگستری با حاصل کار برای مقامات قضایی دادسرا این امکان را فراهم می سازد که در مورد اجرای دستور مقام قضایی را به اشخاص و نهادهایی که صلاحیت و تخصص های لازم را داشته و قبلاً تعلیم داده و با موازین قضایی آشنا شده اند محول کنند و از دخالت افراد غیر صالح و غیر متخصص ممانعت به عمل آورده و جلوگیری کنند. در نظامی کیفری ایران در گذشته اقدامات موثری در جهت تعیین مسئولیت قانونی و حمایت از بزه دیده گان ، متهمین ، شهود و مطلعین توسط پلیس آنچنان که باید مورد توجه قرارمی گرفت نگرفته بود. اما در سال های اخیر بخصوص در قانون جدید گام های موثری برای دفاع از حقوق بزه دیده، حقوق متهم و حقوق شهود و مطلع صورت گرفته است و همچنین ضابطین دادگستری به عنوان بازوی اجرایی و اولین نهاد نظام کیفری نقش و مسئولیت مهمی در حمایت از بزه دیده گان، متهمین، شهود و مطلعین د ارند.
در این تحقیق تحت عنوان« بررسی مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از بزه دیده گان ، متهمین، شهود و مطلعین در قانون آیین دادرسی کیفری جدید» سعی شده است به آنچه که مرتبط با موضوع تحقیق است پرداخته شود .
در فصل اول به کلیات در خصوص روش تحقیق، بیان مسئله تحت عنوان حقوق بزه دیده گان، حقوق متهمین، حقوق شهود و مطلعین در قانون جدید آیین دادرسی کیفری و مفاهیم و مبانی و موضوع مرتبط با مسئولیت ضابطین دادگستری پرداخته شده است تا آشنایی نسبی در این خصوص حاصل گردد.
در فصل دوم به بررسی حقوق بزه دیده و مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از حقوق بزه دیده پرداخته شده است .
در فصل سوم به تشریح حقوق دفاعی متهم و مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از حقوق آنها پرداخته است .
در فصل چهارم به تشریح و بررسی حقوق شاهد و مطلع و مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از حقوق آنها پرداخته است.
در فصل پنجم براساس تحقیقات صورت گرفته پس از نتیجه گیری لازم از تحقیق پیشنهادات لازم ارائه گردیده است.
فصل اول:
کلیات تحقیق
۱-۱-بیان مسئله
ضابطین دادگستری در قوانین کیفری ایران موثرند، در نحوه قضاوت مراجع در باره عملکرد آنان نقش بسیار دارد. ضابطین دادگستری به دلیل وظایف حساسی که برعهده آنان گذاشته شده است از اهمیت خاصی برخوردارند و به همین دلیل قانونگذار طی مباحت اولیه ی آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب به موضوع ضابطین و وظایف و مسئولیت آنها پرداخته است .
آنچه مسلم است اولین برخورد مقامات قانونی با جرائم ارتکابی، توسط ضابطین صورت می پذیرد و به عقیده متخصصان علوم جرم یابی چنانچه این برخورد اولیه تؤام با دقت، هوشیاری، نکته سنجی و ارتباط منظم وقایع نباشد، سنگ بنای اولیه پرونده کیفری کج نهاده خواهد شد و قاضی نیز که مدرک مکتوب در پرونده ، بیشترین ادله او برای تصمیم گیری است به سبب دلایل و مدارک جمع اوری شده ، از صدور رأی متناسب عاجز مانده و در این رهگذر، اهداف مجازات و در نتیجه آن تجری مجرمین و یأس و دلسردی مردم نسبت به دستگاه های انتظامی وقضایی خواهد بود که اثر مستقیمی بر افکار مردم نسبت به حکومت خواهد داشت و همچنین اولین مرحله ای که ممکن است حقوق افراد تضییع شده و مورد تعدی قرارگیرد مرحله کشف جرم و تعقیب آن است که توسط ضابطین دادگستری انجام می گیرد و حفظ کرامت و ارزشهای والای انسانی احترام به آزادی های مشروع، حقوق شهروندی و رعایت اصول وارزش های اسلامی در گرو اقدامات صحیح و عادلانه عوامل دستگاه قضایی و دستیابی به عدالت کیفری و نزدیک شدن هر چه بیشتر به نظام کیفری مطلوب و کار آمد دارند . لذا در این تحقیق سعی شده است که ضمن شناساندن مسئولیت ضابطین دادگستری نحوه حمایت آنان از بزه دیده ، متهم ، شهود و مطلعین مورد بررسی قرارگیرد.
۱-۲-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
تحقق عدالت به معنای عام و عدالت کیفری به معنای خاص همواره در طول تاریخ آرزوی انسان عدالت خواه بوده و هست.بدیهی است عدالت کیفری که هدف هر دادرسی جزایی است بدون برقرای محاکم منصفانه و حمایت از حقوق و آزادی های بزه دیده و آزادی های متهم و حقوق آزادی های شهود و مطلعین هرگز فرصت ظهور نخواهد داشت به طور کلی فلسفه و اهمیت موضوع تضمین حقوق و آزادی های بزه دیده ، متهم ، شهود و مطلعین در این تحقیق است و قوانین آیین دادرسی کیفری جدید را در مورد مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از بزه دیده ، متهم ، شهود و مطلعین را مورد بررسی قرارمی دهد.
۱-۳-سوابق و پیشینه تحقیق
در خصوص موضوع این تحقیق باید گفت که تاکنون پژوهش هایی به صورت کلی وجزئی در باب بزه دیده ، متهم، شهود و مطلعین انجام شده است . لکن پایان نامه ای به این شکل که در باب مطالعه مسئولیت ضابطین دادگستری در حمایت از بزه دیده ، متهم ، شهود و مطلعین در قانون جدید آیین دادرسی کیفری بطور واضح مورد بررسی قرارنگرفته است بنابراین ضرورت ایجاب می کند تا با بررسی دقیق و همه جانبه به این موضوع نگربسته شود .
۱-۴-جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق