بسیار ضعیف

بسیار پایین

زیاد

پایین

CCS

بسیار ضعیف

بسیاربالا

خوب

بسیار پایین

کم

بالا

BCDCP

۲-۲-۴ پروتکلهای مبتنی بر حرکت

در این دسته از پروتکلها ایستگاه اصلی و یا گره‌‌ها و یا هردو میتوانند حرکت کنند، بنابراین باید الگوریتم به نحوی کار کند که بتواند این تغییرات پویا را در شبکه کنترل کند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

A.Mahapatro وP.Khilar ]18[ در سال ۲۰۱۳ از خوشهبندی در شبکهای استفاده میکند که در آن گره‌‌ها متحرک هستند. نحوه‌ی انتخاب سرخوشه به این صورت است که هر گره بر اساس انرژی باقیماندهی خود و اطلاع از میزان انرژی گره‌‌های همسایه می‌تواند به عنوان سرخوشه انتخاب شود. هنگامی که یک گره به عنوان سرخوشه در نظر گرفته میشود، دیگر گره‌‌ها بر اساس اینکه با کدام یک از این سرخوشهها ارتباط پایدارتری دارند عضو خوشه مربوطه میشوند. در این روش ممکن است خوشهها از نظر تعداد گره‌‌ها با یکدیگر تفاوت زیادی داشته باشند که از معایب این روش محسوب می‌گردد. وقتی انرژی سرخوشه کاهش میبابد گره‌‌های دیگر که در همان خوشه هستند اگر بتوانند ارتباط مناسبی با سرخوشه دیگری که انرژی بیشتری دارد، داشته باشند از خوشه فعلی خود خارج شده و عضو خوشه دیگری می‌گردند. در برخی از روشها فقط ایستگاه اصلی حرکت میکند. برای مثال K.Jafri و همکاران ]۱۹[ برای افزایش طول عمر شبکه از روش سلسله مراتبی معروفPEGASIS^[23] ]۲۰[ استفاده میکنند و برای افزایش طول عمر شبکه مسیرهای خاصی برای حرکت ایستگاه اصلی انتخاب می‌کند و در هر مسیر نقاطی را مشخص میکند که در آن ایستگاه اصلی مدت محدودی ثابت می‌شود. نتایج ارائه شده در این روش نشان میدهد که این الگوریتم نسبت به روش های دیگر نرخ تحویل دادهی بیشتری دارد.

۲-۲-۵ پروتکلهای مبتنی بر چند مسیر

در این دسته از پروتکلها از هر حسگر به سوی ایستگاه اصلی چند مسیر وجود دارد و هر حسگر می‌تواند بر اساس الگوریتم مسیریابی اطلاعات را از هر یک از این مسیرها به سمت ایستگاه اصلی منتقل کند. همچنین در این گونه روشها میتوان هر بسته داده را به تعداد بسته کوچکتری تقسیم نمود و هر یک از این بسته ها را از مسیر متفاوتی به ایستگاه اصلی منتقل کرد. H.Hamadi و R.Chen ]21[ در سال ۲۰۱۲ الگوریتمی ارائه کردند که در آن چند مسیر برای انتقال اطلاعات از مبدا به مقصد وجود دارد. هدف آنها علاوه بر افزایش طول عمر شبکه این بود که شبکه و اطلاعات منتقل شده در آن از امنیت و قابلیت اطمینان کافی برخوردار باشند. آنها برای دستیابی به تمامی این اهداف آن را به عنوان یک مسئله بهینه سازی در نظر گرفتند تا بدین وسیله بتوانند بهترین سطح افزونگی داده را تعیین کنند. همچنین از روش توزیع شده مبتنی بر رای‌گیری استفاده نمودند تا بدین وسیله نفوذ در شبکه را تشخیص دهند و در نهایت گره‌‌های مخرب را شناسایی کرده و آنها را از شبکه حذف کنند.

۲-۲-۶پروتکلهای مربوط به شبکه های ناهمگن

شبکه های ناهمگن از دو نوع حسگر تشکیل شدهاند، به طوری که تعدادی از حسگر‌ها معمولی هستند و انرژی آنها محدود است و نوع دیگر گره‌‌هایی هستند که از نظر انرژی محدودیت زیادی ندارند و نسبت به دیگر حسگرها دارای انرژی بسیار زیادی هستند. S.Taruna و همکاران ]۲۲[ در سال ۲۰۱۳ یک روش سلسله مراتبی برای استفاده در شبکه های حسگر بیسیم با هدف افزایش طول عمر شبکه معرفی کردند. خوشه‌بندی این روش مانند الگوریتم LEACH ]23[ است، با این تفاوت که علاوه بر میزان انرژی حسگرها، پارامتر تراکم حسگرها را نیز در الگوریتم انتخاب سرخوشه به کار میبرد. اندازهی هر خوشه نیز بر اساس تراکم حسگرها در نقاط مختلف شبکه تعیین میگردند. در این روش حسگرها ناهمگن هستند، ولی انرژی هیچ حسگری بی نهایت در نظر گرفته نمیشود و پس از یک مدت شانس انتخاب شدن مجدد به عنوان سرخوشه را از دست میدهند.

۲-۲-۷ پروتکلهای مبتنی بر کیفیت سرویس

در برخی از کاربردهای شبکه های حسگر بیسیم تنها عمر شبکه مد نظر نیست، بلکه سرویسهای دیگری همچون عدم تاخیر، قابل اعتماد بودن اطلاعات منتقل شده به ایستگاه اصلی و یا تحمل‌پذیری در برابر خطا نیز باید فراهم شوند. ^[۲۴]SAR ]24[ یکی از اولین پروتکلهای مسیریابی است که مفاهیم کیفیت سرویس را در الگوریتم مسیریابی وارد کرد. مبنای کار این پروتکل بر اساس جدول مبتنی بر روش های چندمسیری است. از هر حسگر چند مسیر به سمت ایستگاه اصلی وجود دارد و بر اساس اینکه بسته داده از چه نوعی است و یا چه اولویتی دارد یک مسیر انتخاب میگردد. برای مثال اگر لازم باشد اطلاعاتی بدون تاخیر به ایستگاه اصلی انتقال یابند از مسیر کوتاهتر استفاده میشود و یا اگر لازم است گزارش دادهای قابلیت اطمینان کافی داشته باشد از مسیری که در آن ارتباطات مطمئن‌تری وجود دارد استفاده می‌شود.

۲-۳ مسیریابی متمرکز و توزیع شده

طبقهبندی دیگری نیز برای پروتکلها و الگوریتمهای مسیریابی در نظر گرفته میشود]۲۵[ که عبارتند از:

۲-۳-۱ الگوریتمهای مرکزی

در این الگوریتمها یک حسگر و یا ایستگاه اصلی آگاه از توپولوژی شبکه مسیرهای انتقال اطلاعات در شبکه را مشخص میکند. تعداد این الگوریتمها زیاد نیست چون انتقال کل اطلاعات به یک حسگر و یا انتقال اطلاعات هر مسیر از ایستگاه اصلی به همه حسگرها هزینه زیادی دارد و برای شبکه های حسگری که محدودیت انرژی دارند مناسب نیست. البته این روشها برای شبکه های کوچکی که در آن ایستگاه اصلی به تمام حسگرها دسترسی دارد مناسب خواهد بود، چون تمام مسیرها در ایستگاه اصلی تعیین می‌شوند و به طور مستقیم به گره‌‌های مربوطه اطلاع داده میشود و از این رو انرژی لازم برای مشخص کردن مسیر در حسگر ذخیره میگردد.

۲-۳-۲ الگوریتم های توزیع شده

در این الگوریتم ها مسیرها به صورت توزیع شده در حسگرها تعیین میگردد و سپس در قالب پیام‌های خاصی به دیگر حسگرها انتقال مییابند. بیشتر روش‌های مسیریابی ارائه شده برای افزایش طول عمر شبکه در این دسته قرار می‌گیرند. چون یافتن مسیرها به صورت مرکزی انجام می‌شود و اطلاع دادن مسیرها به تمامی حسگرها نیاز به هزینه‌ی زیادی دارد و این امر می‌تواند تاثیر منفی بسیاری بر کارایی پروتکل مسیریابی داشته باشد.
در روش پیشنهاد شده در این پژوهش از مزیت هریک از روش‌های مرکزی و توزیع شده استفاده شده است.

۲-۴ محیط سه بعدی

اگرچه در اکثر روشها و الگوریتمهایی که در این بخش مطرح شدند شبکه‌ی حسگر بیسیم به صورت دو بعدی در نظر گرفته شده است، اما ممکن است قرار گرفتن حسگرها در یک محیط به صورتی باشد که یک شبکه سه بعدی را تشکیل دهند. بنابراین باید در نظر داشت که فرض دوبعدی بودن یک شبکهی حسگر همیشه درست نبوده و در یک محیط واقعی در بسیاری از موارد شبکه به صورت سه بعدی است. برای مثال گره‌‌هایی را در نظر بگیرید که روی درختان یک جنگل قرار میگیرند یا یک شبکه زیر دریایی و یا گره‌‌های که در یک ساختمان متشکل از چند طبقه قرار گرفتهاند]۲۶[.

چکیده‌ی فصل دوم

در این فصل انواع پروتکل‌های مسیریابی به‌طور مختصر معرفی گردیدند و در هر گروه تعدادی از مقالات و روش‌هایی که در سال‌های اخیر مطرح شده‌اند و یا نتایج بهتری نسبت به دیگران ارائه کردهاند مورد بررسی قرار گرفتند.
با توجه به ویژگی‌های محیط و کاربرد شبکه‌ی حسگر، پروتکل‌های مسیریابی به چند دسته تقسیم می‌شوند که در این فصل هر دسته و الگوریتم‌های مربوطه بررسی شدند. در بیشتر الگوریتمهای ارائه شده هدف نهایی الگوریتم افزایش طول عمر شبکه است، بنابراین نتایج این روش‌ها می‌تواند معیار مناسبی برای ارزیابی الگوریتم ارائه شده در این مقاله باشد.
فصل سوم
متدولوژی والگوریتم پیشنهادی

۳ الگوریتم پیشنهادی

یکی از مهمترین چالش‌های شبکه‌های حسگر بی‌سیم محدودیت انرژی است، بنابراین هنگام ارائه‌ یک پروتکل مسیریابی باید نسبت به آن توجه زیادی داشت. به‌همین منظور الگوریتم پیشنهادی این پژوهش با هدف افزایش عمر شبکه مطرح شده است. در این بخش مراحل الگوریتم و همچنین شرایطی که برای ارائه‌ این الگوریتم لازم است بیان شده است.

۳-۱ انواع روش‌های مسیریابی

به طور معمول نحوه‌ی یافتن مسیرها و آگاه کردن همه گره‌حسگرها به سه دسته‌ی کلی تقسیم می‌شود که عبارتند از:

ماژول­های ضروری:
فرایند: مدل­سازی، شبیه­سازی، اجرا، نظارت و بهینه­سازی چابک و کاربرپسند، با قابلیت انعطاف در برنامه­نویسی
اینترانت/ اکسترانت: مدیریت ارتباط بین کارکنان، مشتریان، تأمین­کنندگان و سایر عوامل خارجی، از طریق سیستم گردش کار
مدیریت سند: ایجاد و مدیریت تمام اسناد و مدارک در هر فرمت
ماژول­های اختیاری:
قوانین کسب­وکار: یک سیستم قدرتمند و کاربر­پسند برای تعریف قوانین کسب­وکار و اجرای آن­ها به طور خودکار از طریق فرآیندهای BPM

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

پلت فرم تعامل گسترده: پلت فرمی که اجازه می­دهد تا هر فرد خارج از سازمان به­سادگی به مشارکت در فرآیندهای شرکت بپردازد.
مدیریت محتوا: خلاقیت پویا، مدیریت و انتشار هرگونه محتوای فرآیندی در قالب دیجیتال.
تجارت آنلاین: ایجاد درگاهی خودکار برای فروش و سفارش محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت
علاوه بر این ماژول­ها، مکمل­های اختیاری زیر، که به افزایش دامنه­ برنامه ­های کاربردی کمک می­ کنند نیز ارائه می­ شود ]۵۸[:
چندزبانه بودن نرم­افزار
نسخه­ آزمایشی یکپارچه
سه محیط هماهنگ برای توسعه، تست و تولید
راه حل ابری (متشکل از SaaS و( IaaS، برای ارائه­ بهترین نرم­افزار به کاربر
۴-۴- ^[60]
Bizagi، یک شرکت خصوصی می­باشد، که در سال ۱۹۸۹ توسط کارآفرینان نرم­افزار و کارشناسان مدیریت فرایند کسب­وکار ایجاد شده است. تیمBizagi، استانداردهای مدیریت فرایند کسب­وکار را در کنار کار با IBM، SAP و Oracle در جلسه­های OMG ایجاد کرد. در بیش از ۷۰۰ دانشگاه در سطح جهانی، ازBizagi برای اهداف آموزشی و پژوهشی استفاده می­ شود. دفتر مرکزی این شرکت در انگلستان قرار دارد، که توسط یک شبکه در سراسر جهان پیاده­سازی می­ شود. این شرکت برای حمایت از بهبود مستمر فرآیندهای کسب­وکار و ارائه­ قدرتمند و در عین حال ساده­ی پلت فرم همکاری کسب­وکار ، و اتصال بخش­های مختلف سازمانی راه ­اندازی شد. بیش از ۳۵۰ مشتری در سطح جهان Bizagi را برای بهبود عملکرد سازمان، کاهش زمان تولید یا خدمت و چابکی کسب­وکار خود انتخاب کرده ­اند. این محصول با ایجاد کنترل بهتر، مدیریت فرایند را قابل انعطاف می­سازد، چرا که با ایجاد ارتباط بین فن­آوری اطلاعات و کسب­وکار، سازمان­ها را قدرتمندتر از قبل می­سازد. در واقع از طراحی تا اتوماسیون و استقرار، از چرخه حیات BPM پشتیبانی می­ کند. کاربران به راحتی با مدل­سازی فرایند، اقدام به پیاده­سازی آن در سازمان بدون نیاز به دانش فنی می­ کنند]۵۸[.
Bizagi مجموعه نرم­افزاری با دو محصول مکمل است:
مدل­ساز فرایند^[۶۱]
طراح فرایند نرم­افزار برای استفاده از دیاگرام، سند و شبیه­سازی فرآیندها، با بهره گرفتن از نشان­گذاری­های مدل­سازی فرایند کسب­وکار به کمک استاندارد BPMN می­باشد، که می ­تواند با برنامه ­های کاربردی دیگر نظیر WORD, PDF, VISIO, SharePoint ادغام شود.
بسته­ی مدیریت فرایند کسب­وکار^[۶۲]
یک راه حل گردش کار است، که سازمان را قادر می­سازد فرآیندها را خودکار نماید که شامل ماژول برای اجرا و کنترل مانند فلوچارت، قوانین کسب­وکار، رابط کاربر است. مدل در یک پایگاه داده ذخیره می­ شود و پس از آن در زمان مناسب برای اجرای فرآیندها استفاده می­ شود. سرور اجرا، یک پورتال کار برای کاربران نهایی است که می ­تواند از طریق یک کامپیوتر شخصی و یا دستگاه تلفن همراه قابل دسترسی باشد. این بسته ویژگی­هایی از قبیل: ردیابی زمان واقعی و نظارت، اخطارها و اطلاعیه­ها، تجزیه­وتحلیل عملکرد و گزارش، حسابرسی، قابلیت ردیابی حجم کار، مسیر­یابی و تعادل وBizagi قابلیت یکپارچه­سازی با سیستم­های CRM و ERP را دارد.
۴-۵- Software AG^[63]
خودکارسازی، مدیریت و نظارت بر فرآیندهای کسب­وکار شرکت، به صورت گسترده و جامع با بهره گرفتن از بسترهای نرم­افزاریARIS EXPRESS انجام می­ شود و طراحی، مستندسازی، تجزیه­وتحلیل، بهینه­سازی و برقراری ارتباط در فرآیندها را برای رسیدن به تعالی فرایند کسب­وکار ممکن می­سازد. از جمله قابلیت ­های این نرم­فزار عبارتند از:
خودکارسازی و بهینه­سازی فرآیندها
بهبود سرعت، میدان دید، ثبات و چابکی فرآیندهای سازمان
خودکارسازی فرآیندها برای به حداقل رساندن انجام دستی فرآیندها توسط کاربر
کاهش هزینه­ها با افزایش بهره­وری
پیاده­سازی روش­های فرایند محور با اعمالIT در سازمان
بهبود رضایت مشتری
اطمینان از فرآیندهای مشتری­ محور
انجام اقدامات پیشگیرانه به جای اقدامات اصلاحی
پاسخ­گویی سریع به پویایی و تغییرات کسب­وکار
تمرکز بر ارائه­ ارزش به مشتری
توانمند­سازی کارگران و کاربران
از بین بردن مرزها با همکاری IT و کسب­وکار
هماهنگ کردن کارکنان از لحاظ جغرافیایی
مدیریت تعامل کاربران و سیستم­ها برای حفظ فرآیندهای جاری
نرم­افزار ARIS، با خودکارسازی و اجرای هماهنگ فعالیت­های سازمان باعث بهبود مداوم فرآیندهای کسب­وکار می­ شود چراکه، فرآیندهای دستی وقت­گیر، مستعد خطا و پر­هزینه می­باشد. این نرم­افزار با قابلیت نظارت بر عملکرد فرآیندها باعث شفافیت فعالیت­ها در سازمان می­ شود ومی­تواند به کمک داشبورد مدیریتی، تجزیه­وتحلیل فرآیندها را انجام دهد و زمان واقعی را مورد سنجش قرار دهد. با شناسایی تنگناها به تغییر مسیر کار به محل دیگر می ­پردازد. مشتریان و شرکای تجاری و سایر ذی­نفعان نیز شفافیت بیشتری از روند کسب­وکار پیدا خواهند کرد . با بهره گرفتن از کتابچه­ی راهنمایی که این نرم­افزار در دسترس کاربر قرار می­دهد فرآیندهای بهینه­سازی و استاندارد­سازی برای کاهش هزینه­ها انجام خواهد شد و در این صورت بهبود کیفیت را در سازمان در پی خواهد داشت. به دلیل وجود قوانین کسب­وکار ARIS نرم­افزاری انعطاف­پذیر می­باشد و به­سرعت به تغییر شرایط کسب­وکار پاسخ می­دهد.
بنابراین:
با کمک موتور اجرای فرایند، فرآیندهای اجرایی کاملاً هماهنگ می­شوند، در نتیجه فرآیندهای شفاف، کارآمد و سازگار برای پیشگیری از خطاهای گوناگون اجرا می­شوند.
با کمک موتور مدیریت قوانین، ذی­نفعان درIT و کسب­وکار می­توانند قوانین کسب­وکار را تغییر دهند و دوباره تعریف نمایند.
با کمک مدیریت محتوا، می­توان به راحتی از اسناد، فرم­ها، اشکال، یادداشت­ها برای چندین بار استفاده کرد که به خودکار­سازی فرآیندها کمک می­ کند.
با کمک مدیریت تعامل کاربران، چالش­های کاربران در مقابل فرآیندهایی که تخصیص وظیفه داده شده است، مدیریت می­ شود.
تبدیل مدل به فرایند اجرایی، مدل­ها نقطه شروع اجرای فرآیندها هستند که با استفاده ازARIS ، این تبدیل شدن در راستای استراتژی شرکت و فرآیندهای کسب­وکار و برنامه ­های کاربردی فن­آوری اطلاعات به­راحتی انجام می­پذیرد.
مدیریت و نظارت به کمک داشبورد مدیریتی باعث ایجاد راه­های استراتژیک می­ شود، که داشبورد ترکیبی از نتایج نظارت و تجزیه­وتحلیل KPI ها، نمودارها و جداول می­باشد که سبب می­ شود در یک نگاه کلی وضعیت سازمان سنجیده شود.

۲-۲-۲- فرسودگی:منظور از فرسودگی، ناکارآمدی و کاهش کارایی یک بافت نسبت به کارآمدی سایر بافت های شهری است.فرسودگی بافت و عناصر درونی آن یا به سبب قدمت و یا به سبب فقدان برنامه توسعه و نظارت فنی بر شکل گیری آن بافت به وجود می آید.پیامد فرسودگی بافت که در نهایت به از بین رفتن منزلت آن در اذهان شهروندان منجر می شود، در اشکال گوناگون از جمله کاهش و یا فقدان شرایط زیست پذیری و ایمنی و نیز نابسامانی های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و تاسیساتی قابل دریافت و شناسایی است.
۲-۲-۳- بافت های فرسوده: بخش هایی از بافت های شهری که کیفیت کالبدی و کارکردی آن ها کاهش یافته و مختل گردیده است.فرسودگی بر دو نوع است:فرسودگی کالبدی و فرسودگی عملکردی.هرگاه فعالیت ها و کاربری ها پاسخگوی نیازها باشند ولی کالبد آسیب دیده باشد و یا نظام فعالیت ها به هم ریخته و کاربری ها مختل گردد ولی کالبد حفظ شده باشد، فرسودگی نسبی است و اگر هردو نوع باشد فرسودگی حادث شده کامل است(رضایی،۱۴:۱۳۹۰).
۲-۲-۴- بافت ارزشمند تاریخی: این بخش محدوده ای از بافت تاریخی را در بر می گیرد که ساختار و قسمت عمده ی اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی آن، اعم از ابنیه، فضاها و گذرها دست نخورده باقی مانده و دارای ارزش تاریخی شهرسازی و معماری اند.در این گونه بافت ها، ابنیه، فضاها و عناصر واجد ارزش به صورت مجموعه ای به هم پیوسته اند و ساختار واحدی دارند. بازارها در اکثر بافت های تاریخی یا میدان نقش جهان اصفهان و مجموعه پیرامون آن از این جمله اند(ابلقی،۱۲۴:۱۳۸۰).
۲-۲-۵- بافت قدیمی: به قسمتی از شهرهای قدیمی اطلاق می شود که قدمت بیشتری از سایر بخش ها و قسمت های شهر دارد و به دور هسته ی اولیه و یا بافت تاریخی تنیده شده است و انتهای مرحله زمانی شکل گیری این بافت به اواخر دوره قاجاریه می رسد(مشهدی زاده دهاقانی،۴۲۳:۱۳۷۲ ).
۲-۲-۶- بافت ناکارآمد: گستره هایی با کاربری نامتجانس و بخش هایی از شهر هستند که کاربری موجود آن ها با کارکرد شهری مغایرت دارد و سطح نسبتاً وسیعی از گستره های شهری را به خود اختصاص داده اند.از قبیل کارخانه ها و صنایع مزاحم،پادگان ها،زندان ها،کارگاه های بزرگ،اراضی بایر،ساختمان های متروک،گستره های طبیعی موجود مانند تپه ها،باغات،مسیل ها،رودخانه ها(رضایی،۱۵:۱۳۹۰ ).
۲-۲-۷- بافت های نابسامان و مساله دار:بخش هایی از بافت های شهری را در بر می گیرد که بعد از سال ۱۳۰۰هجری شمسی توسعه یافته و بدون برنامه قبلی، یا با کیفیت نازل و بدون رعایت حد اقل موازین معماری و شهرسازی ایجاد شده اند.این بافت ها به لحاظ اجتماعی،هویتی،زیستی،منظری،کالبدی،اقتصادی و تاسیساتی دچار معضل هستند(شفائی،۱۱:۱۳۸۴ ).
۲-۲-۸- اصالت بخشی یا باززنده سازی(gentrification):فرایند نوسازی و بازسازی ساختمان ها با همراهی و کمک ثروتمندان برای آبادکردن مناطق فقیرنشینCURL,2002:2) به نقل از رضایی،۱۶:۱۳۹۰)
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مجموعه فعالیت هایی که به منظور اصلاح و بهبود مسکن،محیط سکونتی و تغییر در ترکیب واحد های همسایگی و جایگزینی گروه های کم درآمد به وسیله ساکنان با درآمد متوسط و بالا در بخش مرکزی شهرها انجام می گیرد،اصالت بخشی می گویند. در فرایند اصالت بخشی، تغییر تدریجی یک ناحیه شهری با شرایط بد که مردم فقیر ساکن هستند به یک ناحیه مناسب با ساکنین ثروتمندترصورت می گیرد(رهنما،۴۷۶:۱۳۷۵).
جدول۱-۲میزان فرسودگی فضای شهری، نوع فرسودگی، نوع مرمت، مدت زمان اقدام و مقیاس

میزان فرسودگی
نوع فرسودگی
نوع مرمت
مدت زمان اقدام
مقیاس

فرسودگی نسبی

فعالیت

بهسازی

کوتاه مدت(۵-۰سال)

زیر محله و کوی

فرسودگی نسبی

کالبد

نوسازی

میان مدت (۱۵-۰)

محله و برزن

فرسودگی کامل

فعالیت و کالبد

بازسازی

بلند مدت(۲۵-۰)

شهر یا بخشی از شهر

منبع: حبیبی و مقصودی،۱۷:۱۳۸۱

۲-۲-۹- ساماندهی : ساماندهی در لغت به معنای نظم دادن،ترتیب دادن و سر و صورت دادن است. مفهوم ساماندهی به طور عام عبارت است از اصلاح روابط موجود و ایجاد نظم و ترتیب بهینه در میان اجزای یک سیستم، به گونه ای که در نهایت نیز کل نظام، به سوی اهداف از پیش تعیین شده هدایت می شود. به کارگیری این واژه برای برنامه ریزی یک منطقه را می توان در ابتدا با شناخت کامل و سپس تدوین سیاست های موثر بهینه سازی عملکرد سازمان فضایی منطقه دانست. برخی از این سیاست ها شامل ایجاد ساختار سلسه مراتبی منظم و موزون فضاها ،تجهیزات، خدمات و تاسیسات زیربنایی، اصلاح راه های ارتباطی موجود، طراحی فضاهای شهری و متناسب ساختن آنها با نیازهای امروز است(steiner,2007,p17)

که عقیده دارند رهبران صفات با ارزشی دارند یا « از هدف‌های آن‌ها حمایت می‌کنند». شریک شدن قدرت با پیروان بسیار مهم است چرا که شائبه این‌که رهبران شیفته قدرت هستند را از بین می‌برد (والدمن،۱۹۹۷).
رهبری و زور یکی نیستند. زور عبارت است از : به کار گرفتن تنبیه و پاداش و سایر محدودیت ها در محیط کار برای تحقق تغییر و هدف‌های پیش بینی شده. اعمال زور در جهت مخالف رهبری است برای این‌که به نحوی عمل نمی‌کند که پیروان هم جزو فرایند رهبری هستند و به کار گرفتن زور بدین معناست که اهداف رهبری و مردم از هم جداست ( یوکل،۲۰۰۰ ).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

رهبری و مدیریت دو مقوله جدا از هم هستند که تداخل قابل توجهی نیز با هم دارند. اختلاف آن‌ها از آنجا ناشی می‌شود که مدیران اغلب بر وظایف سنتی خود نظیر برنامه ریزی، سازمان دهی، کارگزینی و کنترل تکیه می‌کنند و حال آنکه رهبری بر روند تغییرات عمومی تاکید دارد. طبق نظر برخی محققان مدیریت اغلب دنبال ایجاد ثبات و نظم است در حالی که رهبران به دنبال تغییرات سازنده اند. سایر محققان حتی تا آنجا پیش رفته اند که می‌گویند اصولا مدیران و رهبران دو انسان متفاوت هستند. مدیران بیشتر عکس العملی و کمتر احساساتیاند ولی رهبران بیشتر حامی پیروان و احساساتی هستند. نقطه مشترک و مرکزی تداخل رهبری و مدیریت در چگونگی ایجاد تغییر در گروه جهت تحقق هدف‌های پیش بینی شده است ( افجه، ۱۳۸۹ ).
پیتر دراکر اشاره می‌کند که رهبران، منبع اصلی کسب و کار موفق به شمار می روند و رهبری فرایند نفوذ در دیگران و برانگیختن آنان برای همکاری با یکدیگر در جهت تحقق اهداف سازمانی است.
بدین ترتیب تعاریف متعددی از رهبری ارائه شده است که به اختصار به چند تعریف بسنده می نماییم:

1. 1. رهبری عبارت است از هنر یا علم نفوذ در اشخاص به طوری که با میل و خواسته خود در جهت حصول به هدف‌های تعیین شده گام بردارند.(عباس زادگان،۱۳۷۶،ص۲۸)

1. 1. ﺗﻧﻦ ﺑﺎم : ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی ﻓﺮاﯾﻨﺪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت در ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﺧﺎص ﺟﻬﺖ اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮذ در اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻬﺖ دادن آن‌ها در ﻣﺴﯿﺮ اﻫﺪاف ﻣﻌﯿﻦ.

1. 1. ﻫﺎﻣﭗ ﺷﻦ : ﻧﻔﻮذ ﺑﺮ ﻣﺮﺋﻮﺳﺎن از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ آﻧﺎن در ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎن.

1. 1. داﺗﺮی و رﯾﮑﺲ: ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻧﻔﻮذ در اﻓﺮاد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪاﻧﻪ ﻫﺪف ﻫﺎ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪ و ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺨﺸﻨﺪ و ﺣﺲ وﻓﺎداری و ﻫﻤﮑﺎری ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺣﺘﺮام را در آن ﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آورد.

1. 1. ﻫﺮﺳﯽ و ﺑﻼﻧﭽﺎرد ودووی: رﻫﺒﺮی ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮد در رﻓﺘﺎر دﯾﮕﺮان ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ.

1. 1. رهبری عبارت است از عمل تاثیرگذاری برافراد به طوریکه از روی میل و علاقه برای هدف‌های

گروهی تلاش کنند (هرسی و بلانچارد^[۲]، ۱۳۷۵، ص۷۱).

1. 1. رهبری یعنی قدرت جذب افراد و تاثیر و نفوذ در آن‌ها آنچنان که افراد بطور داوطلبانه شخصیت

و رهبری فردی را در یک شرایط معینی بپذیرند (میر کمالی،۱۳۷۸،ص۷۴).

1. 1. گروهی رهبری را تاثیرگذاری بر افراد در انجام وظایف شان با میل و علاقه توصیف کرده اند. گروهی دیگر رهبری را نفوذ بر زیردستان تعریف نموده اند (تنن بام، ۱۹۷۳).

1. 1. در تعریف دیگری با تأکید بر روابط بین افراد، رهبری نفوذ بر مرئوسان از طریق برقراری ارتباط با آنان در تحقق اهداف سازمان بیان گردیده است (الوانی،۱۳۷۲ ). صاحب نظری رهبری را عبارت از ارتباط بین گروهی از افراد دانسته است که در آن یک نفر می‌کوشد تا دیگران را به سمت هدف معینی سوق دهد ( ایوان سوچ ۱۹۷۷).

1. 1. به اعتقاد جرج ارتری رهبری عبارت است از عمل تأثیرگذاری بر افراد به طوری که از روی میل و علاقه برای هدف‌های گروهی تلاش کنند. رابرت تنن بام رهبری را به عنوان تاثیر گذاری بین افراد تعریف می­‌کنند که در شرایطی اعمال می­‌شود که به وسیله فراگرد ارتباط به سوی تحقق هدف یا هدف‌های خاصی معطوف گردد. تعریفی دیگر از رهبری در کتاب مدیریت نوشته استونر دیده می‌شود که به این گونه است: فرایند هدایت و اعمال نفوذ بر فعالیت های گروه و اعضای سازمان.

1. 1. هارولد کونتز و سریل ادانل رهبری را چنین تعریف نمودند: رهبری نفوذ در مردم است برای به تبعیت کشاندن آن‌ها و رسیدن به یک مقصود مشترک. تعاریف دیگری نیز با اختلافاتی جزئی مسئله نفوذ و تأثیرگذاری بر مرئوسان را ازطریق ارتباطات و انگیزش، رهبری وهدایت دانسته اند. به عبارت ساده رهبری فرایندی است که ضمن آن مدیریت سازمان می‌کوشد تا با ایجاد انگیزه و ارتباطی موثر انجام سایر وظایف خود را در تحقق اهداف سازمانی تسهیل کند و کارکنان را از روی میل و علاقه به انجام وظایفشان ترغیب کند. از این رو رهبری در مفهوم سازمان آن به عنوان جزئی مستقل از مدیریت مطرح نبوده، بلکه یکی از وظایف عمده و اصلی آن به شمار می‌آید. هر مدیری علاوه بر وظایفی چون برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل، باید انجام این وظیفه یعنی هدایت افراد سازمان را نیز عهده دار گردد.

برای درک معنی رهبری بایستی سه متغیر اصلی را در نظر گرفت:
الف: رهبر (شخصی که رفتار دیگران را به نفع سازمان و انجام هدف تغییر می‌دهد).
ب: پیروان یا زیر دستان (اشخاصی که جلب همکاری آنان برای به ثمر رسانیدن هدف سازمان لازم است).
ج: محیط (محیطی با مشخصات خاص که در آن گروهی برای رسیدن به هدف مشترک به فعالیت
نیاز دارند) (عباس‌زادگان، ۱۳۷۶، ص۲۹۱).
سبک رهبری
سبک یا رفتار رهبری عبارت است از تکنیک های مورد استفاده جهت اعمال نفوذ و جهت دادن فعالیت دیگران (رضائیان،۱۳۸۰).
سبک رهبری^[۳] عبارت است ازالگوهای رفتاری دائمی و مستمر که افراد در هنگام کار با و به وسیله دیگران ازآن استفاده می‌نمایندو به وسیله افراد درک می‌شود(مقیمی،۱۳۸۵،۲۷۶).
سبک رهبری لیکرت
«لیکرت^[۴]» در مطالعاتش دریافت که سبک‌های متداول رهبری سازمان‌ها را می‌توان بر روی پیوستاری از سیستم یک تا چهار نشان داد. این سیستم ها را می‌توان به شرح زیر توصیف نمود.
سیستم یک) رهبری آمرانه- استثماری: این نوع رهبری به زیردستان هیچ اعتماد و اطمینانی ندارد زیرا که آن‌ها را به ندرت در فراگرد تصمیم گیری شرکت می‌دهد. همه تصمیمات و هدف گذاری‌های سازمان در راس انجام می‌گیرد و از طریق زنجیره فرمان به پایین منتقل می‌شود. زیر دستان مجبور هستند با ترس، تهدید، تنبیه، پاداش‌های اتفاقی و رضایت در سطح فیزیولوژیکی و ایمنی کار کنند. کنش و واکنش متقابل اندکی که میان رئیس و مرئوس اتفاق می‌افتد معمولا با ترس و بدگمانی همراه است. فراگرد کنترل شدید در سطح رهبری عالی متمرکز است و معمولا در این شرایط یک سازمان غیر رسمی‌ تشکیل می‌شود که با اهداف سازمان مخالفت می‌ورزد (خلیلی شورینی،۱۳۷۶).
سیستم دو) رهبری خیرخواه – آمرانه: این نوع رهبری بر خلاف نوع اول پدرانه است یعنی اعتماد و اطمینان توام با مدارائی نظیر اعتماد و اطمینان ارباب به خدمتکار، نسبت به زیر دستان دارد. در حالی که تمام تصمیمات و تعیین هدف‌های سازمان در راس انجام می‌گیرد. بعضی از تصمیمات در چهار چوب تجویز شده‌ای در سطوح پایین تر اتخاذ می‌شود پاداش‌ها و برخی تنبیهات عملی بالقوه برای انگیزش کارکنان بکار برده می‌شود. هر نوع کنش و واکنش متقابلی بین رئیس و مرئوس با مدارا و ارفاق از طرف روسا و با ترس و احتیاط از طرف مرئوسین صورت می‌گیرد. درحالیکه فراگرد کنترل همچنان در دست رهبر متمرکز است برخی نیز به سطوح متوسط و پایین تر تفویض می‌شود. معمولا یک سازمان غیر رسمی ‌شکل می‌گیرد ولی همیشه در مقابل هدف‌های سازمان مقاومت نمی‌کند (خلیلی شورینی،۱۳۷۶).
سیستم سه) رهبری مشورتی: این مدیریت اطمینان و اعتماد قابل توجه ولی نه کامل به زیر دستان دارد. درحالیکه خط مشی‌های کلی و تصمیمات مهم در سطح عالی اتخاذ می‌گردد به زیر دستان نیز اجازه داده می‌شود که در سطوح پایین‌تر در موارد خاص و تخصصی به تصمیم‌گیری بپردازند ارتباطات در جهت بالا و پایین سلسله مراتب جریان می‌یابد. پاداش‌ها و تنبیهات اتفاقی و تا اندازه‌ای مشارکت در کار برای انگیزش نیروی انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کنش و واکنش‌های متقابل متعادلی بین رئیس و مرئوسین جریان دارد که غالباً با اطمینان و اعتماد همراه است. جوانب مهم فراگرد کنترل به پایین واگذار می‌شود و این دو کار در هر دو سطح بالا و پائین با احساس مسئولیت توام است. سازمان‌های غیررسمی ‌ممکن است شکل بگیرد ولی یا هدف‌های سازمان را تایید می‌کند یا تا اندازه‌ای در مقابل آن مقاومت می‌ورزد (خلیلی شورینی،۱۳۷۶).
سیستم چهار) رهبری مشارکت گروهی : در این نوع رهبری ، رهبر به زیر دستان اعتماد کامل دارد با این‌که تصمیم گیری به طور وسیع در سراسر سازمان توزیع می‌گردد ولی از یک وحدت و یگانگی برخوردار است. ارتباطات نه فقط در جهت بالا و پایین بلکه بین گروه‌ها جریان دارد. انگیزش کارکنان بر اثر مشارکت مستقیم آنان در تعیین پاداش‌های اقتصادی، هدف‌ها، بهبود روش‌ها و ارزیابی پیشرفت در جهت هدف‌ها بوجود می‌آید. تحت این نوع رهبری کنش و واکنش متقابل رئیس و مرئوس گسترده، دوستانه و توام با اطمینان و اعتماد فراوان است. از لحاظ فراگرد کنترل مسئولیت جمعی و گسترده‌ای وجود دارد که واحدهای پایین تر کاملا در آن مشارکت دارند. سازمان‌های رسمی‌ و غیررسمی‌غالبا یکی هستند. لذا همه نیروهای اجتماعی از کوشش‌هایی که برای تحقق هدف‌های سازمانی بعمل می‌آید جانبداری می‌کنند (خلیلی شورینی،۱۳۷۶).
تعهد سازمانی:
تعهد سازمانی یک نگرش مهم شغلی و سازمانی است که در طول سال‌های گذشته موردعلاقه بسیاری از محققان رشته‌های رفتار سازمانی و روان‌شناسی، خصوصاً روان‌شناسی اجتماعی بوده است (رکنی نژاد، ۱۳۸۶).
تعهد سازمانی مانند مفاهیم دیگر رفتارسازمانی به شیوه‌های متفاوت تعریف شده است. معمولی ترین شیوه برخورد با تعهد سازمانی آن است که تعهد سازمانی را نوعی وابستگی عاطفی به سازمان درنظر می‌گیرند. براساس این شیوه، فردی که به شدت متعهد است هویت خود را از سازمان می‌گیرد، در سازمان مشارکت دارد و با آن درمی‌آمیزد و ازعضویت در آن لذت می‌برد (ساروقی، ۱۳۷۵).
(پورتر و همکارانش، ۱۹۷۴) تعهدسازمانی را پذیرش ارزش‌های سازمان و درگیرشدن در سازمان تعریف می‌کنند و معیارهای اندازه‌گیری آن را شامل انگیزه، تمایل برای ادامه کار و پذیرش ارزش‌های سازمان می‌دانند. (چاتمن و اورایلی، ۱۹۶۸) تعهد سازمانی را به معنی حمایت و پیوستگی عاطفی با اهداف و ارزش‌های یک سازمان، به خاطر خود سازمان و دور از ارزش‌های ابزاری آن (وسیله ای برای دست‌یابی به اهداف دیگر) تعریف می‌کنند (رنجبریان،۱۳۷۵).
در پژوهش حاضر تعهد سازمانی نوعی نگرش است که میزان علاقه و دلبستگی و وفاداری کارکنان نسبت به سازمان و تمایل آنان به ماندن در سازمان را نشان می‌دهد. لذا به پیروی از برخی محققان تعهد سازمانی شامل سه بخش درنظر گرفته شده است: ۱- تعهد عاطفی( چالش شغل، وضوح نقش، وضوح اهداف، مشکل بودن هدف، پذیرش مدیریت، انسجام همکاران، تبعیت‌پذیری سازمانی، عدالت، اهمیّت شخصی، بازخورد، مشارکت) ۲- تعهد مستمر( مهارت‌ها، آموزش، تغییر محل زندگی، سرمایه‌گذاری فرد، درک قابلیت دست‌یابی به جایگزین‌های شغلی) ۳- تعهد هنجاری یا تکلیفی (هنجار تعهد سازمانی).
مدل” می‌یر و آلن”^[۵]
(آلن و میر،۱۹۹۷) معتقد بودند که تعهد، فرد را با سازمان پیوند می‌دهد و این پیوند احتمال ترک شغل را در او کاهش می‌دهد (می‌یر و هرسکویچ، ۲۰۰۲). آنان سه جزء را برای تعهد سازمانی ارائه داده‌اند:

1. 1. تعهد عاطفی^[۶] : در بردارنده پیوند عاطفی کارکنان به سازمان می‌باشد. به طوری که افراد خود را با سازمان خود معرفی می‌کنند.

۲- تعهد مستمر^[۷]: بر اساس این تعهد فرد هزینه ترک سازمان را محاسبه می‌کند. در واقع فرد از خود می‌پرسد که در صورت ترک سازمان چه هزینه‌هایی را متحمّل خواهد شد. در واقع افرادی که به شکل مستمر به سازمان متعهد هستند افرادی هستند که علت ماندن آن‌ها در سازمان، نیاز آن‌ها به ماندن است.

۸-سی.لان برگ در سال۲۰۱۰درمقاله ای تحت عنوانThe Management Function of principails به بیان وتعریف وظایف مدیران در سازمانها پرداخته و وظایف مدیران را همان اصول مدیریت، شامل موارد زیر دانسته است:
-Planning برنامه ریزی – Controlling کنترل
– Organizing سازماندهی
-Directing رهبری
تصمیم گیری
اگر فعالیتهای مختلف مدیریت را در نظر آورید ، به وضوح دیده می شود که تصمیم گیری ، جوهر تمامی فعالیت های مدیریت است تصمیم گیری از اجزای جدایی ناپذیر مدیریت به شمار می آید ودر هر وظیفه مدیریت به نحوی جلوه گر است در تعیین خط مشی های سازمان ، در تدوین هدف ها ، طراحی سازمان ، انتخاب ، ارزیابی ، ودر تمامی افعال واعمال مدیریت ، تصمیم گیری جزء اصلی ورکن اساسی است .( الوانی ، ۱۳۸۹ :۱۹۹)
تصمیم گیری حساس ترین بخش هرسازمان است . زیرا فرایند تصمیم گیری جهت و راهی را که هر سازمان با مسائل ومشکلاتش برخورد می کند ، تعیین وراهکارها را جستجو می کند .(الوانی و دانایی فرد ، ۲۳۸:۱۳۸۸ )
زندگی در همه سازمانها وبه همین ترتیب در سازمانهای آموزشی محتاج به اتخاذ تدابیر وراه حلهای مستمر وگوناگون است مدیران باید وظایف وکارکردهای فراوانی را مانند برنامه ریزی ، سازماندهی ، حل مشکلات ، ارتباطات ، نظارت وکنترل وارزشیابی وپاداش رادر عمل بکار گیرند تا بتوانند سازمان خود را هدایت ورهبری کنند اگر تصمیم گیری را به معنای برگزیدن یک راه از میان رههای مختلف برای حل مساله بدانیم ، نمی توانیم هیچ برنامه ریزی،سازماندهی،نظارت وکنترل را بدون تصمیم گیری به انجام برسانیم .( میر کمالی ، ۱۳۸۳ :۱۷۰)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

سایمون تصمیم گیری را مترادف با مدیریت می داند .گریفت تصمیم گیری را قلب سازمان ومدیریت تلقی می کند .برخی دیگر از مولفان مدیریت ، تصمیم گیری و برنامه ریزی را مترادف می دانند یا تصمیم گیری را در کانون برنامه ریزی قرار داده وتلویحا می رسانند که تصمیم گیری چندان مرکزیتی در وظایف سازماندهی و کنترل ندارد .با همه ی این موارد باید گفت که ، تصمیم گیری فعالیت ورفتاری است که در تمام وظایف وفعالیت های مدیریت نافذ است ، ولی کل مدیریت نیست .زیرا فقط یکی از شیوه ها وطرقی است که مدیران به وسیله ی آن می توانند ، هدف های موثر سازمان را محقق سازند . ( احمدی ، ۱۳۸۸ :۱۰۹)
ریشه های نظریه تصمیم گیری را می توان به کتاب سازمانها نوشته مارچ وسایمون نسبت داد که در سال ۱۹۱۸ منتشر شد این کتاب در سال ۱۹۶۳ به وسیله ی کتاب نظریه رفتاری شرکت نوشته ریچارد سیرت و مارچ دنبال شد که بر سیاست های فرایند تصمیم گیری متمرکز بود .( دانایی فرد ، ۱۳۸۹ :۳۶۳ )
تعریف تصمیم گیری
تصمیم گیری مهمترین واساسی ترین وظیفه مدیران هر سازمان ، در همه رده های سازمانی است ومی توان آن را اینگونه تعریف کرد :
فرایند تعیین وانتخاب اقدام یا عملی به منظور حل مشکل یا مسئله مشخص .(نجف بیگی ، ۱۳۸۹ :۲۳۳ )
در تعریفی ساده ، تصمیم گیری عبارت است از انتخاب یک راه از میان راه های مختلف .( الوانی ، ۱۳۸۹ : ۱۹۹)
تصمیم گیری فرایندی را تشریح می کند که از طریق آن ، راه حل مساله معینی انتخاب می گردد. ( رضائیان ، ۱۳۷۹ :۵۷)
تصمیم گیری ، عبارت است از : انتخاب یک راه از میان راه های مختلف .در واقع کار اصلی تصمیم گیرنده ، دریافت راه های ممکن ونتایج ناشی از آنها وانتخاب اصلح ترین آن هاست .(سرافرازی وهمکاران،۹۱:۱۳۸۹ )
درجه اهمیت تصمیم :
اهمیت تصمیم عبارت است از میزان اثر گذاری تصمیم در بخش ها وقسمت های مختلف سازمان .برخی از پژوهشگران معتقدند که درجه اهمیت تصمی با شیوه تصمیم گیری عقلائی رابطه مثبت دارد بدین ترتیب که هر چه یک تصمیم مهمتر واهمیت تر تلقی شود تصمیم گیرندگان تلاش بیشتری برای بکار بردن شیوه عقلائی بکار می برند .(نورائی ،۱۳۸۴ :۳ )
مختصات تصمیم گیری
مهمترین مختصات تصمیم گیری عبارتند از :
۱– ترتیبی بودن
شناخت این امرکه بیشتر تصمیمات ، وقایع مجرد بدون سابقه نبوده ،بسیار مهم است ، بنظر می رسدبعضی از تصمیمات آنی گرفته می شود .این جلوه تصمیم گیری سوابق زنجیره ای آنرا از نظر افراد علمی دور می دارد ، بندرت می توان گفت تصمیم مهم تجاری اینگونه اخذ می شود
۲- فرایند تصمیم گیری بسیار پیچیده است
تصمیمات در سطوح پائین سلسله مراتب مدیریت می تواند تا حد معقولی ساده باشد ولی تصمیمات هر چه سطوح بالاتری داشته باشد ، پیچیده تر می گردد .فرایند تصمیم گیری حداقل ، مرکب از روابطپیچیده میان متخصصین،مسولیت شغلی ، تامل گروهی ، سیستمهای ارتباطی واطلاعاتی وهنجارها وارزشها می باشد
۳- در تصمیم گیری ارزشهای فردی دخالت دارند
طرز تفکر افراد ، سیستمهای اطلاعاتی وعواملی نظیر اینها بر تصمیم گیری ونحوه انجام کارها اثر می گذارد ، لذا فرایندتصمیم گیری سیال می شود . ودر شرکتی نسبت به شرکت دیگروحتی در واحدهای مختلف یک شرکت متفاوت می گردد واین امر به دلیل سروکار داشتن تصمیمات با ارزشهای غیر کمی است که از روند غیر یکسان متبادر از تفکر افراد ناشی می گردد.
۴- تصمیمات در یک محیط نهادی انجام می شود
هر سازمانی مرکب از مجموعه ای از ترکیابت نهادی می باشد که این ترکیبات بصورت خودزا در درون آنها شکل می گیرد ، در این محیط ، راهنمای ضمنی ، محدودیت های شناخته شده وانگیزه اخذ تصمیم وجود دارد
فرایند تصمیم گیری عقلایی
تصمیم گیری ، جوهر شغل مدیریت است .(دومنیک،۲۰۰۹ :۱ ).
وظایف اصلی مدیریت برنامه ریزی ، سازماندهی ، کارگزینی ، رهبری ، ونظارت است که انجام هر کدام مستلزم تصمیم گیری هایی است که مثلا چه برنامه ای اجرا شود وچه هدف هایی در نظرگرفته شوددر هیچ جایی به اندازه مرحله برنامه ریزی ، احتیاج به تصمیم گیری موثراحساس نمی شود وهمانطورکه ملاحظه می شود تصمیم گیری ، عملا فعالیتی است که تمام وظایف پنجگانه مدیریت به کار می رود وشامل موارد زیر است :
الف : تشخیص مشکل اصلی
ب : تهیه راه حل های مختلف
ج : فنون تجزیه وتحلیل راه حل ها
د: اتخاذ تصمیم
( سرافرازی وهمکاران ، ۱۳۸۹ :۹۲ )
زمانی که نسبت به اهداف یا مسئله وهمچنین نحوه دستیابی به آن اهداف یا مسائل ، توافق وجود دارد ، شرایط برای استفاده از مدل عقلایی مندرج در شکل زیر مهیا است .(ماری جوهچ، ۱۳۸۹ :۳۶۷)
تعریف مساله
تعیین وارزیابی راه کارها
انتخاب یک راه کار
اجرای راه کار انتخابی
نطارت بر نتایج
۲-۱۴ فرایند تصمیم گیری
رابینز فرایند تصمیم گیری را در هشت مرحله بیان می کند :
مرحله اول :تعیین مساله یا مشکل
فرایند تصمیم گیری معمولا با طرح یا وجود مشکل یا مسئله آغاز می شود به طور دقیق تر ، وجود مسئله به دلیل تفاوت بین وضع موجود ووضع مورد انتظار است .
مرحله دوم : تعیین معیار تصمیم گیری
پس از آن که تشخیص داده شد که مشکل یا مسئله به توجه نیاز دارد ، باید معیارهای تصمیم گیری برای آن مشخص شوند این وظیفه مدیر یا تصمیم گیرنده است که معین کند چه تصمیمی باید اتخاذ شود
مرحله سوم : تخیصیص امتیاز به معیارها
در تصمیم گیری می توان ، با توجه به درجه اهمیت هر معیار، امتیازی به آن اختصاص داد