• گروه های فرایندی

• تعاملات فرایندی

• دلخواه سازی تعاملات فرایندی

• نگاشت فرایندهای مدیریت پروژه

فرایندهای پروژه
پروژه ها از فرایندها تشکیل شده اند . یک فرایند » مجموعه ای از اقداماتی است که نتیجه ای ر ا حاصل می نماید « . فرایند های پروژه توسط افراد انجام می شوند و معمولاً به یکی از دو دسته ی اصلی زیر تقسیم می شوند:

• فرایندهای مدیریت پروژه که کار پروژه را تشریح، سازماندهی و تکمیل می کنند .

• فرایندهای محصول گرا که محصول پروژه را مشخص و ایجاد می کنند .

فرایندهای محصول گرا اغلب توسط چرخه ی حیات پروژه تعریف می شوند و با تغییر حوزه­ کاربردی تغییر می کنند. فرایندهای مدیریت پروژه و فرایندهای محصول گرا در سراسر پروژه هم پوشانی و تعامل دارند . به عنوان مثال محدوده ی پروژه نمی تواند بدون داشتن یک درک اولیه از نحوه ی ایجاد محصول تعریف گردد.
گروه های فرایندی
فرایندهای مدیریت پروژه می توانند به پنج گروهِ یک یا بیش از یک فرایندی سازماندهی شوند:

• فرایندهای آغازین – پروژه یا مرحله را تصویب می کند.

• فرایندهای برنامه ریزی – تعریف و اصلاح اهداف و انتخاب بهترین روش های جایگزین به منظور دستیابی به اهدافی که پروژه جهت پرداختن به آنها تعهد شده است.

• فرایندهای اجرایی – هماهنگ کردن افراد و سایر منابع به منظور انجام برنامه.

• فرایندهای کنترلی – حصول اطمینان از اینکه اهداف پروژه از طریق نظارت و اندازه گیری مستمر پیشرفت برآورده می شوند تا مغایرت ها از برنامه شناسایی شوند و بدین ترتیب در هنگام لزوم بتوان اقدام اصلاحی به عمل آورد.

• فرایندهای اختتامی – پذیرش رسمی پروژه یا مرحله و رساندن آن به یک پایان متعارف.

گروه های فرایندی توسط نتایجی که تولید می کنند به هم متصل می باشند اغلب نتیجه یا ماحصل هر یک ورودی دیگری است . در میان گروه های فرایندی مرکزی، پیوندها تکرار می شوند برنامه ریزی از قبل، برای اجرا یک برنامه ی پروژه ی مستند فراهم می آورد و سپس همان طورکه پروژه پیشرفت می کند، برای برنامه به روزآوری های مستند را مهیا می سازد . این روابط در شکل ۵-۲ نشان داده شده اند . علاوه بر این گروه های فرایندی مدیریت پروژه ر ویدادهایی مجزا و یک مرتبه ای نیستند؛ آنها فعالیت های هم پوشانی هستند که در هر مرحله ی پروژه با سطوح مختلف شدت رخ می دهند . شکل ۶-۲ نحوه ی هم پوشانی گروه های فرایندی و اختلاف آنها را در یک مرحله نشان می دهد. نهایتاً اینکه تعاملات گروه های فرایندی از مراحل ن یز می گذرد، به گونه ای که خاتمه ی یک مرحله، برای شروع مرحله ی بعد داده فراهم می آورد. برای مثال خاتمه ی مرحله ی طراحی به پذیرش سند طراحی توسط مشتری نیاز دارد . به طور همزمان سند طراحی، شرح محصول را برای مرحله ی پیاده سازی که در پیِ آن می آید، تعریف می کند . این تعامل در شکل ۷-۲ نشان داده شده است. تکرار فرایندهای آغازین در ابتدای هر مرحله به حفظ تمرکز پروژه بر نیاز کسب وکاری که پروژه برای پرداختن به آن تعهد شده است، کمک می کند. این امر همچنین به حصول اطمینان از توقف پروژه درصورت عدم وجود بیشتر نیاز کسب وکار یا بعید بودن برآورده شدن آن توسط پروژه کمک می کند .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل ۲-۵ – روابط بین گروه های فرایندی در یک مرحله
شکل ۲-۶ – هم پوشانی گروه های فرایندی در یک مرحله
شایان ذکر است که خروجی ها و ورودی های واقعی فرایندها به مرحله ای که آنها در آن اجرا می شوند، بستگی دارد . هرچند شکل ۷-۲ با مراحل مجزا و فرایندهای مجزا ترسیم شده است، در یک پروژه ی واقعی هم پوشانی های بسیاری وجود دارد . به عنوان مثال فرایند برنامه ریزی نه تنها باید تفصیل های کاری که برای خاتمه ی موفقیت آمیز مرحله ی موجود پروژه انجام می شود را فراهم آورد، بلکه باید شرحی مقدماتی از کاری که باید در مراحل بعدی انجام شود نیز ارائه دهد . این تفصیل دهی فزاینده از برنامه ی پروژه اغلب برنام هریزی موج چرخ های نامیده می شود که نشا ندهند هی آن است که برنام هریزی فرایندی تکراری و مستمر است.
درگیر نمودن ذی نفعان در مراحل پروژه معمولا احتمال برآورده شدن نیازمندی های مشتری را افزایش می دهد و به مالکیت سهام دارانه یا خریداران هی پروژه توسط ذی نفعان جامه ی عمل می پوشاند که این امر اغلب برای موفقیت پروژه حیاتی است.
شکل ۲-۷ – تعامل بین مراحل
تعاملات فرایندی
درون هر گروه فرایندی، فرایندهای جداگانه توسط ورودی ها و خروجی هایشان به هم متصل می شوند . با تمرکز بر این روابط می توانیم هر فرایند را با موارد زیر تشریح کنیم:

• ورودی ها – مستندات یا اقلام قابل مستندسازی که می توان براساس آنها اقدام کرد.

• ابزارها و تکنیک ها – سازوکارهایی که بر ورودی ها اعمال می شوند تا خروجی ها ایجاد گردند.

• خروجی ها – مستندات یا اقلام قابل مستندسازی که نتیجه ی فرایند هستند.

فرایندهای مدیریت پروژه ای که در اکثر پروژه ها و در بیشتر حوزه های کاربردی معمول هستند همچنین تعاملات فرایندی تشریح شده در اینجا در اکثر پروژه های بیشتر حوزه های کاربردی معمول می باشند .
شکل ۲-۸ – روابط میان فرایند های آغازین
فرایندهای آغازین
شکل ۸-۲ تنها فرایند این گروه فرایندی را نشان می دهد.
آغاز – تصویب پروژه یا مرحله بخشی از مدیریت محدوده ی پروژه می باشد.
فرایندهای برنامه ریزی
برنامه ریزی اهمیت بسیاری برای پروژه دارد زیرا که پروژه دربرگیرنده ی انجام کاری است که پیشتر انجام نشده است . در نتیجه فرایندهای نسبتاً زیادتری در این بخش وجود دارند . به هرحال تعداد فرایندها مبیّن آن نیست که مدیریت پروژه در اصل برنامه ریزی است باید میزان برنامه ریزی انجام شده با محدوده ی پروژه و سودمندی اطلاعات تهیه شده متناسب باشد . برنامه ریزی تلاشی مستمر در سراسر حیات پروژه است.
شکل ۲-۹ – روابط میان فرایند های برنامه ریزی
روابط میان فرایندهای برنامه ریزی در شکل ۹-۲ نشان داده شده اند . این فرایندها پیش از تکمیل برنامه ی پروژه در معرض تکرار های م تناوب قرار دارند . برای مثال اگر تاریخ تکمیل اولیه غیرقابل قبول باشد، ممکن است که منابع، هزینه یا حتی محدوده ی پروژه به تعریف مجدد نیاز داشته باشند . علاوه بر این، برنامه ریزی علمی قطعی نیست دو تیم مختلف می توانند برای پروژه ای مشابه برنامه های بسیار متفاوت تهیه نمایند.
فرایندهای اصل ی. برخی فرایندهای برنامه ریزی دارای وابستگی های مشخصی می باشند که الزام می کند آنها اساساً با ترتیبی مشابه در اکثر پروژه ها انجام شوند . برای مثال فعالیت ها باید پیش از آنکه زمان بندی و هزینه بندی شوند، تعریف گردند . ممکن است این فرایندهای اصلی برنام هریزی چندین بار درحین هر مرحله از پروژه تکرار شوند . این فرایندها شامل موارد زیر می باشند:

• برنامه ریزی محدوده – تکوین یک بیانیه ی محدوده ی مکتوب به عنوان مبنایی برای تصمیمات آینده ی پروژه.

• تعریف محدوده – تقسیم دستاوردهای اصل ی پروژه به مؤلفه های کوچک تر و قابل مدیریت تر.

• تعریف فعالیت – شناسایی فعالیت های خاصی که باید به منظور تولید دستاوردهای مختلف پروژه انجام شوند.

• تعیین توالی فعالیت – شناسایی و مستندسازی وابستگی های بین فعالیتی.

• برآورد مدت زمان فعالیت – برآ ورد تعداد دوره های زمانی کاری که برای تکمیل هر یک از فعالیت ها مورد نیاز می باشند.

• تکوین زمان بندی – تحلیل توالی های فعالیت ها، مدت زمان های فعالیت ها و منابع موردنیاز به منظور ایجاد زمان بندی پروژه.