= + g
مدل صرف ریسک(همان منبع)
بر اساس این مدل، هزینه حقوق صاحبان سهام عادی شرکت ها، با افزودن ۲ تا ۴ درصد، بابت صرف ریسک به نرخ بهره اوراق قرضه بلند مدت شرکت ها، محاسبه می شود.
= نرخ بهره اوراق قرضه + صرف ریسک
از آنجا که تعیین صرف ریسک جنبه ی قضاوتی دارد، لذا پیش بینی نیز بر اساس قضاوت انجام می گیرد. در نتیجه با این روش نمی توان نرخ دقیقی از هزینه حقوق صاحبان سهام، بدست آورد.
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای(CAPM)
بر اساس رفتار و عملکرد سرمایه گذار ریسک گریز، یک حالت تعادل ضمنی بین ریسک و بازده مورد انتظار برای هر سهم وجود دارد که در این حالت انتظار می رود، یک سهم بتواند متناسب با ریسک غیرقابل اجتنابش (ریسک سیستماتیک) بازده داشته باشد. ریسک سیستماتیک؛ ریسکی است که با تنوع سازی سرمایه گذاری، نتوان آن را حذف کرد و ناشی از کنترل شرکت می باشد(مانند: تغییرات در محیط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که بر کل اوراق بهادار تأثیر می گذارد و منحصر به یک ورقه بهادار خالص نمی گردد.) هر چه ریسک سیستماتیک سهمی؛ بزرگتر باشد، بازده مورد انتظار سرمایه گذاران نیز بیشتر می شود. روابط بین بازده مورد انتظار و ریسک سیستماتیک هر سهم؛ اساس مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بازده
ریسک غیر سیستماتیک
ریسک سیستماتیک
تعداد سهام
نمودار۲-۳ : ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک
ریسک غیرسیستماتیک: آن بخشی از ریسک را که می توان با تنوع بخشی از بین برد؛ ریسک قابل حذف یا ریسک غیر سیستماتیک گویند. سرمایه گذاران عقلایی؛ چنین ریسکی را از بین خواهند برد، بنابراین با فرض عقلایی بودن سرمایه گذاران؛ ریسک غیرسیستماتیک نخواهیم داشت.^[۲۳۷]و^[۲۳۸] (طبق نمودار فوق)
اکنون پس از بررسی عوامل ساختار سرمایه؛ می پردازیم به عواملی که تصمیمات مربوط به ساختار سرمایه را تحت تأثیر قرار می دهند.
۲-۳-۱۴ تأثیرگذاری عوامل اساسی تصمیمات؛ مربوط به ساختار سرمایه
ریسک تجاری. یا ریسک موجود در داخل شرکت در صورتی که از وام استفاده به عمل نیاید. هر
اندازه ریسک تجاری شرکت بالاتر باشد، به همان اندازه نسبت بدهی بهینه در ساختار سرمایه آن
پائین تر خواهدشد. مهم ترین عوامل تأثیرگذار در ریسک تجاری عبارتند از:
تغییرات در تقاضا، تغییرات در قیمت های فروش، تغییرات قیمت عوامل تشکیل دهنده ی بهای تمام شده محصول، برخورداری از توانایی تعدیل قیمت های محصولات تولیدی در زمان هایی که بهای تمام شده آن محصولات تغییر می کند، توانایی در تولید به موقع محصولات جدید و با هزینه پایین، ریسک ناشی از تغییرات ارزش برابری پول های خارجی و نسبت هزینه های ثابت در ترکیب هزینه های کل شرکت یا اهرم عملیاتی(عبارت است از؛ میزان استفاده از هزینه های ثابت در عملیات . در اصطلاح تجاری، درجه بالای اهرم عملیاتی، با فرض ثابت بودن سایر عوامل، نشان دهنده ی این است که یک تغییر بسیار کوچک در فروش؛ منتهی به تغییرات بسیار بزرگ در درآمد و ROE می گردد.)
موقعیت شرکت از نظر چگونگی مشمول مالیات بودن. مهم ترین دلیل استفاده از وام؛ عبارت از این است که هزینه وام، در ردیف هزینه های قابل قبول از نظر مالیاتی است، بطوری که این کار موجب پایین آمدن نرخ بهره ی مؤثر وام می گردد.
انعطاف پذیری مالی یا توانایی بدست آوردن منابع مالی بر طبق شرایط منطقی و در وضعیت های متفاوت از هم. مسئولان مالی بدرستی می دانند که داشتن اطمینان از تهیه منابع سرمایه ای، برای تداوم عملیات شرکت امری ضروری بوده و تضمین کننده ی موفقیت آن در بلندمدت می باشد. بالا بودن احتمال نیاز آتی به سرمایه و نتایج نامطلوب حاصل از کمبود سرمایه، نیاز به داشتن ترازنامه مطلوب تر را می تواند، افزایش دهد.
محافظه کاری مدیریتی یا داشتن سیاست تهاجمی. برخی از مدیران در مقایسه با دیگر همکاران خود بیشتر در اندیشه کسب سود می باشند، به همین علت در برخی از شرکت ها مشاهده می شود، آنان به دنبال استفاده از وام به منظور کسب هر چه بیشتر سود هستند. این عامل نمی تواند بر ساختار سرمایه بهینه واقعی یا ساختار سرمایه ای که می تواند ارزش شرکت را حداکثر سازد، اثر بگذارد؛ اما می تواند بر ساختار سرمایه هدف که از طرف مدیران تعیین می گردد، اثر بگذارد.
فرصت های رشد. ارزش عملیاتی یک شرکت برابر است با ارزش دارایی هایی که به منظور ادامه عملیات تولیدی در اختیار دارد؛ بعلاوه فرصت های رشد که در اختیار آنها می باشد. ترکیب این عوامل در ارزش عملیاتی یک شرکت، از شرکتی به شرکت دیگر متفاوت است.
۲-۳-۱۵ تئوری ساختار سرمایه
طرح تئوری مدرن ساختار سرمایه از سال ۱۹۸۵ میلادی آغاز شد. در این سال، مقاله ای توسط پروفسور فرانکو مودیلیانی و مرتون میلر^[۲۳۹](MM) انتشار یافت. این مقاله، مهم ترین و مؤثرترین مقاله مالی بود که تا حالا انتشار یافته است. این دو دانشمند ثابت کردند که با در نظر گرفتن تعدای فرضیات آرمانی، ارزش شرکت تحت تأثیر ساختار سرمایه، قرار نخواهد داشت. به عبارتی دیگر، نتایج حاصل از نظریه MM، بیانگر این است که چگونگی تامین مالی عملیات یک شرکت اهمّیتی ندارد، بنابراین؛ ساختار سرمایه تأثیری در ارزش شرکت ندارد.
فرضیات حاکم بر نظریه MM
هزینه های دلالی^[۲۴۰] وجود ندارد.
هزینه های مالیات^[۲۴۱] صفر می باشد.
هزینه های ورشکستگی^[۲۴۲] وجود ندارد.
سرمایه گذاران^[۲۴۳] در همان نرخی که شرکت ها منابع مالی خود را تهیه می کنند؛ می توانند، قرض بگیرند.
تمام سرمایه گذاران به همه ی اطلاعاتی که مدیران با فرصت های مناسب سرمایه گذاری آتی، مدیران شرکت ها در اختیار دارند؛ می توانند، دسترسی داشته باشند.(تقارن اطلاعاتی)^[۲۴۴]
استفاده از وام تأثیری در سود قبل از بهره ومالیات^[۲۴۵] ( EBIT) بر جای نمی گذارد.
با وجود اینکه برخی از فرضیات فوق، آشکارا غیرواقع هستند؛ ولی نتایج حاصل از آنها اهمّیت بسیاری دارد. مهم ترین عوامل مؤثر در تصمیم گیری های مربوط به ساختار سرمایه^[۲۴۶]؛ عبارتند از:
ثبات فروش، ساختار دارایی های شرکت، اهرم عملیاتی^[۲۴۷]، نرخ رشد، سودآوری، مالیات ها، کنترل^[۲۴۸]، نگرش مدیران، نگرش اعتبار دهندگان و مؤسساتی که به کار رتبه بندی اوراق بهادار شرکت ها می پردازند، شرایط بازار، شرایط داخلی شرکت ها و انعطاف پذیری مالی^[۲۴۹].
۲-۳-۱۶ تئوری مبادله^[۲۵۰]
یعنی ایجاد موازنه بین منافع حاصل از وام^[۲۵۱] از یک طرف و هزینه بهره بالا^[۲۵۲] و ورشکستگی از طرف دیگر. میلر و مودیلیانی نشان دادند که به خاطر قابل کسر بودن هزینه مالیات از سود قبل از مالیات، استفاده از وام؛ مقرون به صرفه می باشد. اما استفاده از وام موجب پیدایش هزینه های مرتبط با ورشکستگی واقعی، یا هزینه هایی که افزایش احتمال ورشکستگی را به همراه دارد، می شود. ساختار سرمایه بهینه؛ باعث برقراری توازن بین منافع حاصل از کاهش مالیات و هزینه های مرتبط با پیدایش ورشکستگی، در اثر سوء استفاده از وام، می شود.
نتیجه ترکیب اثرات مالیات شرکت و قیمت سهام
ارزش سهام
هزینه های خطر ورشکستگی
ارزش افزوده مالیاتی
ارزش سهام شرکت با
قیمت واقعی سهام استفاده از اهرم مالی
اهرم مالی
ساختار سرمایه بهینه = ۰
نمودار۲-۴ : تأثیر استفاده از اهرم مالی^[۲۵۳] بر ارزش شرکت
قبل از : احتمال افزایش استفاده از وام و کاهش خطر ورشکستگی و کاهش مالیاتی؛ قابل توجه است .
نقطه : آغاز خطر ورشکستگی و احتمال افزایش؛ کاهش مالیاتی و عدم استفاده از وام، وجود دارد.
بین و : سرعت خطر ورشکستگی بیشتر از سرعت کاسته شدن کاهش مالیاتی است و همچنین افزایش قیمت سهام با بهره گرفتن از وام، وجود دارد.
نقطه : در این نقطه، سرعت مالیات با سرعت افزایش خطر ورشکستگی برابر می شود؛ پس این نقطه نشان دهنده ی ساختار سرمایه بهینه می باشد.

د- مشارکت مدنی: منظور آن است که افراد جامعه تا چه اندازه در انواع گروه های زیر فعالیت می‏کنند: گروه های مذهبی، باشگاه های ورزشی، لیگ های حرفه‏ای، سازمان های‏ جوانان، انجمن‏های مربوط به والدین، گروه های حرفه‏ای مؤسسات خیریه، اتحادیه‏های‏ کارگری، فرهنگسراها، گروه های ادبی، هنری، فرهنگی، تفریحی و تعاونی ها (معمارزاده و همکاران، ۱۳۸۸).
۳- پیوندهای اجتماعی غیررسمی‏
در واقع رهبری و مشارکت مدنی به اندازه‏گیری‏ سرمایه‌ی اجتماعی از جنبه‏ه ای رسمی می‏پردازند؛ اما برخی جوامع و اجتماعات، سعی‏ در توسعه روابط غیر رسمی داشته و عضویت ها و مشارکت های غیر رسمی را بیشتر ترجیح‏ می‏دهند. در واقع این بعد به سنجش جنبه‏ه ای غیر رسمی سرمایه‌ی اجتماعی می‏پردازد مانند: تعداد دوستان یک فرد، میزان معاشرت فرد با دوستان خود در محیط اداری، معاشرت با همکاران و دوستان اداری در محیط های خارج از اداره، مشارکت در بازی هایی‏ مانند شطرنج و دیدار از افراد فامیل (همان منبع).
۴- بخشش و روحیه داوطلبی‏
یکی از طرق اندازه‏گیری روابط افراد جامعه از طریق بررسی عضویت و همکاری‏ آنها با نهادهای خیریه و داوطلبانه است. این همکاری می‏تواند به صورت یاری‏های مالی‏ انجام شود مانند کمک مالی به کمیته امداد، شیرخوارگاه ها… و یا از طریق اختصاص وقت باشد مانند شرکت در جلسات مربوط به انجمن‏های توسعه شهری و یا حمایت از فارغ التحصیلان دانشگاه ها (معمارزاده و همکاران، ۱۳۸۸).
۵- مشارکت مذهبی‏
مذهب و دین نقش خیلی مهمی در سرمایه‌ی اجتماعی ایفا می‏کند، افراد برحسب دین‏ و مذهب که دارند ممکن است منشاء مشارکت باشند مانند حضور و فعالیت در امور مساجد، تکایا، کلیساها و اماکن مذهبی و زیارتی(همان منبع).
۶- عدالت در مشارکت مدنی
در برخی جوامع تمایل به سوی افراد متمکن، تحصیلات عالیه و نژاد خاصی است و بالعکس در برخی جوامع دیگر افراد فقیر و دارای پایگاه اجتماعی پایین‏تر در اولویت‏ قرار دارند. از آن‏جایی که این عوامل در سلامتی جامعه مهم هستند، لذا اندازه‏گیری‏ میزان تساوی افراد مختلف در مشارکت های اجتماعی حائز اهمیت است. می‏توان این بعد را با عواملی از قبیل نژاد، درآمد، تحصیلات مورد بررسی قرار داد.
۷- تنوع معاشرت ها و دوستی‏ها
اشاره به معاشرت و رفاقت فرد با طبقات مختلف اجتماعی، نژادها و اقوام و مذاهب‏ و ادیان مختلف دارد. بعبارتی هرچه فرد با افراد طبقات و گروه های متعلق به نژادها و مذاهب مختلف در ارتباط بوده و با آنها حالت دوستی ایجاد کرده باشد موجب فزونی‏ سرمایه اجتماعی شده است (معمارزاده و همکاران، ۱۳۸۸).
۲-۱-۵) مزایای سرمایه اجتماعی
مزیت اصلی و عمده سرمایه‌ی اجتماعی در اختیار گذاشتن اطلاعات زیاد با هزینه پایین و زمان اندک‏ برای ‏” بازیگرانی است که نقش اصلی‏” را در سرمایه‌ی اجتماعی ایفا می‏کنند. سرمایه‌ی اجتماعی علاوه بر در اختیار قرار دادن سرمایه‌ی اجتماعی زمینه‏های تحلیل و ارزیابی آن‏ را نیز فراهم می‏نماید. بعنوان مثال، کلمن نشان داد که پیوندهای موجود در شبکه- محور تئوری سرمایه اجتماعی- امکان ارزیابی اطلاعات مربوط به فرصت های شغلی را به اعضاء می‏دهد و آنها را در انتخاب شعل مورد نظر کمک می‏کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

شبکه‏های میان سازمانی که حاصل کار سرمایه‌ی اجتماعی است مزایای مختلفی برای‏ سازمان دارد از جمله کسب مهارت ها و دانش جدید از سوی اعضای شبکه‏ها، مزیتی است‏ که می‏تواند در سازمان های با ساختار پیچیده کاربرد داشته باشد. تحقیقات دیگری نشان داد که شرکت های چند ملیتی برای تبادل اطلاعات و تسریع در جریان ارتباطات می‏توانند از این تئوری استفاده نمایند.
کسب قدرت و نفوذ از مزایای دیگر سرمایه‌ی اجتماعی است. کلمن در نوشته‏های‏ خود اشاره به واژه‏ ” کلوپ نمایندگان مجلس‏” دارد که در واقع منظور بحث ‏” قدرت‏” است. برخی نمایندگان قدرت بیشتری نسبت به نمایندگان دیگر دارند چرا که آنها تعهدات متفاوت با سایر نمایندگان برای خود ایجاد کرده‏اند و از اعتبار این تعهدات برای‏ مشروعیت بخشیدن به رفتار خود استفاده می‏کنند. یک چنین قدرتی به بازیگر اصلی (در سرمایه‌ی اجتماعی) اجازه می‏دهد تا به اهداف خود دست یابد.
مزیت دیگر سرمایه‌ی اجتماعی ایجاد یکپارچگی در میان اعضاء است. هنجارها و باورهای محکم موجب ایجاد شبکه اجتماعی قوی می‏شود که دربرگیرنده آداب و رسوم و قوانین خاصی است و این هنجارها جایگزینی کنترل های رسمی می‏شود. در این‏ رابطه اوچه (۱۹۸۰) چنین استدلال می‏کند که سازمان های قبیله‏ای با هنجارهای مشترک‏ قوی از هزینه‏ های اندک نظارت بهره‏مند بوده و تعهد بالایی را در اختیار دارند که در واقع‏ همان سرمایه اجتماعی است .(Adler, 1999)
هر اندازه سرمایه اجتماعی بزرگتر می‌شود اعتماد در سازمان یا جامعه افزایش می‌یابد استفاده از ابزارهای جدیدی مانند تجارت الکترونیک، پول الکترونیک، دولت الکترونیک قابلیت استفاده بیشتری می‌یابد و هر میزان سرمایه اجتماعی کوچک می‌شود افراد به محیط‌های مجازی کم‌ اعتمادتر می‌گردند و این ابزارها مفهوم اولیه خود را از دست می‌دهند. در صورت ایجاد سرمایه اجتماعی نیاز زیادی به کنترل‌ها و نظارت‌های پرهزینه نمی‌باشد اعضاء سازمان یا جامعه نوعی خودکنترلی و رعایت هنجارهای پذیرفته‌شده را اعمال می‌نمایند. همانگونه که مشهود می‌باشد هم اینک مدیران کنترل و نظارت دقیقی را نمی‌توانند بر بخش‌های حرفه‌ای و فوق تخصصی اعمال نمایند، لذا این روش می‌تواند به تقویت و اثربخش بودن محیط های تخصصی و حرفه ای با بهره‌وری بالاتری منجر گردد. در محیط‌های بوروکراتیک موجبات کاهش و کندی فعالیت‌های تحقیق و توسعه (R&D) می‌گردد مدیریت های مبتنی بر انعطاف و متکی بر سرمایه‌های اجتماعی موجب کاهش هزینه‌های تعاملات کاری و استقلال مثبت واحدهای تخصصی گردد.
علاوه بر مزایای فوق بکارگیری سرمایه‌ی اجتماعی در سطح سازمانی دارای مزایایی‏ مانند: ایجاد سازمان کاری و تیم های منعطف، ارائه سازوکارهایی برای بهبود مدیریت‏ عملکرد گروهی، زمینه‏سازی برای توسعه‌ی سرمایه‏های غیر مادی در سازمان و افزایش‏ تعهد اعضاء و کارکنان سازمان نسبت به مصلحت عامه است. (Leana & Burren, 1999)
۲-۱-۶) دیدگاه های انتقادی پیرامون سرمایه اجتماعی
نقد‌های ارائه شده پیرامون سرمایه اجتماعی در صدد برآورد هزینه‌های ارتقا و بکارگیری آن در برابر مزایای استفاده از آن می‌باشند. سرمایه‌ی اجتماعی توام با هزینه‏هایی است و می‏تواند حتی در برخی مواقع دارای کژکارکردهای سازمانی باشد تحقیقات زیادی در ارتباط با مزایای حاصل از بکارگیری سرمایه‌ی اجتماعی انجام شده است اما به خطرات و تهدیدات آن کمتر پرداخته شده است.
اولین انتقاد به بازیگرانی که در سرمایه‌ی اجتماعی نقش اصلی و محوری دارند مربوط می‏شود. ایجاد و نگهداری سرمایه‌ی اجتماعی در یک سازمان نیازمند صرف‏ سرمایه‌ی مالی قابل توجه به منظور حفظ و نگهداری‏”روابط” میان اعضاء است. در برخی‏ مواقع مزایای حاصل از سرمایه‌ی اجتماعی به مراتب کمتر از سرمایه اختصاص یافته به آن‏ است. به عبارتی همواره باید نامساوی زیر برقرار باشد:
هزینه نگهداری روابط میان اعضاء < مزایای حاصل از سرمایه
دومین انتقاد ناشی از بکارگیری سرمایه‌ی اجتماعی، به پیوندهای قوی بوجود آمده در سازمان مربوط می‏شود؛ بدین صورت که سرمایه‌ی اجتماعی گرایش به تقویت روابط میان‏ اعضاء و استحکام این روابط دارد، اما تحقیقات انجام‏ شده‏ در این زمینه، نشان داده است‏ که سازمان ها و تیم هایی که دارای پیوندهای قوی با سایر واحدها هستند برای انجام‏ وظایف خود نسبت به تیم هایی که پیوند ضعیفتری دارند کندتر عمل می‏کنند. به عبارتی، پیوندها و ارتباطات قوی (که حاصل سرمایه اجتماعی است) دارای اثربخشی کمتری‏ نسبت به پیوندهای ضعیف است و تیم هایی که دارای پیوند ضعیفی با سایر واحدها هستند کار سریعتر و بهتر انجام می‏شود.
نقد دیگر سرمایه‌ی اجتماعی به مزیت‏” یکپارچگی‏” مربوط است. ممکن است در برخی موارد، نتیجه عکس برای بازیگران‏ اصلی ببار آورد. داشتن اتحاد و یکپارچگی بیش از اندازه با اعضای یک گروه ممکن‏ است بازیگران را مشغول روابط و ارتباط با آنان ساخته و از توجه به اهداف و مأموریت های اصلی می‏کاهد و در برخی مواقع حتی جابجایی هدف و وسیله صورت‏ می‏گیرد، بدین صورت که حفظ روابط میان اعضاء جایگزین اهداف و مأموریت های سازمان‏ می‏شود. علاوه بر امکان جابجایی اهداف، تقویت روحیه‏” یکپارچگی‏” می‏تواند موجب‏ کاهش افکار جدید در سازمان، تنبلی و کوته‏نظری اعضاء شود. همانگونه که ‏” دور و پاول‏” متذکر می‏شوند: پیوندهایی که موجب وسعت دید و تقویت بینش اعضاء در سازمان‏ می‏شود ممکن است، تبدیل به پیوندهایی شود که موجب کوری و نابینایی آنان شود.
اوزی‏ (۱۹۹۷) در تحقیقاتی نشان داد که تقویت سرمایه‌ی اجتماعی در سازمان‏ می‌تواند باعث افزایش کینه‏توزی اعضاء، مقاومت در برابر اطلاعات جدید و ممانعت از ارزیابی‏ آنها و افزایش آسیب‏پذیری کل سازمان در مقابل تغییرات دامنه‏دار محیط فراهم آورد. بعضی معتقدند که سرمایه اجتماعی نتایج مثبت به دنبال ندارد. به عنوان مثال می‌توان به فعالیت باندهای خشن و تبهکار که توسط روابط درون گروهی (سرمایه اجتماعی درون گروهی) تقویت شده اند، اشاره کرد. این مثال اهمیت تمایز بین سرمایه اجتماعی پیوندی و درون گروهی را (که آسانتر حاصل می‌شود) آشکارتر می‌سازد. در موارد وجود نتایج منفی، میزان سرمایه اجتماعی درون گروهی در مقایسه با نوع پیوندی به مراتب بیشتر است.
بدون سرمایه اجتماعی پیوندی، گروه های باندی ممکن است به انزوا و محرومیت از مابقی جامعه کشانده شوند. اما نکته مهمتر این است که ارتباط پیوندی آنها با دیگر گروه ها، رابطه‌ای که نشان دهنده افزایش سرمایه اجتماعی است، ممکن است قطع شود. سرمایه اجتماعی درون گروهی شرط لازم توسعه نوع قدرتمندتر یعنی سرمایه اجتماعی پیوندی است (Larsen, 2004). انواع درون گروهی و پیوندی در صورتی که با هم در تعادل باشند می‌توانند سودمند باشند، در غیر این صورت ممکن است بر ضد هم عمل کنند. در حالیکه سرمایه اجتماعی می‌بالد و گروه های همگن توانمندتری به وجود می‌آیند، احتمال ایجاد سرمایه اجتماعی پیوندی کمتر می‌شود. سرمایه اجتماعی درون گروهی می‌تواند از عقاید یک گروه نیز در گذر زمان محافظت کند و باعث جذب افراد حول یک آرمان افراطی گردد. تقویت روابط تنگ نظرانه می‌تواند به مسائل عدیده‌ای همچون به حاشیه رانده شدن قومیت ها و انزوا بیانجامد. در موارد حاد، پاکسازی قومی هم ممکن است اتفاق بیافتد اگر رابطه بین دو گروه فوق العاده منفی باشد. در موارد خفیفتر، نتیجه انزوای بعضی اجتماعات در نقاطی مثل حومه شهرها در اثر وجود سرمایه اجتماعی درون گروهی و دور ماندن از مراکز تولید نوع پیوندی خواهد بود.
سرمایه اجتماعی از دیدگاه سازمانی پوتنام نیز ممکن است عواقب منفی داشته باشد. اگر نهادهای سیاسی و دموکراسی در کشور به میزان کافی استحکام نداشته و بنابراین گروه های صاحب سرمایه اجتماعی بر آنها غلبه کنند. در جامعه مدنی و سقوط جمهوری وایمار چنین آمده است که “ مشکل اصلی آلمان در دوران ویلهمی و وایمار نه ضعف جامعه مدنی بلکه ضعف زیربنای سیاسی بود”. زیرا که نهادهای سیاسی آنقدر ضعیف بودند که مردم به راه های دیگر متوسل شدند. “ آلمان ها خود را به کلوپ ها، انجمن های داوطلبانه، و سازمان های حرفه‌ای مشغول کردند تا از سرخوردگی ناشی از شکست های دولت مرکزی و احزاب سیاسی خلاص شوند. در نتیجه ستون های جمهوری وایمار را سست کرده و راه رسیدن هیتلر به قدرت را هموار کردند”. در این مقاله، نویسنده مدعی است که هیتلر از آن جهت به سرعت به قدرت رسید که توانست گروه های جامعه را برای رسیدن به یک هدف مشترک به حرکت در آورد. اگرچه در آن زمان جامعه آلمان یک جامعه “متحد” به حساب می‌آمد، گروه های مردم متفرق بوده و اعضاء آنها از مهارت هایی که در گروه کسب کرده بودند، برای پیشبرد جامعه استفاده نمی کردند. مردم در جمهوری وایمر به شدت درونگرا شده بودند. هیتلر توانست با توسل به هدف اعتلای آلمان به صدر قدرت های سیاسی جهان، بر این خصوصیت مردم سرمایه گذاری کرده و گروه های منفصل را با هم متحد کند. نظم قدیمی جهان در جنگ جهانی اول نابود شده بود و هیتلر معتقد بود که آلمان هم محق است و هم اراده آن را دارد تا به یک ابرقدرت جهانی تبدیل شود (berman, 1997 ).
مطالعات بعدی پوتنام نشان دادند که مهاجرت و تنوع نژادی مانع رشد سرمایه اجتماعی و افزایش اعتماد عمومی مرتبط با آن می‌شوند (Putnam, 2007). در این مطالعات نشان داده شده است که در مناطق ناهمگون آمریکا، پاره‌ای از افراد سهمی در هیچ یک از انواع سرمایه اجتماعی درون گروهی و پیوندی ندارند. در جوامعی که مهاجرت به آنها زیاد است (همچون ایالات متحده) یا ناهمگونی قومی بالاست (همچون اروپای شرقی) شهروندان در هر دو نوع سرمایه اجتماعی کمبود دارند و در کل سطح اعتماد در خارج از اجتماعات همگون بسیار پایین است. عدم تجانس باعث شده است که مردم حتی از نزدیکترین گروه ها و روابط شان دوری کنند و به جمعی از افراد شدیداً منفرد تبدیل شوند، نقطه مقابل اجتماع همبسته‌ای که قبلا در آن بودند. این نتایج بر خلاف باورهای قبلی هستند که می‌گفتند تماس با تنوع [اجتماعی] سرمایه اجتماعی را چه از طریق پیوند زدن شکاف های اجتماعی مابین اقوام و چه از طریق تحکیم پیوندهای درون گروهی تقویت می‌کند.
۲-۱-۷) نشانه‌های ضعف سرمایه اجتماعی در سازمان:
فقدان یا ضعف سرمایه اجتماعی در سازمان دارای نشانگانی است. کارکنان بی اعتنا به مسئولیت‌های خود هستند. تیم‌ها و کمیته‌های کاری معمولاً بدون نتیجه به پایان می‌رسند. فقدان روحیه رقابت و وجود دستورالعمل های متعدد و رسمی، عدم اعتماد و ایجاد نهادهای موازی نظارتی و کنترلی و بازرسی از شاخصه های دیگر می‌باشند. شایعه پراکنی و ترور و تخریب اشخاص که ناشی از عدم اطمینان می‌باشد و بوروکراسی و دیوانسالاری نیز از شاخص های دیگر ضعف سرمایه اجتماعی می‌باشد (مبشری، ۱۳۸۷).
شکل۲-۵) نشانه‌های ضعف سرمایه‌های اجتماعی در سازمان (مبشری،۱۳۸۷)
۲-۱-۸) عوامل موثر برشکل گیری سرمایه اجتماعی
عوامل متعددی هستند که منجر به تولید سرمایه اجتماعی می‌گردند که مهمترین آنها عبارتند از: خودباوری، اعتماد به نفس، کرامت نفس، احترام متقابل، اعتماد متقابل، ارتباطات، خلاقیت و نوآوری.
شکل۲- ۶) عوامل موثر بر شکل گیری سرمایه اجتماعی (مبشری,۱۳۸۷)
احترام به دیگران و خود تائیدی و خودآگاهی نیز از عناصر مهم دیگر به شمار می‌روند. این ویژگی ها عامل موثری جهت ایجاد سرمایه اجتماعی و پاسداری از هنجارهای مورد قبول می‌باشند. نهادینه کردن اخلاق در سازمان ها در پی ایجاد سرمایه اجتماعی و پاسداری از هنجارهای مورد قبول پدیدار می‌گردد. ادیان و مذاهب را نیز می‌توان یکی از منابع ایجاد سرمایه اجتماعی دانست. بسیاری از مذاهب با ترویج ارزش هایی نظیر مشارکت، صداقت، اعتماد، ایثار و موارد مشابه موجب سرمایه اجتماعی بالایی بین اعضای خود می‌شوند. گسترش ارزش های اخلاقی مبتنی بر صداقت و اعتماد در یک سیستم اجتماعی می‌تواند سرمایه اجتماعی بالایی را به وجود آورد. هرچند ادیان و مذاهبی در این زمینه می‌توانند موفق باشند که علاوه بر ایجاد اعتماد داخلی، زمینه برقراری روابط مفید و موثر را با گروه ها و مذاهب دیگر اجتماعی فراهم سازند. در حالت عکس نیز، فرقه گرایی می‌تواند موجب بحران های اجتماعی و خشونت گردد. اما به هرحال ادیان در گذشته، حال و آینده قطعا نقش جدی ای را در سرمایه اجتماعی داشته و خواهند داشت (فوکویاما، ۱۳۷۹).
دین اسلام دارای ظرفیت های زیادی برای تقویت سرمایه اجتماعی در جوامع مسلمان است. توجه و اهتمام بیشتر به ترویج مولفه های اخلاقی تاکید شده در دین اسلام مانند: راستی و صداقت، وفا به عهد، احترام به حقوق دیگران، پرهیز از تهمت و موارد مشابه می‌تواند به خوبی زمینه ساز تولید سرمایه اجتماعی در جوامع مسلمان گردد. توجه به اصول و همه ابعاد احکام مترقی اسلام می‌تواند به ایجاد و نهادینه شدن سرمایه اجتماعی بزرگ در کشورهای اسلامی کمک نماید (مبشری، ۱۳۸۷).
۲-۱-۹) روش های اندازه گیری سرمایه اجتماعی
توافقی بر نحوه اندازه گیری سرمایه اجتماعی وجود ندارد و این خود به موضوعی برای بحث تبدیل شده است: چرا باید چیزی را که قابل اندازه گیری نیست سرمایه نامید؟ در حالیکه معمولا به طور حسی می‌توان سطح/ میزان سرمایه اجتماعی را در یک رابطه خاص (سوا از نوع و مقیاس) دریافت. اندازه گیری این مفهوم نسبتاً پیچیده به نظر می‌آید. این مشکل منجر به ایجاد معیارهای مختلف برای عملکردهای مختلف شده است. برای اندازه گیری سرمایه اجتماعی سیاسی، متداول است که جمع کل عضویت اعضاء یک جامعه در گروه ها را به حساب آورند. گروه های با تعداد اعضاء بیشتر (مثل احزاب سیاسی) سهم بیشتری در میزان سرمایه اجتماعی نسبت به گروه های کوچکتر دارند. اگرچه گروه های کوچکتر (همچون اجتماعات) هم در کل نقش قابل توجهی را می‌توانند ایفا کنند. در عین حال که در نگاه اول به نظر می‌آید تعداد افراد جامعه سقف این میزان باشد، تعدد عضویت مردم در گروه های مختلف می‌تواند این محدودیت را بر طرف کند. در مطالعه‌ای که به نام پروژه Yankee City معروف شد، مشاهده شد که اجتماعی از ۱۷۰۰۰ نفر، در ۲۲۰۰۰ گروه عضو بودند.
سطح همبستگی در گروه نیز بر سرمایه اجتماعی اثر می‌گذارد. اگرچه هیچ روش کمی برای اندازه گیری سطح همبستگی وجود ندارد، در عوض مجموعه‌ای از مدل های شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که طی ده ها سال محققین جهت کاربردی کردن سرمایه اجتماعی از آنها استفاده کرده اند. یکی از روش های برتر، روش اندازه گیری قیود رونالد برت است که بر نقش استحکام پیوند و همبستگی گروه استوار است. یکی دیگر از مدل های شبکه محور، مدل سرایت پذیری شبکه می‌باشد.
ارتباط گروه با جامعه نیز از طریقی دیگر بر سرمایه اجتماعی اثر می‌گذارد. پیوندهای نیرومند درونی در بعضی موارد سرمایه اجتماعی ظاهری گروه را از دید عموم کاهش می‌دهد، از جمله در مواردی که گروه درگیر در بزهکاری، بی اعتمادی، تعصب، خشونت یا نفرت نسبت به دیگران باشد. کوکلاس کلان و مافیا نمونه هایی از این نوع سازمان ها هستند ( الوانی و نقوی، ۱۳۸۷).
۲-۱-۱۰) سرمایه اجتماعی و آموزش عالی
دانشگاه و نظام آموزش عالی به عنوان یکی از کانون های اصلی ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی در سطح جامعه محسوب می‌شود. پیشبرد برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور موکول به توسعه آموزش عالی و افزایش اثر بخش و کارائی آن است. دانشگاه‌ها برای ایجاد ظرفیت تغییر و تحول فعالانه نسبت به افزایش سطح دانش و تخصص اعضاء هیأت علمی و کارکنان خود، ابداع شیوه های تدریس، خلاقیت و کارآفرینی دانشجویان اقدام می‌نمایند. در طول تاریخ، دانشگاه به باز تعریف و باز تولید سرمایه‌های خود اشتهار یافته است. تولید مجدد سرمایه‌های فکری و تولیدات علمی، بشدت وابسته به تفکرات پایه‌ای کنشگران عرصه آموزش عالی است. بر این اساس، تولید مهمترین سرمایه دانشگاهی یا سرمایه اجتماعی نیازمند وجود ویژگی هایی در عناصر اصلی آن یعنی اعضای هأت علمی است. لذا اعضایی می‌توانند مولد سرمایه اجتماعی در دانشگاه باشند که بتوانند شعاع اعتماد را در سازمان خود گسترش داده کارکنان، ذینفعان (اعم از مشتریان و سهامداران، زنجیره‌های تامین، دولت و … ) احساس اعتماد نمایند. ویژگی های مثبت‌اندیش و ترویج آن، ایجاد روحیه همکاری بجای توسعه نقش‌های کنترل‌کننده، سهولت دسترسی اطلاعات سازمان توسط ذینفعان از خصوصیات اصلی اعضای دانشگاهی در ایجاد سرمایه اجتماعی می‌باشند (مبشری,۱۳۸۷).
سمپسون و همکاران در مقاله خود با عنوان “ فراتر از سرمایه اجتماعی، دینامیک فضایی بازدهی جمعی برای دانشجویان” بر ابعاد هنجارگرا یا هدف گرای سرمایه اجتماعی تأکید دارند. آنها مدعی هستند که“ منابع و شبکه‌ها ( به طور مثال، انجمن های داوطلبانه، پیوندهای دوستانه، چگالی سازمانی ) به تنهایی خنثی هستند. آنها ممکن است برای کسب اثرات مورد نظر مفید باشند یا نباشند” (Sampson, 1999). فرایند آموزش به معنی فعالسازی و انباشت سرمایه‌های ( فرهنگی و اجتماعی ) است. شبکه‌های حمایتی عامل متمایز کننده راه های مختلف تطبیق هستند. شبکه‌های حمایتی، به عنوان شکلی از سرمایه اجتماعی، شرط لازم برای فعالسازی سرمایه فرهنگی اعضای دانشگاهی و بویژه دانشجویان تازه وارد هستند. میزان سرمایه انباشته شده نیز بستگی به میزان پیشرفت و پویایی در فرایند‌های آموزشی و پژوهشی دارد (Trang, 2003).
امروزه اکثر سازمان ها از بی اعتمادی، ارتباطات بسته و رسمیت بیش از حد رنج می‌برند. باید تغییراتی در راستای اعتماد متقابل شخصی بیشتر، ارتباطات بازتر، انعطاف پذیری شخصی و سازمانی بیشتری ایجاد کرد و در این میان محیط های دانشگاه‌ها هم از این قاعده مستثنی نمی باشند. زیرا که با کمبود تعاملات، ارتباطات میان فردی و گروهی، احساس هویت سازمانی، اعتماد پایین، کار تیمی و مشارکت ضعیف در میان هیأت علمی روبرو هستند. دانشگاه‌ها می‌توانند با سرمایه گذاری در زمینه سرمایه اجتماعی، بر دانش، مهارت و شایستگی های هیات علمی خود و همچنین در سرمایه ساختاری خود از قبیل دارایی فکری، نوآوری، فرآیندها و روش های کاری، یادگیری سازمانی، سیستم های اطلاعاتی و … بیافزایند (Gumes, 2007). در شکل زیر نیز خصوصیات اعضای دانشگاهی که دارای سرمایه اجتماعی می‌باشند نشان داده شده است:
مثبت‌اندیشی

جدول ۴-۱۷- توزیع فراوانی و درصد فراوانی نمونه آماری بر اساس عامل وابستگی و حس تعلق ۱۲۵
جدول ۴-۱۸- امتیاز نهایی بدست آمده از تکنیک AHP 126
جدول ۴-۱۹- عوامل داخلی و خارجی فعالیت مراکز مورد مطالعه ۱۳۴
جدول ۴-۲۰- مقایسه زوجی نقاط قوت ۱۳۴
جدول ۴-۲۱- مقایسه زوجی نقاط ضعف ۱۳۵
جدول ۴-۲۲- مقایسه زوجی نقاط فرصت ۱۳۵
جدول ۴-۲۳- مقایسه زوجی نقاط تهدید ۱۳۵
جدول ۴-۲۴- ارزیابی عوامل داخلی (IFE) 135
جدول ۴-۲۵- ارزیابی عوامل خارجی (EFE) 136
جدول ۴-۲۶- راهبردهای ارائه شده در راستای فعالیت مراکز مورد مطالعه ۱۳۷
جدول ۵-۱- شاخص های آماری هر یک از گویه ها ۱۴۰
جدول ۵-۲- شاخص های آماری (مرکزی و پراکندگی) برای متغیرهای پژوهش ۱۴۳

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول ۵-۳- نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنوف برای برازندگی توزیع نرمال متغیرهای پژوهش ۱۴۴
جدول ۵-۴- نتایج آزمون تی تک نمونه ای برای تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ بر گویه های کیفیت زندگی در منطقه (ارزش آزمون۳) ۱۴۵
جدول ۵-۵- نتایج آزمون تی تک نمونه ای برای تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ بر گویه های کیفیت زندگی در فرا منطقه (ارزش آزمون۳) ۱۴۸
جدول ۵-۶- نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ بر گویه های کیفیت زندگی درمنطقه و فرا منطقه ۱۵۱
جدول ۵-۷- نتایج آزمون تی تک نمونه ای جهت بررسی تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ در منطقه بر شاخص های کیفیت زندگی شهروندان (ارزش آزمون ۳) ۱۵۴
جدول ۵-۸- نتایج آزمون تی تک نمونه ای جهت بررسی تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ در فرا منطقه بر شاخص های کیفیت زندگی شهروندان (ارزش آزمون ۳) ۱۵۵
جدول ۵-۹- نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه تأثیرات فضاهای فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ بر شاخص های کیفیت زندگی درمنطقه و فرا منطقه ۱۵۶
جدول ۵-۱۰- نتایج آزمون فریدمن برای اولویت میزان تأثیر مراکز فرهنگی، ورزشی و هنری منطقه ۱۸ بر کیفیت زندگی شهروندان در منطقه و فرا منطقه ۱۵۷
جدول ۵-۱۱- نتایج آزمون تی تک نمونهای برای فرضیه دوم ۱۵۹
فهرست نمودارها
نمودار ۳-۱- هرم سنی منطقه ۱۸ در سال ۱۳۹۰ ……………………………………………………………………………۹۶
نمودار ۴-۱- توزیع جنسیت نمونه آماری …………………………………………………………………………………….۱۰۹
نمودار ۴-۲- توزیع رده ی سنی نمونه آماری ……………………………………………………………………………….۱۱۰
نمودار ۴-۳- توزیع وضعیت تأهل نمونه آماری …………………………………………………………………………….۱۱۱
نمودار ۴-۴- توزیع سطح تحصیلات نمونه آماری …………………………………………………………………………۱۱۲
نمودار ۴-۵- توزیع وضعیت اشتغال نمونه آماری …………………………………………………………………………۱۱۳
نمودار ۴-۶- توزیع میزان درآمد ماهانه نمونه آماری ……………………………………………………………………۱۱۴
نمودار ۴-۷- توزیع میزان هزینه ماهانه نمونه آماری ……………………………………………………………………۱۱۵
نمودار ۴-۸- توزیع منطقه اقامت مراجعه کنندگان ………………………………………………………………………۱۱۶
نمودار ۴-۹- توزیع مدت اقامت ………………………………………………………………………………………………….۱۱۷
نمودار ۴-۱۰- توزیع شناختن مراکز …………………………………………………………………………………………….۱۱۸
نمودار ۴-۱۱- توزیع تعداد مراجعه به مراکز ………………………………………………………………………………….۱۱۹
نمودار ۴-۱۲- توزیع روزهای مراجعه به مراکز ……………………………………………………………………………..۱۲۰
نمودار ۴-۱۳- توزیع ساعات مراجعه به مراکز ……………………………………………………………………………..۱۲۱
نمودار ۴-۱۴- توزیع نحوه دسترسی به مراکز ……………………………………………………………………………..۱۲۲
نمودار ۴-۱۵- توزیع مهمترین هدف استفاده از مراکز …………………………………………………………………۱۲۳
نمودار ۴-۱۶- توزیع مهمترین مشخصه بارز مراکز ………………………………………………………………………۱۲۴
نمودار ۴-۱۷- توزیع عامل وابستگی و حس تعلق ……………………………………………………………………….۱۲۵
نمودار ۴-۱۸- رتبه بندی مراکز در شاخص محیطی و کالبدی ……………………………………………………….۱۲۹
نمودار ۴-۱۹- رتبه بندی مراکز در شاخص اقتصادی …………………………………………………………………….۱۳۰
نمودار ۴-۲۰- رتبه بندی مراکز در شاخص اجتماعی ……………………………………………………………………۱۳۱
نمودار ۴-۲۱- رتبه بندی مراکز در شاخص آموزشی ……………………………………………………………………۱۳۱
نمودار ۴-۲۲- رتبه بندی مراکز در شاخص زیرساخت و تأسیسات ……………………………………………….۱۳۲
نمودار ۴-۲۳- رتبه بندی مراکز در شاخص امنیت ………………………………………………………………………۱۳۳
نمودار ۴-۲۴- رتبه بندی مراکز در شاخص سلامت …………………………………………………………………….۱۳۳
فهرست اشکال
شکل ۲-۱- مدل مول و همکاران ۱۹
شکل ۲-۲- ابعاد کیفیت زندگی ۴۷

این اجزا عبارت‌اند از:
ورودی سیستم
واحد پردازش
خروجی سیستم
کنترل و بازخورد
محیط سیستم
مرز سیستم
محیط سیستم
مرز سیستم
.شکل ۲-۶: اجزای سیستم
انواع سیستم:
در یک طبقه‌بندی کلی و معروف سیستم­ها به دو گروه سیستم­های باز و بسته تقسیم می­شوند.
سیستم بسته^[۱۸]:
سیستم بسته، سیستم ساده‌ای است که با محیط خود ارتباطی برقرار نمی‌کند. سیستم‌های بسته در برخورد با محیط، سازمان خود را از دست می‌دهند یا جهت فعالیتشان تغییر می‌کند. حدومرز نسبتاً نفوذناپذیری با محیط خود دارد یا فقط عناصر بسیار محدودی را می‌تواند از محیط جذب کند. سیستم بسته سیستمی که با محیط خود به تعادل ثابت رسیده است ،این سیستم که با بهره گرفتن از فیزیک کلاسیک طرح‌شده است، به‌صورت تئوریک و در حالت مطلق خود منحصر به دنیای بسته هسته‌ی اتم­ها است که با محیط خارج خود رابطه‌ای ندارند و در صورت ارتباط متلاشی و منفجر می‌گردند.
برای مثال چنانچه یک اتم را که سیستمی بسته است بشکنیم و با محیطش ارتباط دهیم از صورت اولیه‌اش خارج‌شده و نظم سیستمی آن دچار اختلال می‌شود. لازم به ذکر است که به‌سختی می‌توان سیستم کاملاً بسته را در ذهن متصور ساخت و سیستم بسته اصطلاحی نظری و مجرد است، زیرا سیستم‌ها درهرحال به نحوی با محیط خود مرتبط هستند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

سیستم باز^[۱۹]:
سیستم باز، سیستمی است که با محیط خود مرتبط است. با محیط خود ماده ، انرژی یا اطلاعات مبادله می‌کند یعنی با محیط خود کنش و واکنش متقابل دارد. مدرسه یک سیستم باز است. با این تعریف می‌توان گفت به‌غیراز اتم، کلیه سیستم‌هایی که ما می‌شناسیم به‌نوعی سیستم باز هستند. اما باز بودن و بسته بودن سیستم را می‌توان دو سر یک طیف دانست. یعنی بعضی از سیستم‌ها را می‌توان نسبتاً بسته و برخی را نسبتاً باز به‌حساب آورد. درواقع سیستم باز سیستمی است که با محیط خود به یک تعادل پویا (دینامیک) رسیده باشد. بدین ترتیب که از تغییرات محیط متأثر شده و خود نیز روی محیط اثر می‌گذارد و تعادل آن پیوسته در حال تغییر است و از یک تعادل به تعادل جدیدی می­رسد. در سیستم‌های باز به دلیل ارتباط دائم با محیط خود تمایل به نظم وجود دارد و سیستم در حال رشد است که علت آن جذب آنتروپی منفی از محیط از طریق تبادل ماده، انرژی و اطلاعات می‌باشد. در سیستم‌هاى باز که با محیط‌هاى پیرامون در ارتباط هستند بازخورد سیستم در حقیقت عکس‌العمل سیستم‌هاى دیگر در برابر برونداد سیستم و کل سیستم به‌حساب مى‌آید و به‌صورت مکانیزم کنترل عملکرد سیستم عمل مى‌نماید. بازخورد سیستم‌هاى باز، عمل تعادل و تداوم سیستم است. در سیستم‌هاى پیچیده زیستى و اجتماعی، مکانیزم بازخورد و سیستم کنترل نیز از پیچیدگى و گستردگى خاصى برخوردار هستند.
در سیستم‌هاى باز (مادی) مبادلات با پیرامون به‌صورت تبادل ماده و انرژى صورت مى‌گیرد، اما در سیستم‌هاى باز پیچیده‌تر (مثل ارگانیسم‌هاى زنده و جوامع انسانی) علاوه بر مبادلات (ماده و انرژی) با محیط پیرامون، تبادل ‘اطلاعات’ نیز با سیستم‌هاى اطراف انجام مى‌پذیرد. عامل اطلاعات در سیستم‌هاى باز (نظیر سازمان‌هاى اجتماعی)، وحدت و کنترل عملکرد که درنتیجه خصلت هدفمندى به سیستم مى‌دهد را پدید مى‌آورد. در این‌گونه سیستم‌ها با بهره گرفتن از مکانیزم کنترل (که بر پایه اطلاعات شکل مى‌گیرد) و در رابطه با شرایط محیطی، رفتارى منطقى و اصولى از سیستم سر مى‌زند.
مشخصات عمومی سیستم‌های باز:
واردکردن انرژی
۲- عملیات
۳- بازداده‌ها
۴- سیستم به‌عنوان چرخش رویدادها
۵- آنتروپی منفی
۶- داده اطلاعاتی،بازخور منفی و فرایند کدگذاری
۷- حالت پایدار و تعادل درونی پویا
۸- تفکیک وظایف یا تخصص گرایی
۹- یکپارچگی و هماهنگی
۱۰- هم پایانی
مزیت­های رویکرد سیستمی:
سهولت مدل‌سازی و شبیه­سازی:
مدل ابزاری مناسب برای مطالعه پدیده ­های پیچیده جهان است. مدل­، جانشین مناسبی برای سیستم­های پدیده ­های جهان واقعیات و نظام­های کوچک و بزرگ آن است(حمیدی زاده، ۱۳۷۹: ۲). رویکرد سیستمی با دید کلی و همه‌جانبه‌ی خود این امکان را فراهم می ­آورد که سیستم­های پیچیده را با دقت بالا و به‌راحتی شبیه­سازی کرد و از طریق آن می­توان به مشاهده دقیق رفتار مؤلفه‌های تشکیل­دهنده و علل پدیدها پرداخت و اطلاعات موردنیاز را به‌سرعت تحت شرایطی به دست آورد که حتی در دنیای واقعیات قابل‌مشاهده نیستند. درواقع مدل­سازی با رویکرد سیستمی روشی مناسب برای تبیین پیشامدهای گذشته و حال است و می ­تواند به پیش ­بینی و احتمالاً کنترل پیشامد­های آتی بپردازد(حمیدی زاده، ۱۳۷۹: ۳۳). با نگرش سیستمی به روستاها و توسعه پایدار این سکونتگاه‌ها، مدل‌سازی سیستم­ها و زیرسیستم­های حاکم بر آن‌ها به‌آسانی انجام‌پذیر است. ازآنجاکه توسعه پایدار روستایی به‌عنوان یک سیستم پویا و در حال تحول تعریف می­ شود مدل انتخاب‌شده برای شبیه­سازی باید بتواند پویایی سیستم را در طول زمان نشان دهد.
سهولت مدیریت و برنامه‌ریزی:
مطابق دیدگاه سیستمی، کشور یک سیستم است و این سیستم نیازمند مدیریت است و شرط اصلی مدیریت این سیستم، آن است که مدیران، با گذر از جزیی‌نگری، اجزا را در ارتباط متقابل با یکدیگر ببینند و سعی در هدایت رهبری آن با دیدی جامع بکند (dubrin, 1989: 7 به نقل از اسدی. ۱۳۷۹).
رویکرد سیستمی‌ایجاب می‌کند که برنامه ریزی روستایی و مدیریت روستایی با تکیه بر عناصر و روابط ساختاری روستایی(درونی و بیرونی) مطالعات خود را سازمان دهد. از دیدگاه نگرش سیستمی، برنامه ریزی برای یک روستا نمی‌تواند بطور مجرد و جدا از روابط آن با نواحی و شهرهای همجوار انجام پذیرد. بنابراین برنامه‌ریزی روستایی مستلزم ایجاد یک نظام یکپارچه از سطوح مختلف برنامه‌ریزی است که نحوه پیوستگی و هماهنگی متقابل میان سیستم‌های فرادست و فرودست را نشان می‌دهد و راه های ایجاد تعادل و توازن میان آنها را معلوم می‌کند. بر پایه این نگرش است که فرایند چرخه‌ای و ارتباط دو سویه میان نهادهای برنامه‌ریزی مرکزی و نهادهای برنامه‌ریزی و مدیریت محلی، به عنوان یک اصل پایه‌ای، پذیرش عام پیدا کرده است )مهدی­زاده و دیگران، ۱۳۸۵: ۲۵۹.(فرایند برنامه­ ریزی را می­توان در هفت مرحله به‌صورت زیر خلاصه کرد: ۱- تعیین هدف‌ها ۲- شناسایی راه‌کارها برای دستیابی به هدف­ها ۳-ارزیابی راه­کارها از جنبه کارایی، منابع و هزینه­ های دستیابی به هدف­ها ۴- انتخاب راه مناسب ۵- اجرایی برنامه بر اساس راه­حل منتخب ۶- نظارت بر اجرای برنامه و گردآوری اطلاعات درباره نحوه اجرا و بازخورد آن برای کنترل عملیات برنامه ۷- ارزیابی نهایی برنامه و گردآوری اطلاعات برنامه­ای و بازخورد آن برای برنامه­ ریزی­های آتی. دوره برنامه­­ریزی درواقع مستلزم توجّه کافی، به کلیه این مراحل است. رویکرد سیستمی می ­تواند توجه کافی و متعادل را به تمام این مراحل فراهم آورد. همچنین نگرش سیستمی چهارچوب سودمندی در اختیار برنامه ریزان قرار می­دهد تا بتوانند برنامه ­های توسعه ملّی و منطقه­ای و اجزایی درهم‌پیچیده آن‌ها را به‌صورت یکپارچه درک کنند و این امکان را فراهم می­ کند که مدیران حال و آینده سیستم را به‌عنوان یک کل مشتمل بر سیستم­های فرعی متعدد و اجزا مرتبط به هم موردتوجه قرار دهند. درنتیجه استفاده از رویکرد سیستمی باعث می­ شود مدیران و برنامه­ ریزان با سهولت و درک بیشتری از سیستم­ها، سیاست­ها و استراتژی­ های خود را اعمال کنند.
سهولت سازمان‌دهی فضایی:
اجزا اصلی فضا را می‌توان در قالب نقاط(سکونتگاه­ها)، شبکه­ ها(جریان روابط) و نظام سلسله مراتبی(سطوح اداری- سیاسی) موردبررسی قرارداد. در تحلیل سیستمی فضا به‌صورت یک سازمان جلوه می­نماید که عرصه جغرافیایی و انسانی آن سرزمین و انسان­های ساکن در آن­ می­باشد و جریان روابط از سکونتگاه­ها بر اساس ظرفیت­های مکانی و جذابیت­های آن سازمان­یابی شده است.(short, 1993: 115). توزیع مناسب فضایی جمعیت، فعالیت­ها و خدمات در سطح مناطق زمانی به­درستی شکل می­گیرد که نقاط ضعف و قوت و پتانسیل­ها به‌درستی شناسایی شوند. رویکرد سیستمی به فضا می ­تواند با توجه دقیق و متعادل به عناصر اصلی فضا، سازمان‌دهی آن را به شکلی مناسب و پایدار تشریح کند.
مزیت­های پایش یا ارزیابی:
همان‌طور که گفته شد توسعه درخور و پایدار درصدد فراهم آوری استراتژی­ها و ابزاری است که بتواند به پنج نیاز اساسی زیر پاسخ دهد: تلفیق حفاظت و توسعه، تأمین نیازهای اولیه زیستی انسان، دستیابی به عدالت اجتماعی، خودمختاری و تنوع فرهنگی حفاظت یگانگی اکولوژیک میزان و نحوه تأمین هر یک از نیازهای ذکرشده را می­توان سنجش و ارزیابی کرد. ارزیابی توسعه پایدار با رویکردهای مختلفی موردتوجه قرارگرفته که عبارت‌اند از :
جای پای اکولوژیکی
میزان­سنج یا بارومتر پایداری
انتخاب ویژه یا آزمون‌وخطای معرف­ها
چهارچوب فشار وضعیت موجود – واکنش
رویکرد اندام‌وار یا سیستمی (Bossel, 1999:13-14)
از میان رویکردهای ذکرشده، رویکرد سیستمی از جایگاه خاصی برخوردار است چراکه نگرش این روش به پایداری توسعه همان دیدگاهی است که پایداری به توسعه دارد. یعنی کل‌نگری و همه‌جانبه نگری و در نظر گرفتن تمام ابعاد مسئله. از طرف دیگر در این رویکرد عنصر اصلی پایداری هر سیستمی، «تعادل» بیان‌شده است. همین عنصر برای توسعه پایدار نیز یک اصل کلیدی محسوب می­ شود. تا تعادلی نباشد، پایداری هم وجود نخواهد داشت. به عبارتی لازمه پایداری تعادل است. بنابراین این رویکرد بادید سیستمی به توسعه پایدار می ­تواند تعادل یا عدم تعادل توسعه را شناسایی و ارزیابی کند.
شبیه­سازی سیستمی در برنامه­ ریزی توسعه پایدار روستایی:
سیستم­های ساخته دست و فکر بشر،(مانند روستاها) در طول زمان رشد و توسعه‌یافته‌اند و به‌نوبه خود مسائل و مشکلات مختلفی را هم ایجاد نموده ­اند. لذا برای حل مسائل و مشکلات و به‌منظور شناخت و بهبود عملکرد و تصمیم ­گیری در مورد سیستم­ها، روش­ها و تکنیک­های متفاوتی به ­وجود آمده­اند. تجزیه‌وتحلیل ریاضی، مشاهده عینی و تجربی و فنون مختلف پژوهش عملیاتی را می­توان نمونه ­ای از این روش­ها دانست. یک نوع از روش­های بسیار مؤثری که برای بررسی وضعیت کنونی سیستم، بهبود عملکرد آن و غلبه بر ناتوانی­ای که اصطلاحاً الوین تافلر، “شوک آینده” می­نامد، به ­وجود آمده، شبیه‌سازی است(قبادی، ۴۰:۱۳۸۵). شبیه‌­سازی‌ درواقع فرایند طراحی‌ مدلی‌ از سیستم‌ واقعی است؛ که با ‌انجام‌ آزمایش­ها با بهره گرفتن از این‌ مدل و‌ باهدف‌ پی‌بردن‌ به‌ رفتار سیستم‌، یا ارزیابی‌ استراتژی­ های‌ گوناگون،‌ در محدوده‌ای‌ که‌ به‌وسیله‌ معیار و یا مجموعه‌ای‌ از معیارها اعمال‌شده، برای‌ عملیات‌ سیستم‌، صورت ‌می‌گیرد(شانون، ۲۰:۱۳۸۰).
دلایل استفاده از شبیه­سازی:
شبیه­سازی، تکنیکی کمّی است که از آن برای مطالعه و ارزیابی گزینه­ های گوناگون استفاده می­ شود. این کار، از طریق مدل­سازی سیستم واقعی و اجرای آزمایش‌ها بر روی مدل، به‌منظور پیش ­بینی رفتار آینده، سیستم امکان‌پذیر است. دلایل استفاده از شبیه­سازی را می­توان به‌صورت گزاره­های زیر خلاصه کرد:

1. 1. استفاده از مدل­های تحلیلی درزمینه ارزیابی و بهبود فرایند تولید پایگاه­های اطلاعات امکان‌پذیر نیست.

1. 1. هنگام استفاده از شبیه­سازی، چهارچوب ساختاری مدل، به‌راحتی قابل تغییر است و به سؤالات مختلف درباره اینکه “اگر سیستم واقعی چنین شود، چه پیش خواهد آمد؟” به‌راحتی پاسخ داده می­ شود. این خصوصیت شبیه­سازی در مورد مراکزی که در محیطی پویا و متلاطم با متغیرهای در حال تغییر مداوم، بسیار مؤثر است.

1. 1. چنانچه هزینه اعمال تغییرات پیشنهادی زیاد باشد، شبیه­سازی می ­تواند بسیار مفید بوده و حتی در مواردی که هنوز سیستم در عمل خلق نشده و فقط درباره روابط نظری آن اطلاعاتی در دسترس است، این ابزار تنها راه­حل است.

1. 1. در شبیه­سازی، امکان فشرده­سازی زمان وجود دارد.

1. 1. تشریح مدل­های پیچیده ریاضی فعالیت­های مرکز، برای مدیران غیرحرفه­ای در مدل­سازی ریاضی، زمان­بر و مشکل است. درحالی‌که تشریح مدل شبیه­سازی فعالیت­های مرکز، به‌سادگی امکان­ پذیر بوده و به زمان بسیار کمی نیاز دارد(رنجگری، ۱۳۷۷: ۲۹).

موارد استفاده از شبیه­سازی:
شبیه­سازی زمانی استفاده می­ شود که به‌علت پیچیدگی سیستم موردنظر،‌ استفاده از روش­های تحلیلی غیرعملی است. ازاین‌رو روش­های مطالعه سیستم از طریق شبیه­سازی مطرح می­ شود. غالباً پیچیدگی موجود در سیستم­های واقعی به‌صورت اشکال زیر نمود پیدا می­ کند:

الگوریتم ژنتیک ساده، الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات و الگوریتم ژنتیک ترکیبی

۲۶

Kamali, A., Fatemi Ghomi, S.M.T., Jolai, F., (2011)

یک خریدار و چندین فروشنده

برنامه ریزی غیر خطی عدد صحیح مختلط چند هدفه

کمینه سازی کل هزینه های سیستم، و ماکسیمم سازی کل مقدار خرید

الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات و الگوریتم جست و جوی پراکنده

۲۷

Sadjady, H., Davoudpour, H., (2012)

چند تولید کننده، چند مرکز توزیع و چند مشتری

برنامه ریزی عدد صحیح مختلط

مینیمم سازی کل هزینه های زنجیره تامین

روش ابتکاری مبتنی بر لانگراژ

۲۸

Fahimnia, B., Luong, L., Marian, (2012)

چند تولید کننده، چند مرکز توزیع و چند مشتری

برنامه ریزی غیر خطی عدد صحیح مختلط

مینیمم سازی کل هزینه های زنجیره تامین

الگوریتم ژنتیک

۲۹

این پایان نامه

چند تولید کننده، چند مرکز توزیع و چند مشتری

برنامه ریزی غیر خطی عدد صحیح مختلط چند هدفه

مینیمم سازی کل هزینه های زنجیره تامین و مینیمم سازی زمان ترمیم

روش محدودیت اپسیلون و الگوریتم ژنتیک چند هدفه

۲-۲٫ مرور ادبیات و پیشینه طراحی شبکه زنجیره تامین
همانطوری که میدانید سطوح برنامه ریزی در زنجیره تامین معمولا وابسته به افق زمانی است،که میتوان به برنامه ریزی استراتژیک (بلند مدت)، برنامه ریزی تاکتیکی(میان مدت) و برنانه ریزی عملیاتی (کوتاه مدت) در زنجیره تامین اشاره کرد که مساله طراحی شبکه زنجیره تامین ، برنامه ریزی استراتژیک و تاکتیکی را در بر میگیرد.در سطح استراتژیک تصمیماتی که مرتبط با بحث پیکربندی و آرایش زنجیره تامین است ، مورد بررسی قرار میگیرد، مثل اینکه کدام یک از تسهیلات باید فعال(باز) شوند. در سطح تاکتیکی فرض میشود که پیکربندی زنجیره تامین از قبل ایجاد شده است و مسایلی چون بهینه کردن ارزش های تولید، حمل ونقل، انتخاب تامین کننده و تخصیص مشتریان مورد بررسی قرار میگیرند.[۳۸]در دهه های اخیر تلاش های زیادی برای انتشار مدل های بهینه و توسعه یافته در زمینه طراحی شبکه زنجیره تامین صورت گرفته است.ملو [۸۹] یک مرور کلی از مدل های طراحی شبکه زنجیره تامین برای حمایت از توسعه بهتر مدل های طراحی شبکه زنجیره تامین ارائه کرده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در ادبیات در نظر گرفته شده است که طراحی شبکه شبکه زنجیره تامین میتواند به دوبخش لجستیک روبه جلو و لجستیک روبه عقب تقسیم کرد. لجستیک رو به جلو ^[۵۳] فقط مسایل را درون شبکه رو به جلو بررسی میکند. لجستیک رو به عقب^[۵۴] بطور کلی رو مسایل رو به عقب در شبکه زنجیره تامین تمرکز دارد ، مانند شبکه ترمیم، و مسایلی که از هر دوی اینها بصورت یکپارچه استفاده میکند به عنوان شبکه حلقه – بسته^[۵۵] شناخته میشوند . در حالت کلی در لجستیک رو به جلو، به عنوان لجستیک مرسوم،‌بعد از خریداری از تامین کننده، مواد خام به محصول نهایی در کارخانه های تولیدی تبدیل میشوند و سپس این محصولات از طریق مراکز توزیع برای مشتریان به منظور برآورده کردن تقاضای آنها فرستاده میشود. در لجستیک رو به عقب جریان محصولات برگشتی از مشتریان به سمت مراکز جمع آوری برای تعمیر، ساخت دوباره و یا انهدام^[۵۶] ، مورد بررسی قرار میگیرد .[۴۵,۳۶]
بدنه ادبیات در این زمینه نشان میدهد که کارهای اولیه مرتبط با مساله طراحی شبکه زنجیره تامین با مدل های ساده جایابی تسهیل شروع شد. سپس مدلهای پیچیده را در نظر با گرفتن ویژگی‌های دنیای واقعی در سیستم های لجستیک مثل چند محصولی،چند هدفه ، چند ظرفیتی برای تسهیلات شبکه و همچنین مکانیسم های حمل مستقیم و غیر مستقیم،توسعه پیدا کردند.
بطور سنتی مسایل طراحی شبکه زنجیره تامین در لجیستیک رو به جلو روی رویکردهای قطعی^[۵۷] و تک هدفه ( مینیمم کردن هزینه و یا ماکسیمم کردن سود ) تمرکز کرده است. برای مثال جن،سیاریف و امیری [۲,۸۳] هزینه کل لوجیستیک رو به جلو را به عنوان هدف در کارشان در نظر گرفته اند. دیگر اقدامات بررسی شده در زنجیره تامین به شرح ماکسیمم سازی سطح سرویس مشتریان،مینیمم کردن ریسک مالی و ماکسیمم سازی سطح کیفیت است.مطالعات زیادی در مورد بهینه سازی مسایل طراحی شبکه زنجیره تامین چند هدفه توسط محققین مختلف انجام گرفته است. فرهانی[۱۰۷] معیارها و اهداف مختلف گوناگون استفاده شده در مساله مکان یابی تسهیلات را که نقش اساسی در مساله طراحی شبکه زنجیره تامین دارد را مرور کرده است. چن و چانگ[۳۷] یک مساله چند هدفه در زمینه طراحی شبکه زنجیره تامین لجستیک رو به جلو را ارائه کرد که مینیمم کردن هزینه ها، کل زمان تحویل^[۵۸] و برابری نرخ بکارگیری ظرفیت برای تولید کننده ها را به عنوان اهدف کارش در نظر گرفته بود. آنها یک رویکرد ژنتیکی چند هدفه را برای مساله توزیع در یک شبکه لجستیک با تقاضای گردنده^[۵۹] ارائه کردند. مدل چند هدفه که توسط هیوگو و دوستان[۵۶,۶۱] در سال ۲۰۰۵ ارائه شد با هدف ایجاد یک تعادل میان ماکسیمم کردن سود و مینیمم کردن تاثیرات اکولوژیکی(تلف کردن ،انتشار امواج)انجام شد . ارول و فرل[۵۹] یک مدل زنجیره تامین چند هدفه برای مینیمم کردن هزینه ها و ماکسیمم کردن سطح رضایت مشتری ارائه کردند. هویجان[۱۱۱] یک مدل برنامه ریزی دو هدفه برای مکان یابی مراکز توزیع لجستیک با در نظر گرفتن سود مشتریان و دپارتمان برنامه ریزی لجستیک ارائه کردند. آلتیپارماک[۳۵] یک مساله زنجیره تامین با سه هدف مینیمم کردن هزینه های کل،ماکسیمم کردن سطح خدمت و ماکسیمم کردن تعادل بکارگیری ظرفیت برای مراکز توزیع ارائه کرد. آنها یک رویه حل بر پایه الگوریتم ژنتیک برای بدست آوردن مجموعه روش حل بهینه پارتو برای مدشان ارائه کردند. استفاده از عدم قطعیت در مدل های طراحی شبکه زنجیره تامین یک توسعه طبیعی از یک رویکرد قطعی است زیرا همه پارامتر های مدل درعمل قطعی نیستند. در این امر تعداد زیادی از محققین مدل های طراحی شبکه زنجیره تامین جامع با بهره گرفتن از رویکرد احتمالی^[۶۰] دو مرحله ای در لجستیک رو به جلو ارائه کردند.سیاکیس[۹۸] یک مدل برنامه ریزی احتمالی دو هدفه برای یک مساله طراحی شبکه زنجیره تامین با تقاضاهای غیر قطعی ارائه کرد. آنها یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط^[۶۱] در ابعاد وسیع برای مساله شان ارائه دادند. گو و همکاران یک مدل احتمالی طراحی شبکه زنجیره تامین جهانی چند مرحله ای با در نظر گرفتن عرضه، تقاظا، مبادله و اختلال به عنوان پارامتر های غیر قطعی در لجستیک رو به جلو ارائه دادند .[۸۵] علاوه بر این مطالعات زیادی در زمینه طراحی شبکه زنجیره تامین چند هدفه در محیط غیر قطعی وجود دارد.یک مدل طراحی شبکه زنجیره تامین چند هدفه یکپارچه با در نظر گرفتن عدم قطعیت عواملی چون محصول، تحویل و تقاضا توسط صبری و بیمون[۳۱] ارائه شد. آنها هزینه ها و انعطاف پذیری رو به عنوان اهداف مساله در نظر گرفته بودند و از روش محدودیت ε^[۶۲] برای حل آن استفاده کردند . گویلن[۴۱] یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط برای مساله طراحی شبکه زنجیره تامین را با در نظر گرفتن سود،‌رضایت مشتری و ریسک مالی به عنوان اهداف مساله در یک زنجیره تامین با سه رده ارائه دادند. همچنین آنها مساله خود را با روش های محدوددیت ε و شاخه و کران حل کردند. آذرون[۳] یک رویکرد برنامه ریزی چند هدفه برای طراحی زنجیره تامین سه رده ای تحت شرایط عدم قطعیت با هدف بهینه سازی هزینه کل، واریانس هزینه کل و هزینه ریسک مالی ارائه کردند. فرانسا[۱۰۶] یک مدل چند هدفه تصادفی برای شبکه لجستیک رو به جلو ارائه کردند که از معیار شش سیگما برای ارزیابی کیفیت مواد خام گرفته شده از تامین کنندگان استفاده کرده است.اهداف این مساله ماکسیمم کردن سود رنجیره تامین و مینیمم کردن تعداد کل مواد خام ناقص در شرایط غیر قطعی بودن تقاضا هستند. یکی دیگر از مسایلی که در بحث طراحی شبکه زنجیره تامین مورد بررسی قرار میگیرد مسایل لجستیک رو به عقب است که بیشتر در دهه های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. لجستیک رو به عقب شامل همه فعالیت های مرتبط با تبادل و جریان محصولات و خدمات با اطلاعات آنها از منابع مواد به مصرف کننده نهایی است. پوخارل و موثا[۱۱۲] اخیرا توسعه فعلی در تحقیق و عمل در زمینه لجستیک رو به عقب بوسیله تحلیل مطالعات منتشر شده را بررسی کرده است. تلاش های زیادی برای ارائه مسایل طراحی شبکه زنجیره تامین در حالت قطعی در مفهوم لجستیک رو به عقب صورت گرفته است . فلیچمن[۸۲]مدل طراحی لجستیکی رو به عقب را مورد بررسی قرار داد که جریان رو به جلو^[۶۳] را با جریان برگشتی بدون در نظر گرفتن محدودیت ظرفیت،بهینه کرد. یک شبکه زنجیره تامین حلقه – بسته چند محصوله توسط اوستر[۴۷] ارائه شد و توسط روش تجزیه^[۶۴] حل شد. نویسنده در این مدل تولید و تولید دوباره را بطور جدا مورد بررسی قرار داد و حالت تک منبعی را برای مشتریان فرض کرد . کانان[۴۲] یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط حلقه – بسته را برای تعیین مواد خام، تولید، توزیع و موجودی و تسهیلات بازسازی و تخریب،ارائه داد.آنها یک روش ابتکاری مبتنی بر الگوریتم ژنتیک را برای مینیمم کردن هزینه های کل زنجیره تامین خود عرضه کردند. ال – ساید [۸۱]یک مدل طراحی شبکه لجستیک روبه جلو- روبه عقب^[۶۵] چند رده ای و چند دوره ای ارائه داد در حالیکه هدف مدل آنها ماکسیمم کردن سود زنجیره تامین است . یک مدل طراحی زنجیره تامین یکپارچه روبه جلو- روبه عقب دو هدفه توسط پیشوایی[۸۷] ارائه شده بود که در آن هزینه ها و پاسخگویی شبکه لجستیک به عنوان اهداف مدل مورد بررسی قرار گرفته بود. آنها یک الگوریتم ممتیک^[۶۶] چند هدفه کارا را با بکارگیری سه تحقیق محلی متفاوت برای پیدا کردن مجموعه جواب های غیر مغلوب^[۶۷] توسعه دادند. همچنین برخی از محققین مطالعاتی درباره بهینه سازی تصادفی طراحی شبکه زنجیره تامین در یک لجستیک رو به عقب ،ارائه دادند. سالما و [۸۶] و مدلی را به صورت یک شبکه لجستیک رو به عقب چند محصوله ظرفیت دهی شده با عدم قطعیت روی تقاضا، توسعه دادند. لی و دونگ[۲۶] یک شبکه لجستیک رو به عقب پویا^[۶۸] با عدم قطعیت تقاضا ارائه کردند. آنها همچنین یک رویکرد حلی با بهره گرفتن از الگوریتم شبیه سازی تبرید^[۶۹] برای رسیدن به جواب مطلوب توسعه دادند.
بررسی های صورت گرفته نشان میدهد که هدف اولیه مدل های طراحی شبکه زنجیره تامین شناسایی آرایشی از شبکه با حداقل مجموع هزینه ها بوده است.تقریبا ۸۰٪ مقاله های بررسی شده توسط ملو[۸۹] در سال ۲۰۰۹ در این دسته قرار دارند. هزینه های جایابی تسهیلات و لجیستیک در میان همه اجزای هزینه ها بصورت مکرر هستند . یک بخش کمی از اهداف بصورت چند هدفه وجود دارند .در حقیقت تنها ۹ درصد از مقاله های مرور شده توسط ملو اهداف چندگانه و متضاد را در بر داشتند.
مرور ادبیات حوزه مساله طراحی شبکه زنجیره تامین در جدول زیر ارائه شده است .
جدول ۲-۲ اصطلاحات و علایم اختصاری در طراحی شبکه زنجیره تامین

علامت اختصاری

جزئیات

طبقه بندی