پرسشنامه خودپنداره بک شامل ۲۵ سوال است که برای هر گروه سنی قابل استفاده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

سوالات پرسشنامه در واقع یک صفت یا خصوصیت را مطرح می کند که آزمودنی باید در این صفت خودش را با بقیه مقایسه کند .سوالات این آزمون دارای ۵ گزینه است که عبارتند از :

محورها

محتوای سوالات

سوالات هر محور

توانایی ذهنی

معلومات هوش – هوش – حافظه – توانایی خواندن – بیان کردن- یادگیری

۲-۵-۹-۱۶-۲۲

جذابیت فیزیکی

قیافه – محبوبیت – جذابیت – شخصیت – وضع ظاهری

۱-۶-۱۰-۱۲-۱۷

مسایل اخلاقی

حرص و طمع – مهربانی – خودخواهی – خلق و خوی- بیرحمی

۳-۱۱-۱۵-۱۸-۱۹

کفایت کاری

موفقیت – تنبلی –تلاش و سخت کوشی – به اتمام رساندن کارها

۸-۱۳-۲۰-۲۴

مهارتهای اجتماعی

برقراری ارتباط اجتماعی

۴-۷-۱۴-۲۱-۲۳-۲۵

اعتبار و روایی :
این پرسشنامه توسط محققان ، مختاری حسن آباد ، قلی زاده عنصرودی ، سوری، نبوی و … در سالهای ۱۳۷۱تا ۱۳۸۴ به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد رشته های مشاوره و سنجش و اندازه گیری و مدیریت آموزشی مورد پژوهش قرار گرفته است . ضریب اعتبار آن را جمال الدین نبوی (۱۳۸۳) با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ معادل ۸۵/۰ گزارش کرده اند . همکار دیگر این طرح بهرام سلطانی از طریق روش دو نیمه کردن ضریب اعتبار معادل ۸۲/۰ را گزارش نموده است .
روایی :
برای سنجش روایی سازه این آزمون ضریب همبستگی بین نمره های دو تست خود پنداره بک و راجرز محاسبه و معادل ۵۴/۰ -گزارش شده است که از لحاظ آماری معنادار است . علت منفی بودن این ضریب آن است که نمره بالا درآزمون راجرز نشان دهنده خود پنداره پایین است در حالی که نمره بالا در آزمون بک نشان دهنده خود پنداره بالا است . ضریب مذکور نشان می دهد دو آزمون سازه مشترکی را مورد سنجش قرار می دهند .
ب- پرسشنامه رضایت شغلی بری فیلد و روث
پرسشنامه ی رضایت شغلی بری فیلد و روث (۱۹۵۱ )، شامل ۱۹پرسش ساده و قابل فهم است، که از طریق سنجش لیکرتی به ارزیابی رضایت ازکار و حرفه میپردازد. پاسخ به پرسش ها به شکل زیر نمره بندی میشود: ۱- کاملا مخالفم ۲- مخالفم۳- نظری ندارم ۴- موافقم ۵- کاملا موافقم. دامنه ی نمره های احتمالی میان ۱۸ تا ۹۰ گزارش شد. نمره های بالاتر نشان دهنده ی رضایت شغلی بیشتر فرد می باشد . بری فیلد و روث پایایی این ابزار ۸۷ درصد ارزیابی کرده اند(به نقل از طوبایی و همکاران،۱۳۸۸).
نحوه محاسبه امتیازات
پرسشنامه رضایت شغلی بری فیلد و روث (OJS) دارای ۱۸ گویه و به صورت یک بعد رضایت شغلی را در کل به جای سنجش جنبه های شغلی با طیف لیکرت پنج گزینه ای می سنجد.
امتیاز گویه های مستقیم (مثبت): کاملا مخالفم=۱، مخالفم=۲، نظری ندارم=۳، موافقم=۴، کاملا موافقم=۵
امتیاز گویه های معکوس (منفی): کاملا مخالفم=۵، مخالفم=۴، نظری ندارم=۳، موافقم=۲، کاملا موافقم=۱
گویه های معکوس (منفی): شامل سوالات ۴، ۶، ۸، ۱۰، ۱۱، ۱۴، ۱۶، ۱۸ و بقیه سوالات همه مستقیم می باشند
نکته: محدوده نمره گذاری برای هر آیتم از ۱ تا ۵ می باشد و بنابراین مجموع امتیازات بین ۱۸ تا ۹۰ است و مرکز آن ۵۴ امتیاز می باشد که می توان گفت امتیازات بالاتر از ۵۴ رضایت شغلی بالا و امتیازات پایین تر از ۵۴ رضایت شغلی پایین تری دارند.
ج- پرسشنامه سنجش نگرش های مذهبی^[۹۳]
پرسشنامه سنجش نگرشهای مذهبی مسلمانان توسط سراج زاده(۱۳۷۷; به نقل از شریفی،۱۳۸۱) و بر اساس مدل گلاک و ستارک^[۹۴] (۱۶۹۵; به نقل از همان منبع) با اسلام، بویژه اسلام شیعی تطبیق داده و متناسب شده است . این پرسشنامه دارای ۲۶ عبارت است که چهار بعد (زیر مقیاس) را می سنجد که شامل:
۱- بعد اعتقادی^[۹۵](عبارات شماره ۱ تا ۷) : باورهایی که انتظار آن می رود پیروان آن دین به آنها اعتقاد داشته باشند

۵-۵-۲ محدودیت های خارج از کنترل پژوهشگر ۲۲۷
۵-۶ پیشنهادهای پژوهش ۲۲۷
۵-۶-۱ پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق ۲۲۷
۵-۶-۲ پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده ۲۳۰

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

منابع و مآخذ ۲۳۱
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول (۲-۱): ابعاد هوش فرهنگی ۴۷
جدول (۲-۲): انواع آموزش ها برای ارتقا هوش فرهنگی ۶۰
جدول (۲-۳): پیامدهای مثبت تعهد سازمانی ۱۳۸
جدول (۳-۱): جمعیت جامعه آماری بر حسب نواحی آموزش و پرورش ۱۵۵
جدول (۳-۲): جمعیت نمونه به تفکیک نواحی آموزش و پرورش ۱۵۶
جدول (۳-۳): سؤالات مربوط به سنجش بعد فراشناختی هوش فرهنگی ۱۵۸
جدول (۳-۴): سؤالات مربوط به سنجش بعد شناختی هوش فرهنگی ۱۵۸
جدول (۳-۵): سؤالات مربوط به سنجش بعد انگیزشی هوش فرهنگی ۱۵۹
جدول (۳-۶): سؤالات مربوط به سنجش بعد رفتاری هوش فرهنگی ۱۵۹
جدول (۳-۷): سؤالات مربوط به سنجش بعد عاطفی تعهد سازمانی ۱۶۰
جدول (۳-۸): سؤالات مربوط به سنجش بعد مستمر تعهد سازمانی ۱۶۱
جدول (۳-۹): سؤالات مربوط به سنجش بعد هنجاری تعهد سازمانی ۱۶۲
جدول (۳-۱۰): ضریب آلفای پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش ۱۶۳
جدول (۳-۱۱): ضرایب آلفای مؤلفه های پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش ۱۶۳
جدول (۳-۱۲): ضریب آلفای پرسشنامه تعهد سازمانی در این پژوهش ۱۶۳
جدول (۴-۱): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب ناحیه ۱۶۹
جدول (۴-۲): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن ۱۷۰
جدول (۴-۳): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت ۱۷۱
جدول (۴-۴): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات ۱۷۲
جدول (۴-۵): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی ۱۷۳
جدول (۴-۶): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل ۱۷۴
جدول (۴-۷): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع استخدام ۱۷۵
جدول (۴-۸): توزیع فراوانی متغیر هوش فرهنگی ۱۷۶
جدول (۴-۹): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد هوش فرهنگی ۱۷۷
ادامه جدول (۴-۹): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد هوش فرهنگی ۱۷۸
جدول (۴-۱۰): آماره های توصیفی ابعاد سازنده هوش فرهنگی ۱۸۲
جدول (۴-۱۱): توزیع فراوانی متغیر تعهد سازمانی ۱۸۳
جدول (۴-۱۲): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد تعهد سازمانی ۱۸۴
ادامه جدول (۴-۱۲): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه‌های سازنده ابعاد تعهد سازمانی ۱۸۵
جدول (۴-۱۳): آماره های توصیفی ابعاد سازنده تعهد سازمانی ۱۹۰
جدول (۴-۱۴): بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق به کمک آزمون کولموگروف اسمیرنف ۱۹۱
جدول (۴-۱۵) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین هوش فرهنگی با تعهد سازمانی ۱۹۳
جدول (۴-۱۶) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد فراشناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی ۱۹۴
جدول (۴-۱۷): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد شناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی ۱۹۵
جدول (۴-۱۸): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد انگیزشی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی ۱۹۶
جدول (۴-۱۹): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد رفتاری هوش فرهنگی با تعهد سازمانی ۱۹۷
جدول (۴-۲۰): مشخص‏کننده‌های تحلیل رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی ۱۹۸
جدول(۴-۲۱): ضریب رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی ۱۹۹
جدول (۴-۲۳): بررسی رابطه بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی ۲۰۱
جدول (۴-۲۴): نتیجه آزمون خی دو بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی ۲۰۱
جدول (۴-۲۵): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سابقه خدمت با هوش فرهنگی ۲۰۲
جدول (۴-۲۶): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سن با هوش فرهنگی ۲۰۳

۱- سالهای ۱۹۶۹-۱۹۰۰ دوره ای که در آن مطالعات روان شناختی مربوط به هوش و عاطفه جدا و مستقل از یکدیگر صورت می گرفت .
۲- سالهای ۱۹۸۹-۱۹۷۰ دوره ای که طی آن روان شناسان به بررسی چگونگی تاثیر عواطف و تفکر بر یکدیگر می پرداختند
۳- سالهای ۱۹۹۳-۱۹۹۰ دوره ای که در آن هوش عاطفی به عنوان یک موضوع مورد مطالعه و تحقیق مطرح گردید
۴- سالهای ۱۹۹۷-۱۹۹۴ دوره ای که طی آن مفهوم هوش عاطفی رواج یافت
۵- از سال ۱۹۹۸ تاکنون دوران اخیر که دوران انجام مطالعات شفاف سازی در مورد مفهوم هوش عاطفی است
دوره ی اول یعنی سالهای ۱۹۶۹-۱۹۰۰ دوره ای بود که تحقیقات پیرامون هوش و عاطفه در حوزه هایی جداگانه صورت می گرفت در حوزه ی هوش اولین آزمون ها ساخته و توسعه پیدا کردند هوش به عنوان عاملی در نظر گرفته می شد که در برگیرنده ی توانایی انجام صحیح امور و استدلال کردن است در این دوره هم چنین اساس زیست شناختی هوش مورد مطالعه قرار گرفت .
در بررسیهای مربوط به عواطف پژوهشگران درگیر موضوع مرغ و تخم مرغ بوند بدین ترتیب که شخصی که با یک موقعیت استرس آور مواجه می شود ( مثلا دیدن خرس ) ابتدا پاسخ فیزیولوژیکی هیجان از خود نشان می دهد ( مثلا افزایش ضربان قلب ) و سپس احساس هیجان می کند یا ابتدا احساس هیجان در او شکل می گیرد و سپس تغییرات فیزیولوژیکی دراو بروز پیدا می کند مسئله دوم در بررسی عواطف این بود که آیا عواطف مفهومی عام وجهان شمول است یا به وسیله ی عوامل فرهنگی تعیین و تفکیک می شود داروین عقیده داشت که عواطف در بین همه حیوانات و از جمله انسان مشترک است این عقیده در تضاد با فلسفه شک گرایی روان شناسان اجتماعی بود که معتقد بودند عواطف در فرهنگهای مختلف به اشکال مختلف بروز پیدا می کند دومین دوره یعنی سالهای ۱۹۸۹-۱۹۷۰ دوره ای بود که طی آن پیشرفت های چندی در زمینه ی هوش عاطفی صورت گرفت هوش و عاطفه که قبلا حوزه ی جداگانه ای بودند در این دوره در یک حوزه ی جدید به یکدیگر نزدیک شدند و حوزه ی جدیدی را با عنوان شناخت و احساس ( تفکر عاطفه ) تشکیل دادند در این حوزه ی جدیدتر پژوهشگران به دنبال یافتن قوانین مناسبی در این مورد بودند که عواطف به چه چیزی اشاره دارد و چه زمانی بروز می کنند برخی از پژوهشگران نظر داروین مبنی بر این که عواطف در بین افراد یک گونه یکسان است و این که عواطف تظاهرات بیرونی احساسات درونی در مورد روابط می باشند در تایید کردند در این دوره هم چنین تاثیر عاطفی بر تفکر افراد افسرده و افرادی که قبلا به اختلال دو قطبی ( مانیک – دپرسیو ) مبتلا بودند مورد بررسی و آزمایش قرار گرفت پژوهشگرانی که درباره هوش مصنوعی مطالعه می کردند ، علاقمند به دانستن این موضوع شدند که آیا لازم است نظام های ویژه را به شکل برنامه های رایانه ای طراحی کنند تا بتوانند احساسات شخصیت های داستانی را درک نمایند تحقق این امر مستلزم تهیه و تدوین تعدادی از قوانین اساسی عواطف و نیز تعیین مصادیق و معنای آنها بود که در بررسی و مطالعه ی موضوع شناخت و عاطفه مورد توجه قرار گرفته بود این موضوع گرچه کم اهمیت به نظر می رسد اما نیازمند تبادل نظر بین محققان هوش مصنوعی و کسانی بود که در مورد عاطفه و شناخت مطالعه می کردند .
مقیاسهای مبتنی بر روشها و رویکردهای اندازه گیری :
جدا از مدل یا تعریف هوش عاطفی که مقیاسها بر اساس آنها متمایز می شدند دومین عامل عمده ی تفاوت در بین مقیاسها، شیوه ی اندازه گیری شان بود بسیاری از مقیاسهای فوق الذکر شیوه ی خویشتن داوری را مورد استفاده قرار می دادند مثلاً از نظر هوش عاطفی خود را چگونه ارزیابی می کنید شیوه های خویشتن داوری با اندازه گیری حاصل از مقیاسهای درجه بندی مشاهده گر متفاوت می باشد ( مثلا یک مشاهده گر شما را از نظر هوش عاطفی ارزیابی می نماید ) هر دوی این مقیاسها نسبت به آزمون های توانایی که پاسخ دهندگان به آن درست یا غلط پاسخ می دهند ( مثل منظور از حسد چیست ؟ ) چیزهای متفاوتی را اندازه می گیرند اگر شخصی هوش عاطفی را به عنوان مجموعه ای از ناتوانایی خاص و مرتبط با صفات شخصیت در نظر بگیرد در آن صورت شیوه های خویشتن داری موثر است به عنوان مثال مقیاس اسکات و همکارانش ( نقشه ضریب هوش عاطفی ) و نیز پرسشنامه هوش عاطفی تعداد زیادی سئوال مشابهه می پرسند ، مثلا آیا شما با عواطف خود صادق و روراست هستید ؟ آیا توانایی خوبی به حل مساله دارید ؟ و آیا خلق و خوی شما مثبت است چنین مقیاسهایی که همبستگی بسیار بالایی با خلق و خوی خوشایند ( و البته همبستگی منفی و خلق و خوی ناخوشایند ) دارند به طور اساسی احساسی بهزیستی و کامیابی خود ادراک شده ی شخص را اندازه گیری می نماید حقیقت این است که این مقیاسها روی مثبت بودن تاکید داشته و بیشتر این مقیاسها ، همسبتگی بسیار بالایی با ویژگی مثبت ( از نظر عاطفی ) دارند ( ۸% r تا ۵%= r بسته به مقیاس مورد استفاده ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴ )
به دلیل اینکه از نظر عاطفی مثبت بودن ، چیزهای خوب زیادی را پیش بینی می نماید بنابر این ممکن است تعداد زیادی از این مقیاسهای جدید نمونه ای از یک چرخه ی ازنو شکل گرفته شده باشد هنوز شواهد کافی در دست نیست تا نشان دهد که پیش بینی های مبتنی بر مقیاسهای ترکیبی ، فراتر از پیش بینی هایی که از طریق مثبت بودن عاطفی بدست آمده اند مشکل دیگری که در مورد فنون خود سنجی وجود دارد این است که این فنون باهوش اندازه گیری شده ی واقعی ارتباط چندانی ندارد حداقل در حوزه ی هوش IQ اندازه گیری شده همبستگی بالایی با مقدار هوش حاصل از فنون خود سنجی ندارد ( قبلا بین ۳% = r 0=r ) این حالت مثل این است که ما کلاسی را در نظر بگیریم که در این کلاس دانش آموزانی باهوش متوسط وجود دارند که فکر می کنند از دیگران باهوش تر هستند هم چنین دانش آموزانی دراین کلاس هستند که با هوش می باشند ولی به اندازه ی نسبت به خود بدبین اند که نمی توانند توانایی های بالقوه خود را آشکار سازند و نیز دانش آموزانی وجود دارند که از توانایی ذهنی کمی برخوردار می باشند و نمی توانند مطالب را به خوبی درک نموده به سوالها پاسخ دهند یعنی بین IQ واقعی این سه گروه ارزیابی هایی که خود آنان از هوششان به عمل می آمدند هیچ تناسبی وجود ندارد (‌ سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
دومین رویکرد در زمینه ی اندازه گیری هوش عاطفی ، بهره گرفتن از مقیاسهای درجه بندی توسط مشاهده گر می باشد این رویکرد بر این باور دلالت دارد که می توان از هوش عاطفی به عنوان یک رفتار نام برد در مقیاسهای درجه بندی ، مشاهده گر که فرد را می شناسد مشخص می کند که فرد ازچه میزانی ازهوش عاطفی برخوردار است درموقعیت های سازمانی یک مشاهده گر به صورت کامل همه جانبه فرد را مورد ارزیابی قرار می دهد هم چنین مدیر یک موسسه بازخوردهای از همکاران ، زیر دستان و سرپرستان خود در مورد توانش هایی که فرض می شود به هوش عاطفی وی مرتبط باشند دریافت می دارد مقیاس ECI( سیاهه توانش های عاطفی ) نمونه ای از مقیاسهایی است که بر اساس تعاریف ترکیبی هوش عاطفی ساخته شده است آنچه در مورد فنون خود سنجی هوش گفته شد در مورد روش های درجه بندی مشاهده گران هم صادق است بدین معنا که برای مشاهده گران مشکل تا بتوانند راجع به هوش دیگران قضاوت کنند یک عملکرد ذهنی فوق العاده ممکن است فقط در ذهن مشاهده گر وجود داشته باشد ( یعنی واقعا این گونه نباشد ) علاوه بر این حتی بسیاری از مشاهده گران تیز بین و مجرب هم ممکن است نتوانند یک عملکرد ناشی از هوش بالا را از عملکرد ناشی از هوش متوسط که حاصل سخت کوشی ، شانس یا خلاقیت است از یکدیگر تشخیص بدهند در همه ی موارد مشابه تعجب آور نسبت که قضاوت های مشاهده گران در مورد هوش ، نتواند با هوش واقعی مرتبط یا هم خوان باشد ( در این ها یک استثناء وجود دارد و آن این که معلمان به عنوان مشاهده گر به خوبی می توانند هوش دانش آموزان خود را تخمین بزنند ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

اگر کسی هوش عاطفی را به عنوان یک هوش پذیرفته باشد احتمالا به دنبال یک آزمون توانایی می گردد تا این هوش را اندازه گیری نماید در این نوع آزمونها آزمودنی به حل مسائلی می پردازد که جوابهای صحیح یا غلط دارد برخی از ارزیابی های هوش عاطفی از روش های سنتی سنجش هوش بهره می گیرند در یکی از این نوع ارزیابی ها مثلا تصویری از یک چهره به آزمودنی ها نشان داده می شود تا آنان حالات عاطفی این چهره را حدس بزنند یا از آزمودنی ها خواسته می شود تا خشم را معنا کنند و دوباره آن توضیح دهنده تا مشخص شود که تا چه اندازه قادر به درک مفهوم خشم هستند نمونه های از این نوع مقیاسها ، آزمون هوش عاطفی چند عاملی (MEIS) و آزمون هوش عاطفی قادر است مایر ، سالووی و کارسر (MSCEIT) می باشد این آزمونها بیانگر این موضوع هستند که هوش عاطفی یکی از اقسام هوش است و با هوش شناختی تفاوت دارد و عامل پیش بین کننده ی مهمی است و با افزایش بین زیاد می شود این سئوال که هوش عاطفی درباره چه چیزی صحبت می کند سئوالی مهم و اساسی است زیر احتمالا پاسخ ها و رویکردهای مختلف در این موضوع موجب ارزیابی های کاملا متفاوتی از شخص واحد می شود وقتی دو آزمون چیز واحدی را می سنجد افراد فکر می کنند که نمره مشابهی بر این دو آزمون بدست می آورند در حوزه ارزیابی هوش ، شخصی که در مقیاس هوشی وکسلر بزرگسالان نمره ی بالایی کسب می کند که معمولا این چنین است بایستی در آزمون استنفورد بینه نمره ی بالایی کسب نماید به همین ترتیب شخص دیگری که در یک آزمون هوشی نمره ی پائینی کسب می کند در آزمون دیگر هم نمره اش پائین است این وضعیت در حوزه ی آزمونهای خصیصه های اجتماعی نیز صادق است قبلا فردی که در مقیاس برون گرایی آزمون شخصیتی آیزنگ نمره بالایی کسب می نماید در مقیاس برون گرایی آزمون NEO-PI نیز نمره بالایی بدست خواهد آورد یعنی هر دو آزمون می توانند افراد را به نحو یکسانی درجه بندی نماید ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴) به احتمال زیاد چنین وضعیتی در مورد هوش عاطفی صدق نمی کند مقیاسهای مبتنی بر مدل توانایی با حداقل همبستگی ( ارتباط ) با مقیاسهایی که بر اساس مفاهیم تندرستی یا موفقیت می باشد خصیصه ها را مورد اندازه گیری قرار می دهند پژوهشها این گونه فرض می نمایند که روش های ارزیابی توانایی ، بیشتر قادر به ارزیابی توانایی یا ظرفیت پردازش اطلاعات عاطفی نمی باشند مقیاسهای خود سنجی مدلهای ترکیبی ممکن است برخی از این نوع اطلاعات را مورد استفاده قرار دهند مقیاسهای خود سنجی هم چنین مواردی چون خلق مثبت ، خوش بینی حرمت نفس و برون گرایی را به شکلی ابتدایی ، مورد ارزیابی قرار می دهند در حقیقت هم پوشی مقیاسهای ترکیبی با مقیاسهای سنتی خصیصه ای شخصیت ، آن قدر زیاد است که پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که چنین رویکردهای خود سنجی که در مقایسه با مقیاسهای موجود چیز جدیدی را اندازه گیری نمی کنند نهایتا به نظر می رسد در رویکردهای درجه بندی برای ارزیابی فشارهای اجتماعی اعمال شده بر افراد از جانب دیگران که با مسائلی چون موقعیت و اعتبار شغلی آنان ارتباط دارد از روش های ترکیبی استفاده می نمایند تفاوت مشخص و واضح بین مقیاسهای توانایی و روش های ارزیابی خود سنجی در حوزه ی ادبیات هوش موضوع مهمی محسوب می شود و هنوز حوزه هایی وجود دارند که در آنها بین هوش به عنوان یک توانایی و سایر ویژگی های شخصیتی ، هم پوششی وجود دارد مثلا هوش سنتی همبستگی پایین اما تعریف شده ای با ویژگی هایی چون کنجکاوی و سیالی ذهن دارد در زمینه ی هوش عاطفی ، همبستگی بین مقیاسهای توانایی و هم دلی خود سنجی شد با ۳۰/۰ تا ۰=r است و همبستگی پائین تری با فراتجربه های خلقی دارد هر چه همبستگی بین دو آزمون کمتر باشد بیانگر استقلال اساسی آنها از یکدیگر است با توجه به رابطه بسیار بالای مقیاسهای خود سنجی با یکدیگر و با خلق مثبت ۸۰/۰ تا ۵۰/۰=r و نیز از آن جایی که حالات خلقی پیش بینی کننده های خوبی برای موارد گوناگون ( مثلاً رضایت شغلی و سلامت روانی ) می باشد ، لازم است تا ما از طریق مقیاس خود ارزیابی و به طور تجربی خلق فعلی خود را کنترل کنیم اما قابل ذکر است که متاسفانه در این زمینه پژوهشهای چندانی صورت نگرفته است ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
آیا هوش عاطفی بهترین عامل پیش بینی کننده ی موفقیت در زندگی می باشد ؟
اولین نظریه ای که در مورد هوش عاطفی ارائه شد که در زمان خودش بحث های زیادی به دنبال داشت فقط ادعا می نمود که واقعا این نوع هوش وجود دارد ده سال بعد که هنوز این دعا مورد بحث بود و بر خلاف حمایت های دریغ و فراوانی که از آن می شد ادعای دیگری مطرح شد مبنی بر این که نه تنها هوش عاطفی وجود دارد بلکه قادر به پیش بینی اموری چون حساسیت اجتماعی پایداری و سلامت عمومی نیز می باشد ادعاهای فوق الذکر به پذیرش و اقبال عمومی مفهوم هوش عاطفی کمک زیادی کرد من و همکارانم هیچ گاه چنین ادعاهائی نداشتیم که هوش عاطفی به اندازه IQ و یا حتی بیشتر از آن قادر به پیش بینی موفقیت در زندگی می باشد بلکه ادعایی ما این است که هوش به عنوان یک عامل پیش بینی کننده معتبر برای موفقیت تحصیلی و برخی اوقات برای موفقیت شغلی می باشد والستر مایکل یکی از منتقدان روش های ارزیابی شخصیت در سال ۱۹۶۷ هوش را به عنوان یک وسیله ی قوی و نیرومند مورد نقادی موشکافانه و دقیق خود قرار داد چرا که هوش به طور متوسط می تواند میزان پیشرفت تحصیلی را پیش بینی نماید یعنی در سطح ۵/۰=r هم چنین همبستگی بین پرستیژ یک شغل ( که توسط مشاهده گران درجه بندی می شود ) با هوش متوسط افراد شاغل در آن شغل در حدود ۸۰/۰=r می باشد
این ادعا که هوش عاطفی عامل پیش بینی کننده ی خوبی برای باهوش بودن است و بایستی همبستگی بین این دو ۵۰/۰=r تا ۸۰/۰=r باشد ، ادعای پوچ و بی معنایی است تلاش جهت فراهم نمودن شواهد کافی و معتبر در مورد ادعای عامه پسندی که در کتاب هوش عاطفی در سال ۱۹۹۵ ذکر شده مایوس کننده بود مثلا گزارش تهیه شده توسط موسسه ی بل که بیان می داشت مهندسانی ( به عنوان آزمودنی ) که از نظر هوش عاطفی در حد بالایی بودند ، کار آمد تر از سایرین بودند از این جهت زیر سئوال رفت که این مطالعه هیچ نوع اندازه گیری روان شناختی را شامل نمی شد در عوض نکته ی قابل توجه در این مطالعه این بود که مهندسان کار آمد در مقایسه با همتا خود اطلاعات شغلی یکسان و مشابهی داشتند گرچه داشتن اطلاعات مشترک و مشابه ممکن است جزئی از هوش عاطفی باشد در عین حال می تواند مربوط به برون گرایی ، مصلحت اندیشی یا شایستگی های عمومی باشد چیزی که در این گزارش مورد اشاره قرار نگرفته است ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
شاید چنین ادعایی عامه پسند ، در راستای تغییر نام زیرکانه و فرصت طلبانه ی مقیاسهای خود سنجی به عنوان مقیاسهای هوش عاطفی بود که موجب شد برخی روان شناسان ، موضوع هوش عاطفی را به طور کامل رد نماید البته چنین غفلت ها وردکردن موضوع به طور کامل ، دیدگاهی فوق العاده منفی گرایانه می باشد مثلا طی مقاله ای در مجله ی « شخصیت و روانشناسی اجتماعی ، دیویس » استانکوف و روبرتز نوشتند : ادعاهای اخیر مبنی بر این که هوش عاطفی اثرات فوق العاده ای دارد ، بایستی مورد بررسی های دقیق روان سنجی قرار گیرد ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
به جای کم شدن و از بین رفتن چنین ادعاهایی ، در حقیقت میزان این گونه ادعاها دو چندان شده است ، مثلا در کتاب گلمن نوشته شده بود : هوش عاطفی ، دو برابر مهم تر از IQ و سایر مهارتهای ذهنی می باشد این گونه ادعاها در مقاله های گوناگون تکرار شده بود مدارک بدست آمده نشان می دهند که یافته های ارائه شده در آن زمان بر اساس یک سری مطالعاتی بود که بر روی توصیف های شغلی صورت گرفته بود تا بر اساس آن نشان داده شود که هوش عاطفی دو برابر مهم تر از مهارتهای فنی است و قدرت پیش بینی کننده بهتری دارد مبتنی ساختن این گونه ادعاها بر اساس مطالعات است و بی پایه ، تاسف بار است از طریق مطالعه ترجیهات شغلی نمی توان به بهترین نحو عملکرد شغلی را ارزیابی نمود ، زیرا در این نوع اندازه گیری ها ، آنچه مورد سنجش قرار می گیرد تعدادی کلمه و عبارت و آگهی های شغلی می باشد و شگفت آور نیست که تعداد زیادی از این نمونه کلمات و عبارات در مقوله های هوش عاطفی که توسط گلمن ارائه شد دیده شود ، همان طور که قبلا گفته شد در سال ۱۹۹۸ گلمن فهرست خصیصه های هوش عاطفی مورد نظر خود را به ۲۵ خصیصه افزایش داد در این فهرست طولانی تقریبا هیچ موردی بر حسب IQ را نگرفت و همه موارد از درک سیاسی گرفته تا تنوع طلبی همگی جزء هوش عاطفی محسوب می شدند اجازه دهید به موضوع قبلی بر گردیم محتوای آگهی های شغلی لزوما منعکس کننده ی موفقیت به معنای واقعی نیست چنین محتوایی ممکن است از چند صفت و خصیصه خاص گرفته شده باشد درک این که چه چیزی واقعا موفقیت را پیش بینی می نماید مستلزم استفاده از مقیاسهای واقعی شخصیت و نیز پیش بینی بر اساس عملکرد شغلی می باشد با عنایت به مطالب فوق می توان گفت شواهد کمی مبنی بر این که هوش عاطفی بهترین پیش بینی موفقیت در زندگی است در دست می باشد چه رسد به این که اهمیتی در برابر IQ داشته باشد این موضوع ما را به سئوال آخر رهنمون می سازد یعنی این که چرا هوش عاطفی مهم است چرا هوش عاطفی مهم است ؟
پاسخ به این سئوال که چرا هوش عاطفی اهمیت دارد تا حد زیادی بستگی به موضوعی دارد که هوش عاطفی درباره اش صحبت می کند نسخه های ترکیبی هوش عاطفی در حقیقت نسخه های تجدید نظر شده ی مقیاسهای شخصیت اما با برچسب هوش عاطفی می باشد به عبارت دیگر هوش عاطفی ازطریق ارزیابی نسبی شخصیت ، سازمانهای علاقه مند به پیش بینی عملکرد خوب را به خود راغب ساخته است پس می توان گفت به دلیل برخورداری از ارزش بالقوه همه روش های ارزیابی شخصیت نمی توانند بد باشند و با کمی دقت پی خواهیم برد که مقیاسهای خود سنجی هوش عاطفی احتمالا ترکیبی از خصیصه های شخصیتی از قبیل برون گرایی ، جامعه پذیری ، عزت نفس ، خوش بینی و تعدادی ویژگی جدید هم چون تجارب فراخلقی می باشد گرچه بخش های عمده ی چنین مقیاسهایی « هوش » یا عاطفه و یا حتی هوش عاطفی به مفهومی که در این جا مورد اشاره قرار گرفت ، توجه چندانی نداشتند ولی دارا توانایی یکسانی نسبت پیش بینی خصیصه های اصل شخصیت که تحت عنوان جدیدی ارزیابی می شدند بوند این در حالی است که خصیصه های اصل شخصیت همگی بد نبودند ولی متاسفانه تا سالهای اخیر کمتر مورد توجه قرار می گرفتند ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
در حقیقت بین ابزار خود سنجی هوش عاطفی و رضایت شغلی و بعضا عملکرد شغلی روابطی به دست آمده است اما هیچ کدام از این ها مهم تر از هوش نسیتند و این جای امیدواری است گرچه طی سالهای گذشته یافته های به دست آمده اند مبنی بر این که از طریق مقیاسهای خود سنجی هوش عاطفی می توان موفقیت را پیش بینی نمود و هوش عاطفی مهم ترین عامل پیش بینی موفقیت صاحبان حرف می باشد با این حال استفاده از چنین مقیاسهای خود سنجی نیازمند کنترل همه ی سطوح احساسهای خوشایند ـ ناخوشایند ، درون گرایی – برون گرایی ، خوش بینی و موارد مشابه می باشد تا از این طریق بتوان نتایج را به روشنی تعبیر و تفسیر نمود ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
اگر شخصی در حال حاضر به مفهوم توانایی هوش عاطفی علاقه مند شود به اشارات واضح و عینی ترین دسترسی دارد و کمتر نیازمند توضیح اضافی می باشد زیرا در بدو امر ، مفهوم توانایی ، یک خصیصه جدید را معرفی می کند که با خصیصه های قبلی ، کمترین هم پوشی را دارد هوش عاطفی به عنوان یک خصیصه ی تازه ممکن است موارد مهمی را که قبلا غیر قابل پیش بینی بود پیش بینی نماید قبلاً به نظر می رسد که هوش عاطفی بالا می تواند خشونت کمتر و یا سایر رفتارهای مشکل آفرین را پیش بینی نماید اگر این موضوع کاملا صحت داشته باشد هوش عاطفی می تواند کاربردهای عملی مهمی داشته باشد حتی مبهم تر از آن ، این مفهوم ممکن است اشارات نظری و فرهنگی را شامل شود و بدین ترتیب که اگر عواطف ، اطلاعات را انتقال می دهند اگر اینها ، قواعدی برای پردازش اطلاعات می باشد پس در نتیجه می توان گفت وقفه و یا پریشانی عواطف هیچ گاه به چشم نخواهد خورد و به جای عواطف ، غالبا می توانند اطلاعات مهمی را انتقال دهند به عبارت دیگر اگر هوش عاطفی به عنوان یک هوش از استانداردهای لازم برخوردار باشد در نتیجه یک دلیل قانع کننده برای مبحث پیرامون عواطف و اطلاعاتی که انتقال می دهند ، بدست می دهد در سطح انفرادی ، وجود هوش عاطفی ، بدین معناست که در برخی حالات که قلب های شکسته یا آرزوهای بر باد رفته نامیده می شود پردازش خردمندانه هم چنان ادامه می یابد تشخیص این نوع هوش عاطفی توانایی مدار و بحث پیرامون آن در سطح سازمانی ، در مدارس ، مراکز تجاری و سایر موسساتی که پیش از این نسبت به زندگی عاطفی به انتقال دهنده ی اطلاعات باشند ، پس نامیده گرفتن چنین اطلاعاتی ، خطر پذیری یک سازمان را افزایش می دهد نهایتا در سطح اجتماعی ، مفهوم توانایی از هوش عاطفی یک فرایند تعالی خوبی را بین دو جریان متخاصم ایجاد می کند :
عقیده فلاسفه رواقی که عواطف را راهنمایان غیر قابل اعتمادی می دانستند و رویکرد رومانتیک که معتقد به پیروی انسان از قلب و دل بودند ، شاید این دو طرف متخاصم از طریق هوش عاطفی بتوانند به سطح بالاتری از درک نائل شده به شکل گیری زندگی مسالمت آمیز کمک نماید ( سیاروچی و همکاران ۱۳۸۴)
نفش هوش عاطفی در تفکر و رفتار انسان
به راستی عاطفه چه نقشی در شیوه ی تفکر انسان در زندگی روزمره ایفا می کند فلاسفه بزرگی چون ارسطو ، سقراط ، افلاطون ، سنت اگوستین ، دکارت ، پاسگال و کانت مجذوب این موضوع اند افلاطون اولین کسی بود که فکر می کرد عاطفه جنبه بسیار ابتدایی و حیاتی انسان است که با عقل منطق سازگار نیست فروید عاطفه را تضعیف کننده تفکر منطقی می داند آرتورکاسلر معتقد بود ناتوانی ما در آگاهی ، نسبت به واکنش های عاطفی خشن و غیر طبیعی و ناتوان در دوران جنینی است و نوعی اشتباه تکاملی است که بسیاری از جنبه های حیاتی نوع انسانی را تهدید می کند ( سالار کیا ۱۳۸۵)
اما پژوهش های جدید در حوزه روان شناسی و عصب شناسی تصاویر متفاوتی ارائه می کنند چرا که نقش عاطفه را مفید و حیاتی و پیچیده تر از نظام شناختی می دانند البته بحث در خصوص این دو نقطه نظر متضاد قدیم و جدید مورد نظر و هدف ما نیست . بلکه بهتر است بگوئیم عاطفه ممکن است تسهیل کننده یا مختل کننده تفکر و واکنش های ما باشد بنابر این تفکر عاطفی هم می تواند نشانه پرهوشی و سازگاری باشد و هم نشانه کم هوشی و ناسازگاری آن چه که ما را یاری می دهد این است که بدانیم چگونه چرا و چه زمانی چنین تاثیرات عاطفی به وقوع می پیوندند ( همان منابع)
تا حال برایتان پیش آمده که یک موضوع خواندنی و یا تماشای یک فیلم یا یک سخنرانی ، غرق شده باشید ؟ حتما تجربیاتی از این دست داشته اید حالت غرق شدگی حالتی است که در آن توجه و تمرکز به طور خودکار و فعال عمل می کنند حالت خوبی که می توان از موهبت یادگیری در حد بالایی بهره مند شد چگونه ؟ این حالت پیش می آید ؟ یکی از خرده مقیاسهای هوش عاطفی که در تست بار آن مطرح می شود شادکامی و نشاط است زمانی که موضوع مورد نظر دارای سطح دشواریی بسیار کم یا سطح دشواری بسیار بالا باشد میزان نشاط به توجه به موضوع به حداقل نزول می کند و اگر سطح دشواری نه آن چنان ساده باشد که موجب کسالت شود و نه آن چنان دشوار که باعث بی میلی گردد .
تجربه های عاطفی ما بر نحوه ذخیره سازی اطلاعات در حافظه مربوط می شود حالات عاطفی نقشی تعیین کننده ای بر نحوه ی پردازش و اندوزش محتوای اطلاعات ایفا می کند حالات عاطفی مثبت مانند ، تصویر ذهنی مثبت و توجه به فواید مطالبی که می آموزیم هدف موضوع تسهیل دشواری از طریق پرسش ، شناخت میزان نگرانی و استرس حین مطالعه و حذف یا کنترل آن ، عادت به میان استنباط های خود از موضوع به دیگران شناخت احساسی که از درک موضوع حاصل می شود و قبل آن به صورت درون نگری توجه به این واقعیت که شما حق دارید چنین احساسی داشته باشید ولی پاسخ به چرایی آن و مطرح کردن دلایل آن به آنهایی که فکر می کنید با نظر شما موافق نیستند ، همه اینها در حافظه نقش تعیین کننده ای دارند مراقب فریفتگی و یا بازیگری احساسات خود در حین توجه باشید .
فکر می کنید چه عاملی در فیلم زیبای بچه های آسمان ساخته مجید مجیدی این فیلم دوباره نامزد جایزه اسکار کرده است ؟ به نقش عاطفی یا همان غیرت و انگیزه ای که برای بدست آوردن یک جفت کفش و خوشحال نمودن خواهر علی کوچولو باعث موفقیت او در مسابقه دو گردید ( سالار کیا ۱۳۸۵)
تحریک عواطف در جمعیت مثبت منجر به تقویت انگیزه و مبارزه برای رسیدن به هدف می شود گاهی بی توجهی به نقش عواطف در برانگیختگی ، مانع حرکت و درک موقعیت های زندگی می گردد
مادرانی که بار سنگین زندگی را به تنهایی بر دوش می کشند و حاضر به تحمل سخت ترین تلاش ها و رنجهای زندگی هستند تا مبادا فرزندانشان طعم تلخ فقر و محرومیت را بچشند غافل اند از اینکه کودکان خود را در این مبارزه انسان ساز شریک نکنند آنها چگونه می توانند قدر این زحمت ها را بفهمند تا حداقل انگیزه ای برای تغییر رفتار خود یا از طریق درس خواندن یا کارکردن بدست آورد انگیزه برای موفقیت مستلزم آگاهی از سلسله مراتب انگیزه هاست همه موجودات زنده برای حفظ بقای خود انگیزه حیات دارند این انگیزه را (active) یا عمل برای زنده ماندن می نامیم سپس در مقابل محرکهای بی شمار ، عکس العملهایی به صورت واکنش ارائه می شود که به آن ( reaction) می گوئیم اما انگیزه سوم که حاصل آگاهی انسان از خود است و تفکر و تعمق در پاسخ به این سئوال که برای چه آمده ایم و به کجا خواهیم رفت این انگیزه که از زیر بنای معنوی و فکری بالایی برخوردار باشد چگونه حاصل می شود زمانی که هوش هیجانی در مرحله ای از کنترل قرار گیرد که هیجانات اجازه درون نگری عمیق را در انسان فراهم سازد این مرحله از انگیزه را ( proaction) می گوئیم که منجر به خودشکوفایی استعدادها ، ظرفیت ها و توانائیهای انسان می گردد ( سالار کیا ۱۳۸۵)
هوش عاطفی می توان به ما در زندگی کردن در لحظه حال بسیار کمک کند حالات عاطفی ما غالبا ما را از زمان حال غافل نگه می دارند و نسبت به آینده مبالغه آمیز و تحریف شده عمل می کنند آیا از خودتان تاکنون سئوال کرده اید که چرا بعضی از خاطرات گذشته از گذشته شیرین تر هستند ؟احساس شما در آن زمان با احساس شما در این زمان فرق می کند شما در گذشته متوجه احساسات خود نبودید ولی الان که آن را مرور می کنید چیزی جز احساس خوب در لحظه حال به شما نشاط نمی دهد
مایروسالووی و همکارانش در کتاب هوش عاطفی آورده اند هوش عاطفی عبارتند از :
توانایی ادراک عاطفی در جهت دستیابی به عواطف سازنده که به کمک آنها بتوان به ارزیابی افکار و فهم عواطف و دانش عاطفی خود پرداخت و موجبات پرورش احساسات و رشد هوش خود را فراهم ساخت هوش عاطفی در تقابل با هوش شناختی نیست بلکه در تعامل با آن است اما تغییر عقاید عقلانی بسیار ساده تر از احساسی است عقاید عقلانی با ابراز علمی و تجربی و روابط علت و معلولی و روش های تحقیق قابل تغییر است مثلا در گذشته اعتقاد بر خیلی از مسائل علمی طور دیگری بود اینکه زمین دور خورشید می گردید یا اینکه سطح زمین صاف است و یا نظریه هایی که با فیزیک کلاسیک قابل توجیه نبوده ، ولی امروزه با فیزیک کوانتومی قابل فهم شده است ، مبین این واقعیت است سیالی و شفافیت عقاید عقلانی برگشت ناپذیر بوده و مقاومت در برابر آن غیر ممکن است اما عقاید احساسی که شامل باورها و عادت های هیجانی مانند اندوه ، ترس ، شادمانی ، عشق شگفتی ، نفرت ، شرم ، خشم ، امید ، ایمان ، شهامت ، بخشندگی‌ ، یقین ، متانت ،خودپسندی ، تنبلی ، بی حالی ، و… هستند چگونه تغییر می یابند هوش هیجانی به دنبال تغییر آنها نیست بلکه درصد شناخت و تنظیم آنهاست قبلا خشم زیاد ومستمر باعث بروز بیماریهای قلبی و خشم بسیار کم یا سرکوب آن باعث فعال شدن سلولهای سرطانی می گردد هوش هیجانی به مامی گوید اندازه خشم ، مکان آن زمان آن و دلیل آن باید کنترل شده باشد قدرت احساسات را نباید دست کم بگیریم . در تغییر خود و دیگران شناخت این واقعیت بسیار مهم است ما نیاز به بروز احساساتی داریم تا این احساسات خود را با آن درک کنیم این فرا احساس از تولیدات هوش هیجانی است که همواره به ما کمک می کند نسبت های عقل و احساس خود و دیگران را در روابطمان در نظر داشته باشیم وقتی کسی پرخاشگری می کند هوش هیجانی می گوید او حتما دارای جهت گیری ادراکی عمیقی است پس می توان به جای نفرت در اکثر مواقع دلسوزی را نسبت به او به خودمان افزایش دهیم خشم مانند آتشی است که اگر اطرافش را خلوت نکنیم امکان انفجار در هر لحظه قوی تر می شود پس اگر خشم را روی خشم قرار دهیم باعث پر شدن کاسه صبر می شود باید با هوش هیجانی مواظب لبریز شدن آن باشیم .
نظریه گلمن
گلمن هوش هیجانی را در پنج مفهوم بیان می کند
خود آگاهی هیجانی ، اساس هیجان است و عبارت از توانایی شناخت احساسات خود همان گونه که رخ می دهد توانایی نظارت بر احساسات در هر لحظه برای بدست آوردن پیش روانشناختی و ادراک خویش نقش تعیین کننده دارد افرادی که دارای خصوصیات فوق باشند در زمینه ی اتخاذ تصمیمات شخصی از انتخاب همسر یا آینده یا برگزیدن شغل احساس اطمینان بیشتری دارند .
۲- کنترل هیجانات : کنترل و تنظیم احساسات خود مهارتی است که بر پایه خود آگاهی شکل می گیرد و عبارت است از توانایی اداره کردن واکنش هیجانی کنترل تکانه ها و بهبود آشفتگی زندگی کسانی که از اداره و کنترل احساسات خود عاجزند به طور مداوم اضطراب و افسردگی را تجربه می کنند در حالیکه آنهایی که از این نظر نیرومند هستند بسیار سریع خو را از افسردگی و ناملایمات رها می سازند .
۳- خود انگیختگی : مهارت استفاده از هیجانات در جهت اهداف خود و امیدوار بودن حتی با وجود شکست ها و موانعی که وجود دارد خویشتن داری عاطفی برای پیشرفت و مولد و موثر بودن لازم می باشد مهارت مدیریت هیجان بر حفظ خلق و راهبردهایی برای جبران خلق ، کمک می کند نظیر اجتناب از فعالیت های ناخوشایند یا جستجوی فعالیت هایی که پاداش به دنبال دارد افرادی که این توانایی را ندارند هیجانات منفی بیشتری را تجربه می کند
۴- متخصص هیجانات دیگران همدلی و مهارت اساسی مردم داری است : داشتن حساسیت هیجان نسبت به دیگران توانایی توجه به علائم احساسی و هیجانی در دیگران و خواندن پیام های غیر قابل بیان آنهاست
۵- کنترل روابط: مهارت بر قراری ارتباط با دیگران با توانایی در کنترل هیجان و تعامل سازگاری با دیگران مشترک است همچنین کنترل روابط با جنبه های ذاتی رهبری و روابط میان فردی منظم و نفوذ شخص مرتبط است .
نظریه بار به آن
بار- آن برای سنجش هوش هیجانی پنج عامل مرکب را عنوان می کند
مهارت های درون فردی شامل خود آگاهی ، جرات ، خود تنظیمی ، استقلال
مهارت میان فردی شامل : روابط میان فردی ، تعهد ، اجتماعی ، همدلی
سازگاری شامل : مسئله گشایی ، آزمون واقعیت ، انعطاف پذیری
کنترل استرس شامل : تحمل استرس ، کنترل تکانه
خلق شامل : شادی ، خوش بینی ( خسرو جاوید ۱۳۸۱)
کامپوس و گرمویان
کامپوس و گرمویان هیجان را تلاش فرد برای ایجاد ، حفظ ، تغییر یا خاتمه روابط بین فرد و محیط ، بسته به معنا دار بودن آن برای فرد می دانند ، در واقع کامپوس ( ۱۹۹۴) می گوید چهار چیز به تجربه ما معنا می بخشد و پاسخ هیجانی ما را استخراج می کند .
رابطه رخداد با هدف های ما .
پاسخ های اجتماعی که دیگران به ما می دهند .
حال و هوای لذت بخش رخداد.
خاطرات ما از رویدادهای مشابه در گذشته .
چون کامپوس و همکاران محققان رشدی هستند و به نظر می رسد که توجه بیشتری به اهمیت تاثیرات اجتماعی بر ایجاد هیجان نسبت به لازاروس قائل می شوند به خصوص بچه های کوچک و کودکان نوپا از طریق فرایندی که ارجاع اجتماعی خوانده می شود از مراقبان خود معنای بسیاری از مبادلات را یاد می گیرند که درغیر این صورت مبهم می آید .
الگوی رابطه ای هیجان لازاروس
لازاروس (۱۹۹۱) الگوی رابطه ای هیجان را ارائه نمود موضوعی که در مدل لازاروس دارای اهمیت محوری است این است که هر هیجان یک فرایند ارزیابی متصل به آن دارد که در آن فرایند رابطه بین فرد و محیط مفید و مضر ارزیابی متصل به آن دارد لازاروس یاد آور می شود که انواع متفاوتی از روابط مفید یا مضر وجود دارد به عنوان مثال روابط مضر می توانند شامل فقدان و از دست دادن باشد مانند ناراحتی سایر روابط ممکن است شامل تهدید باشد مانند اضطراب بنابر این فرایند ارزیابی تنها به دو دسته مثبت یا منفی دسته بندی نمی شوند در واقع لازاروس به تفصیل در مورد فرآیندی ارزیابی اولیه و ثانویه بحث می کند که دسته اول شامل مربوط بودن به هدف هماهنگ یا عدم هماهنگی با هدف و میزان درگیر بودن الگو می باشد دسته دوم سرزنش یا افتخار قابلیت اداره کردن و انتظارات آینده می شود هر نوع هیجانی الگوی تجربی منحصربه فرد خود را از این ارزیابی پیچیده اقتباس می کند علاوه بر این شامل یک گرایش به عمل یا آمادگی انگیزه دهنده نیز می باشد لازاروس انگیزه را از هیجان جدایی ناپذیر می داند مولفه دیگر که لازاروس بر آن تاکید دارد خود است که احساس ما را تجربه می کند چیزها را می فهمد لازاروس بر نقش اهمیت خود به عنوان هویت ایگو یاد می کند خود را از فرایند هیجانی جدایی ناپذیر می داند ( جهانگیری ۱۳۸۳)
درون مایه های هسته رابطه ای برای هر هیجان

کامیسون و فورس ( ۲۰۰۸ ) در مقالاتی به بررسی ظرفیت جذب دانش: نگرش های جدید برای درک و سنجش آن در کشور اسپانیا پرداخته اند. در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه مرتبط با سنجش ظرفیت جذب و بیان نقاط قوت و ضعف هر کدام از رویکردهای موجود، الگویی چهار بعدی جهت سنجش ظرفیت جذب دانش ارائه شده است. این الگو در واقع الگوی توسعه یافته زهرا و جورج(۲۰۰۲) می باشد که از چهار بعد فراگیری، تطبیق، تبدیل و بکارگیری تشکیل می شود. در این بررسی دو مرحله اول یعنی فراگیری و تطبیق به عنوان ظرفیت جذب دانش بالقوه و دو مرحله آخر یعنی تبدیل و بکارگیری به عنوان ظرفیت جذب دانش بالفعل تعریف شده اند. همچنین در این بررسی برای معتبر سازی ابزار سنجش از داده های تمام شرکتهای صنعتی اسپانیا به استثنای بخش انرژی استفاده شده است. اعتبار مورد نظر درجه ای از مطابقت میان مقیاس و متغیر ملاک است و حدودی را نشان می دهد که در آن حد سازه در ارتباط با سازه های خاص مرتبط، مطابق پیش بینی های نظری می باشد. این تحقیق تجربی تائید می کند که ابزارهای سنجش ساخته شده در این مقاله ضرورتهای روان سنجی بعد مندی، اعتبار و اطمینان را تامین می کنند و ابزاری سودمند در ارتباط با سنجش ظرفیت جذب دانش می باشند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نیکلاس و سردان^[۹۹] (۲۰۱۱) در تحقیق خود به عنوان مدیریت دانش راهبردی ،نوآوری و عملکرد «بر مبنای یک مطالعه تجربی بر روی ۳۱۰ سازمان اسپانیایی و روش های مدل سازی معادلات ساختاری ،نشان دادند که استراتژیهای مدیریت دانش تاثیر اتی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی نوآوری و عملکرد سازمانی وارد می سازد .
چن و همکاران^[۱۰۰] (۲۰۱۰) در مطالعات صورت گرفته با عنوان «مدیریت دانش بطور مثبت با نوآوری مرتبط بوده ،علاوه برآن تاثیر مدیریت دانش بر نوآوری توسط جو حمایتی و ساختار غیر متمرکز،یکپارچه و اندکی رسمی بطور مثبت تعدیل می شود و نتایج دلالت بر این امر دارد که جو حمایتی و ساختار غیر متمرکز ،یکپارچه و اندکی رسمی بطور مثبت تعدیل می شود و نتایج دلالت بر این امر دارد که جو حمایتی و نوآورانه بطور مثبت و قطعی به مدیریت دانش مرتبط می باشد.
اکرم و همکاران^[۱۰۱] (۲۰۱۱)در تحقیق خود با عنوان « نقش مدیریت دانش در بر قراری رابطه با نوآوری : یک روش منسجم »دریافتند که مولفه های مختلف مدیریت دانش نظیر فعالیت های اطلاعاتی ، انواع دانش و فناوری تاثیر مثبت و سازنده ای بر نوآوری ( از طریق جابجایی سرمایه دانش در سازمان ها ) وارد می سازند.
ژائو و وانگ ^[۱۰۲](۲۰۰۹)در پژوهش خود با عنوان « تحقیق درباره انتقال دانش در بین شبکه سازمان : به یک چشم انداز از سرمایه اجتماعی » تاکید می کنند.
نارانجو وهمکاران^[۱۰۳](۲۰۱۱)،”نوآوری یا تقلید؟ نقش آن در فرهنگ سازمانی”،نشان می دهد که بُعد هر فرهنگ دارای تاثیر مشابه بر جهت گیری نوآوری شرکت نمی باشد.این تحقیق نشان دهنده انتخاب بین روش های نوآوری و تقلیدی است که در روش های نوآورانه سعی در پیشی گرفتن از رقبا و روشی پویا است درحالی که در روش تقلیدی شرکت ها فقط از یک محصول یا یک روش پیروی میکنند طبق نتایج به دست آمده روش های نوآورانه برای شرکت ها سود بیشتری به همراه دارد.وبه شرکتها پیشنهاد می شود که برای بقا و پیشتاز بودن در بازار از این فرهنگ نوآورانه در شرکت ها استفاده کنند.
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
۳-۱ ) مقدمه :
هدف تمام علوم ،شناخت و درک دنیای پیرامون ما است . به منظور آگاهی از مسائل و مشکلات دنیای اجتماعی ، روش های علمی، تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کرده اند . این روندها و حرکت ها سبب ها شده است که بررای بررسی رشته های علمی ، تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کرده اند. این روندها و حرکت ها سبب شده است که برای بررسی رشته های مختلف بشری ، از روش علمی استفاده شود. از جمله ویژگیهای مطالعۀ علمی که هدفش حقیقت یابی است استفاده از روش تحقیق مناسب می باشد و انتخاب روش تحقیق مناسب به هدفها ، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق وآسان به پاسخ پرسش های تحقیق است (خاکی ،۱۳۸۷). در طی فرایند تحقیق با به کارگیری ابزارهای جمع آوری ،داده ها به طور عینی و معتبر ، مشاهده ،بررسی و استخراج می شوند و سپس با بهره گرفتن از فنون تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی بطور کمی و غیر کمی سعی می شود که ادعاها و حدس های علمی اولیه (فرضیه ها) آزمون شده ودر نهایت فرضیه ها رد یا پذیرفته شوند و نتیجه گیری نهایی صورت پذیرد . در این فصل به روش تحقیق ،روش نمونه گیری، پایایی و روایی ابزار و روش های تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد.
۳-۲ ) روش تحقیق :
از نظر روش شناسی این تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد ، تحقیق توصیفی ، همبستگی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد ، این تحقیق رابطه بین متغیر ها براساس هدف تحقیق تحلیل گردیده است ، نوع تحلیل رگرسیون یعنی هدف معمولاً پیش بینی یک یا چند متغیر ملاک ازیک یا چند متغییر پیش بین است.و در این تحقیق از مدل رگرسیون گام به گام استفاده شده ،چون هدف پیش بینی یک متغیر ملاک از چند متغیر پیش بین بوده است، ورود متغیرهای این تحقیق به روش گام به گام بوده که به معنای اولین متغیر پیش بین براساس بالاترین ضریب همبستگی صفر مرتبه با متغیر ملاک وارد تحلیل شده است (سرمدوهمکاران، ۱۳۷۷،صص ۸۱-۹۴). این تحقیق از نظر طبقه بندی تحقیقات با توجه به اهداف آنها، در زمره تحقیقات با ماهیت کاربردی قرار دارد.
(۳-۳ ) جامعه آماری ، روش نمونه گیری و حجم نمونه
جامعه آماری تحقیق حاضر شرکت های صنعتی استان گیلان است.این جامعه شامل ۱۱,۱۳۰شرکت صنعتی بوده(وزارت صنعت ومعدن تجارت استان گیلان )، از بین ۳۷۰ پرسشنامه توزیع شده در بین شرکت های فعال صنعتی واقع در شهر های (چابکسر ،رودسر،لنگرود،لاهیجان،رشت،بندر انزلی ،آستانه،صومعه سرا ،لوشان فومن) همچنین برای نمونه گیری از این شرکتها ،به دلیل استراتژی های شرکت از دانش مدیران (مدیر کارخانه،مدیرتولید،مدیر بازرگانی ) استفاده شده تعداد (۲۷۸)عدد از آن تکمیل، دریافت ومورد تحلیل قرار گرفته است.روش نمونه گیری آن برای انتخاب نمونه پژوهش حاضر از جامعه آماری با بهره گرفتن از جدول مورگان به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس اقدام گردید.
۳-۴ ) روش ها و ابزار جمع آوری داده ها و اطلاعات
روش جمع آوری داده ها و اطلاعات در این تحقیق میدانی بوده ، روش میدانی عبارت است فرایندی که ضمن آن محقق ابزار مناسب ،اطلاعات دست اول گرد آوری می کند که خاص تحقیق اوست (ایران نژاد،۱۳۸۲). و به مراجعه مستقیم به اعضای نمونه و در نظر گرفتن زمان لازم جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات اقدام گردید ،در این تحقیق ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است ،پرسشنامه تحقیق بر گرفته از تحقیقات دانگ یانگ در سال ۲۰۱۱ بوده است، شامل۴ شاخص و۱۶ سوال پنج گزینه ای است.و بر اساس مقیاس لیکرت محاسبه شده است .طیف لیکرت به طور خاص ،از مبنای کاملا موافقم، موافقم ، نظری ندارم ، مخالفم ، کاملا مخالفم ،استفاده می کند. پاسخ دهندگان میزان موافقت یا مخالفت خود را با عبارات مختلف نشان داده ، سپس پاسخها جمع بندی می شود.(دانایی فرد و دیگران ،۱۳۸۳). پرسشنامه شامل چهارشاخص ” تسهیم دانش داخلی ، اکتساب دانش خارجی ، اکتشاف دانش ، نوآوری محصول” و ۱۶سؤال پنج گزینه ای است .
۳-۵ ) روایی و پایایی ابزار گردآوری دادها
۳-۵-۱ ) روایی
در این تحقیق از روش روایی محتوایی استفاده شده است . روایی محتوایی اطمینان میدهد که ابزار مورد نظر به تعداد کافی پرسش های مناسب برای اندازه گیری مفهوم مورد سنجش را در بر دارد ،یعنی نشان میدهد که ابعاد و عناصر یک مفهوم تا چه حد تحت پوشش دقیق قرار گرفته است ( سکاران ۱۳۸۶،ص۲۲۳). بنابراین از نظرات افراد خبره در این مرحله استفاده شده است و پرسشنامه به تایید استاد راهنما ، و برخی دیگر از کارشناسان خبره رسیده است.
۳-۵-۲)پایایی
پایایی شاخصی است دال بر اینکه تا چه حد وسیله اندازه گیری ، دارای خطاهای تغییر پذیری است . منظور از خطاهای تغییر پذیری این است که وسیله اندازه گیری نتواند واقعیتی را در زمان های مختلف و واقعیات مشابه را در یک زمان به درستی بشناسد و دگرگونی های آن را اندازه گیری کند، حتی اگر دگرگونی در پاسخها ناشی از عدم حضور ذهنی پاسخگو باشد ،کارایی ابزار مورد تردید قرار می گیرد (سازوخانی ،۱۳۸۳).در تحقیق حاضر ، برای سنجش پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است . به این منظور ، براساس داده های موجود و با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS 18 مقدار آلفا محاسبه گردید.آلفای کرنباخ مدیریت دانش (۸۵۹ ./)وآلفای نوآوری محصول (۷۷۳ ./ )که نشان دهنده اینکه متغیرها از پایایی مناسبی برخوردار هستند .
۳-۶ ) روش تجزیه و تحلیل داده هاو اطلاعات
تجزیه تحلیل اطلاعات بدست آمده از اجرای پرسشنامه حاضر در ۴ شاخص انجام شده .از شاخص های توصیفی (فراوانی ، درصد ، نمودار و…) استفاده شد. برای تجزیه تحلیل هر یک از فرضیه های ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است . در زمینه بررسی پژوهشی ( نقش تبیین کنندگی متغیرپیش بین) از تحلیل رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شده است .
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده هاواطلاعات:
۴-۱) مقدمه:
این فصل جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده طراحی گردیده است. در فرایند اجرایی، نخست پرسشنامه هایی که توسط پاسخ گویان تکمیل گردیده اند را جمع آوری کرده و داده های خام مورد نیاز جهت توصیف و آزمون فرضیه ها به کمک رایانه و نرم افزار استخراج می گردند و سپس این داده ها از طریق نرم افزار spss18 تجزیه و تحلیل شده و در دو مرحله به اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق، تبدیل می گردند.در مرحله اول که تجزیه و تحلیل توصیفی می باشد، داده های جمع آوری شده به صورت جدول آمارتوصیفی و فراوانی و نمودار و هیستوگرام ارائه می شود و در مرحله دوم که تجزیه و تحلیل استنباطی می باشد،بااستفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد بررسی قرارمی گیرند.درنهایت می توان درمورد پذیرش یا عدم پذیرش هر کدام از فرضیه های آماری اظهار نظر نمود.
۴-۲)بخش توصیفی دادهای آماری
۴-۲-۱) توصیف آماری متغیرهای تحقیق
در این بخش به توصیف آماری متغیرهای تحقیق پرداخته می شود:
نوآوری محصول
در متغیر نوآوری محصول کمترین امتیاز ۸۷/۱ و بیشترین امتیاز ۷۹/۴ و میانگین نمرات ۵۵/۳ و انحراف معیار آن ۵۵/۰ و واریانس آن برابر ۳۰/۰ است. هیستوگرام و و توصیف آماری متغیر نوآوری محصول نیز در جدول زیر نشان داده شده است.
جدول ۴-۴) توصیف متغیر نوآوری محصول

تعداد

حداقل

حداکثر

میانگین

انحراف معیار

واریانس

نوآوری محصول

۲۷۸

۱٫۸۷

۴٫۷۹

۳٫۵۵۵۱

.۵۵۵۷۸

.۳۰۹

روش اجرای تحقیق :
پس از اخذ مجوزهای لازم و هماهنگی با مدیران مدارس پیش دانشگاهی که به صورت تصادفی در نمونه مورد مطالعه قرار گرفته بودند مراجعه شد. پس از آشنایی مقدماتی و برقراری ارتباط با دانش آموزان، نکاتی راجع به مقیاس ها، هدف و ضرورت دقت در پاسخگویی و اهمیت همکاری آن ها ارائه شد. سه پرسشنامه همزمان در اختیار دانش آموزان قرار گرفت. توضیحات لازم در خصوص نحوه پاسخگویی به سوالات ارائه گردید و از آنها خواسته شد تا به تمامی سئوالات پاسخ دهند. به سوالات دانش آموزان بدون القای پاسخی خاص جواب داده شد. پس از اینکه دانش آموزان پرسشنامه ها را تکمیل نمودند، پرسشنامه ها جمع آوری شدند. زمان لازم برای پاسخگویی به سئوالات پرسشنامه ها به طور متوسط ۴۵ دقیقه بود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ابزارهای جمع آوری داده ها
در این تحقیق از سه پرسشنامه برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است:
پرسشنامه سبک هویت ( ISI )
پرسشنامه بازنگری شده مقیاس دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید
پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ)
پرسشنامه سبک هویت (ISI) :
این پرسشنامه در سال (۱۹۸۹) توسط برزونسکی در امریکا تهیه شد و در سال(۱۹۹۷) توسط خودش مورد تجدید قرار گرفت. این پرسشنامه دارای ۴۰ جمله است و قابلیت اجرای گروهی دارد. آزمودنی ها با خواندن هر ماده بر اساس یک مقیاس لیکرت ۵ درجه ای میزان موافقت و مخالفت خود را در هر ماده مشخص می کنند. در این پیوستار عدد ۱ بیانگر اصلا شبیه من نیست، عدد ۲ بیانگر تقریبا شبیه من نیست، عدد ۳ بیانگر نظری ندارم ، عدد ۴ بیانگر تقریبا شبیه من است و عدد ۵ بیانگر کاملا شبیه من است.
این پرسشنامه یک پرسشنامه مداد و کاغذی است که سه سبک هویت متفاوت را اندازه گیری می کند. سبک هویت اطلاعاتی (سوالات: ۲، ۵، ۶، ۱۶، ۱۸، ۲۵، ۲۶، ۳۰، ۳۳، ۳۵، ۳۷) ، سبک هویت هنجاری (سوالات: ۴، ۱۰، ۱۹، ۲۱، ۲۳، ۲۸، ۳۲، ۳۴، ۴۰) ، سبک هویت سردرگم/اجتنابی (۳، ۸، ۱۳، ۱۷، ۲۴، ۲۷، ۲۹، ۳۱، ۳۶، ۳۸) و سوالات: ۱، ۷، ۹، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۲۰، ۲۲، ۳۹ (سوالات ۹،۱۱، ۱۴، ۲۰ معکوس نمره گذاری می شوند.) ، مربوط به مقیاس تعهد است که برای تحلیل ثانویه استفاده می شود و یک سبک هویتی محسوب نمی شود.
روایی و پایایی پرسشنامه سبک هویت(ISI) :
برزونسکی(۱۹۹۲) پایایی درونی (ضریب آلفا) این ابزار را برای مقیاس اطلاعاتی ۶۲/۰ ، برای مقیاس هنجاری ۶۶/۰ و برای مقیاس سردرگم/اجتنابی ۷۳/۰ گزارش کرد.
در مطالعه وایت و همکاران^[۱۹۰](۱۹۹۸) ضرایب آلفا برای مقیاس سردرگم/اجتنابی ۷۷/۰، بیشتر از مقیاس هنجاری ۶۷/۰ و مقیاس اطلاعاتی ۶۴/۰ گزارش شده است.
غضنفری (۱۳۸۲) روایی پرسشنامه را به روش تحلیل عاملی و روایی همزمان با بهره گرفتن از پرسشنامه سلامت عمومی محاسبه کرد و با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ نشان داد که آزمون از همسانی درونی مناسبی برخوردار است. وی ضریب آلفا برای سبک هویت اطلاعاتی ۶۵/۰، برای سبک هویت هنجاری ۵۱/۰، برای سبک هویت سردرگم/اجتنابی ۶۳/۰ و برای تعهد هویت ۵۷/۰ گزارش کرد.
آقاجانی(۱۳۸۰) روایی پرسشنامه را با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ محاسبه کرد و کمترین ضریب آلفا برای سبک هویت سردرگم/اجتنابی ۶۹/۰ و بالاترین ضریب را برای تعهد ۷۶/۰ به دست آورد (به نقل از سلاجقه ،۱۳۸۶).
سلاجقه(۱۳۸۶) با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن پایایی آزمون را مورد بررسی قرار داد. ضرایب به دست آمده به ترتیب ۷۸/۰ و ۷۷/۰ بود.
به منظور بررسی پایایی پرسشنامه سبک های هویت در پژوهش حاضر، ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از خرده مقیاسها محاسبه شد. نتایج حاکی از پایایی درونی نسبتاٌ خوب سبک های هویت است. ضریب آلفا برای سبک هویت اطلاعاتی ۶۳/۰، سبک هویت هنجاری ۵۶/۰، سبک هویت سردرگم/اجتنابی ۶۱/۰ و تعهد ۷۱/۰ به دست آمد.
پرسشنامه سبک دلبستگی کولینز و رید (۱۹۹۰) :
این پرسشنامه شامل خود ـ ارزیابی از مهارت‌های ایجاد روابط و خود ـ توصیفی شیوه شکل‌دهی به دلبستگی ‌های نزدیک است و مشتمل بر ۱۸ ماده است که توسط علامت گذاری روی یک مقیاس ۵ درجه‌ای از نوع لیکرت برای هر ماده (که از ۱= اصلاً ویژگی من نیست تا ۵= کاملاً ویژگی من است) سنجیده می ‌شود. تحلیل عوامل ۳ خرده مقیاس ۶ ماده‌ای را مشخص می ‌سازد. کولینز و رید بر پایه توصیف‌هایی که در پرسشنامه دلبستگی بزرگسال هازن و شیور در مورد سه سبک اصلی دلبستگی وجود داشت، مواد پرسشنامه خود را تدارک دیده‌اند.
زیر مقیاس اضطراب^[۱۹۱] با دلبستگی ناایمن دوسوگرا مطابقت دارد و زیر مقیاس نزدیک بودن^[۱۹۲] یک بعد دو قطبی است که اساساً توصیف های ایمن و اجتنابی را در مقابل هم قرار می دهد (فینی و نولر،۱۹۹۲) بنابراین نزدیک بودن در تطابق با دلبستگی می باشد و زیر مقیاس وابستگی^[۱۹۳] را می توان تقریباٌ عکس دلبستگی اجتنابی قرار داد (حمیدی ،۱۳۸۲).
سبک دلبستگی ایمن با سوالات ۱، ۶، ۸، ۱۲، ۱۳، ۱۷ و سبک دلبستگی اجتنابی با سوالات ۲، ۵، ۷، ۱۴، ۱۶، ۱۸ و سبک دلبستگی دوسوگرا با سوالات ۳، ۴، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۵، سنجیده می شوند.(سوالات ۲، ۷، ۸، ۱۳، ۱۶، ۱۷ و ۱۸ به صورت معکوس نمره گذاری می شوند.)
روایی و پایایی پرسشنامه سبک دلبستگی :
کولینز و رید (۱۹۹۰)نشان دادند که زیر مقیاس‌های نزدیک بودن ، وابستگی و اضطراب در فاصله زمانی ۲ ماه و حتی ۸ ماه پایدار ماندند. با توجه به اینکه مقادیر آلفای کرونباخ در تمامی موارد مساوی یا بیش از ۸۰/۰ است، میزان قابلیت اعتماد به دست آمده بالا است.
در ایران نیز میزان پایایی با بهره گرفتن از روش آزمون ـ آزمون مجدد به صورت همبستگی بین دو اجرا بر روی نمونه‌ای با حجم ۱۰۰ نفر آزمودنی نتایج حاصل از دوبار اجرای این پرسشنامه با فاصله زمانی یک ماه از یکدیگر بیانگر آن بود که تفاوت بین دو اجرای مقیاس ها C,D,A در RAAS معنادار نبوده است و این آزمون در سطح ۹۵% قابل اعتماد است، اما با توجه به همیستگی بین نتایج دو اجرا، زیر مقیاس A قابل اعتمادترین (۷۵/۰r=) است و در درجه بعدی زیرمقیاس C قابل اعتماد است (۷۵/۰r=) وD کمترین میزان پایایی را در بین این سه زیر مقیاس دارا بوده است (۴۷/۰r=). از سوی دیگر با محاسبه آلفای کرونباخ مشخص گردید که زیر مقیاس اضطراب (A) بیشترین پایایی (۷۴/۰) و وابستگی (D) کمترین پایایی(۲۸/۰) را دارد و پایایی زیرمقیاس نزدیک بودن در حدمتوسط (۵۲/۰) است که نتایج با بررسی از طریق بازآزمایی هماهنگ بوده است (حمیدی،۱۳۸۲).
به منظور بررسی پایایی پرسشنامه سبک های دلبستگی در پژوهش حاضر، ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از خرده مقیاسها محاسبه شد.نتایج حاکی از ضریب آلفای (۶۲/۰) برای سبک دلبستگی ایمن، (۵۳/۰) سبک دلبستگی اجتنابی و(۷۳/۰) برای سبک دلبستگی دوسوگرا است.
پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (GHQ) :
از این پرسشنامه جهت سنجش سلامت روان آزمودنی ها استفاده شده است. گلدبرگ (۱۹۷۲) پرسشنامه سلامت عمومی را برای اختلالات روانی غیر سایکوتیک در مراکز درمانی و جامعه طراحی و تدوین نموده است. فرم اصلی این پرسشنامه مشتمل بر ۶۰ سؤال است که در پژوهش حاضر از فرم ۲۸ سوالی پرسشنامه استفاده شده. پرسشنامه مذکور دارای ۴ مقیاس است که هر مقیاس ۷ سوال دارد.
چهار مقیاس پرسشنامه سلامت عمومی عبارتند از: نشانه های بدنی (سوالات ۱ تا ۷)، اضطراب و بی خوابی (سوالات ۸ تا ۱۴) ، کنش وری اجتماعی (سوالات ۱۵ تا ۲۱) و افسردگی (سوالات ۲۲ تا ۲۸). از مجموع نمرات نیز یک نمره کلی به دست می آید.
روایی و پایایی پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ :
اعتباریابی و تحلیل آماری مواد نسخه فارسی پرسشنامه ۲۸ ماده ای سلامت عمومی گلدبرگ، برمبنای نمره گذاری لیکرت با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS توسط هومن (۱۳۷۶) در دانشگاه تربیت معلم انجام گرفته است و نتایج نشان دهنده ضریب هماهنگی درونی مربوط به نمرات خام و استاندارد شده مقیاس ۲۸ ماده ای سلامت عمومی بر مبنای فرمول آنها کرونباخ به ترتیب ۸۴% و ۸۳% برآورد شده است.
دستجردی (۱۳۷۷) طی تحقیقی تحت عنوان”هنجاریابی آزمون سلامت عمومی برای دانشجویان مرکز تربیت معلم”ضریب همبستگی برای کل خرده مقیاس های آزمونی را برابر ۸۴/۰ گزارش کرده است و میرخشی (۱۳۷۵)‍‍‍‍ طی پژوهشی با عنوان”بررسی رابطه رضایت از زندگی زناشویی و سلامت روان”آلفای کرونباخ را برابر ۹۲/۰ ارزیابی کرد (به نقل از ادبی، ۱۳۷۹).
روایی پرسشنامه سلامت عمومی بیشتر بر نوعی روایی سازه است که از طریق محاسبه ضریب همبستگی آن، با سایر ابزارهای مشابه که برای اختلالات روانی کارایی داشته اند،تعیین گردیده است. شواهد مربوط به روایی سازه تا حدودی جنبه عقلانی و جنبه آماری و تجربی دارد و به منظور تعیین درجه مطلوبیت و روایی پرسشنامه سلامت عمومی، اندازه های دو شاخص حساسیت و ویژگی آن نیز مشخص است. حساسیت پرسشنامه سلامت عمومی عبارت است از نسبت تشخیص صحیح بیماران و ویژگی آن عبارت است از نسبت تشخیص درست و صحیح افراد از بیمار است (ادبی ،۱۳۷۹).
گلدبرگ و ویلیافر^[۱۹۴] (۱۹۸۹) در تحلیل ۴۳ بررسی، حساسیت این پرسشنامه را ۸۴/۰ و ویژگی آن را ۸۲/۰ گزارش نمودند (به نقل از رجب پور، ۱۳۸۶).
یعقوبی و همکاران (۱۳۷۴)، حساسیت ۸۶/۰ و ویژگی ۸۲/۰، ضریب پایایی بازآزمایی و آلفای کرونباخ ۸۸/۰ را گزارش کردند.
پایایی پرسشنامه توسط پالاهنگ ، نصر اصفهانی و براهنی (۱۳۷۵)، ۹۱/۰ محاسبه شده است و حساسیت و ویژگی و میزان کلی اشتباه به ترتیب : ۸۸/۰ ، ۷۹/۰ ، ۱۶/۰ به دست آمده است (به نقل از رجب پور، ۱۳۸۶).
روش های آماری
_ روش های آمار توصیفی :
در قسمت توصیف داده ها و اطلاعات گردآوری شده ، روش هایی که بر حسب ویژگی های آنها در فرضیه ها مورد استفاده قرار گرفتند عبارتند از : جداول توزیع فراوانی ، نمودارهای ستونی ، محاسبه شاخص های مرکزی ، پراکندگی نظیر میانگین ، واریانس ، انحراف استاندارد.
_ روش های آمار استنباطی :
در این بخش با توجه به سوال های تحقیق ، از فنون رگرسیون چند متغیری استفاده شد، زیرا این امکان را به دانشمند علوم رفتاری می دهد که با بهره گرفتن از دو یا چند متغیر مستقل ، نمره های یک متغیر وابسته را با دقت و توفیق بیشتری نسبت به اطلاعات حاصل از یک متغیر مستقل پیش بینی کند. بنابراین، برای تحلیل فرضیه های پژوهش از آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شد.
فصل چهارم
یافته های پژوهش
مقدمه
موضوع پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و سبک های هویت با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. پرسشنامه مربوط به سبک هویت از سه خرده مقیاس سبک هویت اطلاعاتی، سبک هویت هنجاری و سبک هویت سردرگم/ اجتنابی به علاوه خرده مقیاس تعهد هویت تشکیل شده است. از طریق پرسشنامه سبک دلبستگی سه خرده مقیاس سبک دلبستگی ایمن، سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی دوسوگرا اندازه گیری شد. با بهره گرفتن از پرسشنامه سلامت عمومی نیز چهار خرده مقیاس نشانه های بدنی، اضطراب و بی خوابی، کنش وری اجتماعی و افسردگی و از مجموع نمرات نیز یک نمره کلی به دست آمد. بعد از اجرای هر یک از آزمون ها، ورود نمره ها به رایانه با توجه به ملاک و مقیاس های نمره گذاری مربوط به هر یک انجام گرفت و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد.
در این فصل شاخص های توصیفی میانگین، فراوانی، انحراف استاندارد و همچنین ضرایب همبستگی متغیرها گزارش می شود. سپس نتایج تحلیل استنباطی داده های پژوهش که از طریق رگرسیون چند متغیره انجام شده است، ارائه می شود. هدف از تحلیل های استنباطی فراهم کردن پاسخ مستدل برای سؤال های پژوهش است.
در این فصل، ابتدا شاخص های آماری مربوط به توصیف داده ها ارائه شده است ، سپس در بخش تحلیل داده ها، فرضیه های پژوهش با آزمون های آماری مناسب بررسی شده است. محاسبات آماری با بهره گرفتن از نرم افزار آماری SPSS انجام گرفته است.
الف) توصیف داده ها
شاخص های توصیفی نمرات پرسشنامه سلامت روان و خرده مقیاسهای آن در جدول ۱-۴ ارائه شده است.
جدول۱-۴: شاخص‌های توصیفی نمرات سلامت روان و خرده مقیاسهای آن